شبستان – تفاهمنامه احداث هزار هکتار کشت گلخانهای در خراسان جنوبی مهرماه سال گذشته بین استانداری و شرکت شهرکهای کشاورزی وزارت جهاد کشاورزی امضا و این طرح با عنوان «نهضت گلخانهای» در شهرستانهای مختلف استان عملیاتی شد. براساس این تفاهم نامه منعقده با معاون اول رئیس جمهور در مهرماه سال گذشته، استان برای اجرای هزار هکتار گلخانه طی سه سال اعلام آمادگی کرد.هدف از اجرای هزار هکتار گلخانه در سطح استان خراسان جنوبی این بود تا با توجه به شرایط کم آبی و اقلیم خشک استان، مردم به درآمد رسیده و سرمایه گذاری مردم در این پروژه، ضمن تثبیت اشتغال، درآمد پایداری را نیز به همراه داشته باشد، با این وجود پیش از این تامین آب و زمین سد تحقق این مهم بود که با پیگیری های استاندار پیشین محقق شد.اما هم اکنون گزارش خبرنگار ما حاکی از آن دارد که بی ثباتی بازار، گرانی آهن آلات، تورم بازار و در ادامه گرانی های افسار گسیخته در نهاده های کشاورزی سبب شده تا سرمایه گذران طرح احداث هزار هکتار گلخانه استان سرگردان باشند و دست روی دست، در انتظار کاهش قیمت ها و حداقل ثبات در بازار باشند.
ساخت گلخانه با طعم ریسک
«مهدی ایوبی» از سرمایه گذاران طرح احداث هزار هکتار گلخانه استان است که در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری شبستان با اشاره به اوضاع تورم و گرانی های حاکم بر بازار گفت: در شرایط فعلی بازار، اوضاع سرمایه گذاری خوب نیست، چراکه یک سازه گلخانه که سال گذشته با یکصد میلیون تومان ساخته می شد، امسال با هزینه یک میلیارد تومانی هم تکمیل نمی شود.این سرمایه گذار با بیان اینکه در شرایط فعلی ساخت گلخانه هم ریسک دارد، افزود: با ساخت گلخانه در این شرایط فکر نمی کنم بازدهی و سود خوبی نصیبمان شود مگر اینکه در خصوص فروش محصولات از سوی دولت حمایت شویم.ایوبی که حدود یک سال پیش زمین احداث گلخانه به وی واگذار شده است، اظهار کرد: زمین واگذار شده در حریم اراضی نیروهای مسلح بود و دوباره آهن آلات تخریب و قطعه جابه جا شد، در این جابه جایی برای پیشرفت کار اذیت شدم، هم اکنون نیز دو ماه است که کار ساخت و ساز سازه خوابیده است چراکه درگیر گرانی ها شده ایم.وی با بیان اینکه وقتی یک میلیارد هزینه می کنیم باید ماهی 30 تا 50 میلیون تومان درآمد داشته باشیم، اظهار کرد: بعید است در این شرایط بازار همچین درآمدی نصیبمان شود تا هزینه کردها، جبران شود؛ همچنین هزینه ها با درآمد در این شرایط همخوانی ندارد.این سرمایه گذار می گوید: یک سال گذشته با یکصد میلیون تومان می توانستیم یک سازه کامل گلخانه را در مجتمع گلخانه ای خوسف خریداری کنیم اما هم اکنون ساخت یک سازه یک میلیارد هزینه دارد.ایوبی که خانه اش را برای راه اندازی یک واحد گلخانه فروخته است، بیان می کند: خانه ام را فروختم تا صاحب گلخانه شوم، از تسهیلات اعطایی دولت به دلیل سود 12درصدی استفاده نکردم چراکه در قبال دریافت این تسهیلات باید هر چه درآمد می داشتم، برای سود تسهیلات پرداخت می کردم.وی دلیل وقفه و روند طولانی هزار هکتار گلخانه در استان را سنگ اندازی ادارات در روند دریافت مجوزها و استعلامات عنوان کرد و گفت: سرمایه گذاران باید یک کفش آهنین را کهنه کنند تا مجوزها و استعلامات لازم را دریافت کنند، همچنین برای هر کاری اول باید پول واریز کنیم تا ادارات مربوطه کار را انجام دهند.
