بهروزی فر- ایران، با وجود منابع و ذخایر سوختی فراوان و مواد معدنی بی نظیر، از کشورهای غنی در دنیا به شمار می رود. مستندات تاریخی هم نشان می دهند که ایرانیان از اولین کسانی هستند که مس را استخراج و ذوب کرده‌اند، ظروف و وسایل فلزی بیشماری که از حفاری های مناطق مختلف کشف شده اند نیز گواه بر این مطلب می باشند.در گزارش وال استریت – روزنامه مشهور اقتصادی – نفت، گاز، زغالسنگ، جنگل، چوب، طلا، نقره، مس، اورانیوم، آهن خام و فسفات که همگی از منابع مهم جهان می باشند، به عنوان شاخص ثروت در نظر گرفته شده اند. این گزارش ارزش منابع و میزان ثروت را به صورت خام محاسبه کرده و با این رویکرد کشورهای روسیه، امریکا ، عربستان و کانادا در رتبه های اول تا چهارم جهان و کشور ایران با ۲۷.۳ تریلیون دلار از منابع زیرزمینی و طبیعی در رتبه پنجم دنیا قرار گرفته است.حالا در این میان، براساس آخرین آمار رسمی موجود، ۶ درصد مجموع معادن و ۵.۱ درصد از ذخایر قطعی و ۲.۴ درصد استخراج اسمی معادن کشور، مربوط به خراسان جنوبی است. این استان با وجود ۵۰ نوع از ۶۵ نوع ماده معدنی شناخته شده کشور، عنوان چهارمین استان معدنی ایران نام گرفته و بهشت معادن معرفی شده است.تنها ذخایر منیزیت ایران( بیرجند و سربیشه)، بزرگترین ذخیره و تنها معدن آزبست ایران (معدن حاجات نهبندان)، بیشترین ذخایر زغالسنگ(طبس)، معادن مهم اورانیوم( فردوس)، بنتونیت (سرایان و سه‌قلعه)،گرانیت (بیرجند و سربیشه)، گل سفید (بیرجند)، بازالت(سربیشه)، طلا (خوسف و نهبندان)، مس، سرب، روی، مرمریت، سنگ لاشه و .. و از همه مهمتر گوهرسنگ هایی همچون عقیق و یشم و … نمونه هایی انگشت شمار از ذخایر معدنی قابل توجه استان می باشند. از آن جایی که معادن تأمین کننده مواد اولیه مورد نیاز بسیاری از صنایع می باشند و در خودکفایی صنعتی، ایجاد اشتغال مولد، افزایش تولید ناخالص ملی و رشد درآمد سرانه نقش بسزایی دارند، می توان به این نتیجه رسید که با وجود چنین ذخایر غنی و منحصر بفردی که در استان داریم، خراسان جنوبی، شرایط لازم و کافی برای ایجاد و توسعه صنایع وابسته به معدن و به عبارتی صنایع معدنی را دارد.از طرفی معدن از حوزه هایی است که باعث اشتغال پایدار متوازن به ویژه در افراد بومی شده،در ایجاد اشتغال مستقیم جهانی، سهمی۳۰ میلیون نفری دارد و در بین حوزه های کشاورزی، آموزش، گردشگری و بانکداری بیشترین اشتغال غیر مستقیم را ایجاد می کند و به گواه آمار، متوسط ضریب اشتغال غیرمستقیمی که در جهان رقم زده ۷ نفر می باشد.آمارها هم نشان می دهند؛ ۸.۵ درصد اشتغال مستقیم و غیرمستقیم حوزه معادن کشور مربوط به خراسان جنوبی است که با توجه به ظرفیت های بیشمار این استان، رقم بسیار اندکی است.صنایع معدنی برای ایجاد و توسعه به سه عامل اساسی تکنولوژی، انرژی ارزان و مواد معدنی نیاز دارند که از این سه مورد، مواد معدنی به وفور و با تنوع فراوان برای سرمایه گذاران فراهم است، انرژی هم اگر منطقی دیده شود، با وجود ۳۰۰ روز آفتابی و بادهایی که تقریباً در تمام طول سال وجود دارند، می تواند ارزان تر از برق و گاز تأمین شود، می ماند تکنولوژی که متناسب با نوع فعالیت و میزان سرمایه فرد، تأمین می گردد.صنایع معدنی قادرند با صرف مقداری سرمایه‌گذاری، نه تنها سهم بسیار قابل توجهی در اشتغال و تولید ناخالص داخلی داشته باشند بلکه می توانند حجم آورده صادراتی معادل نفت را به خود اختصاص دهند.نگاهی گذرا به کارنامه موفق معادن و صنایع معدنی استان به ویژه در دو سال اخیر نشان می دهد تغییر نگرش ها و سوق دادن توجهات به این حوزه سبب شده، اکتشاف، استحصال و بهره برداری از معادن و به ویژه ایجاد صنایع معدنی با توسعه کمی و کیفی روبرو شود، اتفاق بسیار میمونی که اگر با همین حدت و شدت ادامه یابد، می تواند در بهره برداری از معادن، ایجاد اشتغال پایدار، افزایش سرانه درآمدی، رفاه نسبی و در نهایت توسعه پایدار و رو به جلوی استان نقش بسزایی داشته باشد.اخبار و اطلاعاتی که از ستاد توسعه خاوران می رسد، نشست هایی که با اَبَر سرمایه گذاران رقم می خورد، بازدیدهایی که هلدینگ های مطرح اقتصادی از ظرفیت های معدنی استان صورت می دهند، تفاهم نامه هایی که بین حوزه های مختلف مبادله می شود و اعداد و ارقامی که رسانه ای می گردند، همه و همه حکایت از خیز جدی استان برای رسیدن به روزهای خوب است.و صد البته نقش ما به عنوان ساکنان خراسان جنوبی و در حقیقت مالکان این میراث و نعمات خدادادی در ادامه این روند بسیار مؤثر و غیرقابل انکار است، ما باید بخواهیم که این قطار به حرکت درآمده ، که مسیری درست در پیش گرفته، به همین سیاق بر ریل پیشرفت حرکت کند و هیچ چیز و هیچ کسی مانعی برای شتاب آن نباشد.
(لطفاً نظرات و پیشنهادات خود درباره این سرمقاله را از طریق ۰۹۹۲۲۱۳۴۲۸۷ اعلام یا ارسال بفرمایید)