فاصله زیاد از برآورد قیمتها
تا واقعیت هزینه ها
«برات زاده»، سرمایه گذار دیگر در طرح احداث هزار هکتار گلخانه خراسان جنوبی است که به خبرنگار خبرگزاری شبستان اظهار کرد: سازه گلخانه در حال احداث است اما ساخت سازه با توجه به تورم حاکم بر بازار همراه با ریسک است.این سرمایه گذار گلخانه افزود: زمین یک واحد گلخانه ی 2 هزار و 500 متری را دی ماه سال گذشته تحویل گرفتم اما خرید تجهیزات و دریافت تسهیلات کم بهره از بانک، مقداری کار را با تأخیر مواجه کرد.
برات زاده با بیان اینکه هم اکنون عملیات ساخت گلخانه 70 درصد پیشرفت فیزیکی دارد، افزود: تورم و گرانی ها در روند اجرای کار احداث گلخانه تأثیر گذاشته است چراکه اسفند ماه سال گذشته هر کیلو لوله 10 هزار تومان بود اما الان 30 هزار تومان شده است لذا افرادی هستند که نمی توانند لوله را با قیمت گران بخرند.وی تصریح کرد: روزی که زمین را تحویل گرفتم؛ برآورد کردم تا با آورده خودم بتوانم با 600 میلیون تومان یک گلخانه احداث کنم، اما هم اکنون باید مبلغ یک و نیم میلیارد تومان برای ساخت یک واحد گلخانه هزینه کنم، بنابراین درصد ریسک احداث گلخانه تغییر کرده و مسئولان باید در آینده برای فروش ما را حمایت کنند.این سرمایه گذار از گرانی نهاده های کشاورزی هم گلایه کرد و افزود: در کنار گرانی نهاده های کشاورزی، دستمزد کارگران هم افزایش داشته است که این گرانی ها، اثر منفی در تولیدات خواهد داشت.
محدودیت اعتباری در استان
«مهدی سورگی»، مدیر شعبه شرکت شهرکهای کشاورزی خراسان جنوبی هم در گفتگو با شبستان در پاسخ به چرایی طولانی شدن روند احداث نهضت گلخانه ای خراسان جنوبی، گفت: نهضت گلخانه ای خراسان جنوبی در بخش وظایف دولتی، نمی توان گفت زمان بر شده است، چراکه حجم وسیعی گلخانه در یک بازه دو ساله باید زیرسازی، مطالعه و اجرا می شد.وی با بیان اینکه در بحث اجرای زیرساخت ها در طرح نهضت گلخانه ای استان خراسان جنوبی، به نسبت اعتباری که هزینه شده، حدود 40 تا 50 درصد پیشرفت فیزیکی داشته ایم، گفت: سقف اعتباری تفاهم نامه نهضت گلخانه های استان خراسان جنوبی 190 میلیارد تومان پیش بینی شده بود.سورگی تصریح کرد: با این وجود، بعد از مطالعه طرح، متوجه محدودیت اعتباری برای ساخت هزار هکتار گلخانه شدیم، اما این افق را در بحث شناسایی و مطالعه عملیاتی کردیم. وی از پیشرفت 100 درصدی شناسایی طرح نهضت گلخانه ای خراسان جنوبی خبر داد و افزود: پیشرفت کار در مطالعه طرح نهضت گلخانه ها 80 درصد بوده و در بحث اجرای زیر ساخت به نسبت اعتباری که هزینه شده، حدود 40 تا 50 درصد پیشرفت فیزیکی داشته ایم.مدیر شعبه شرکت شهرکهای کشاورزی خراسان جنوبی اجرای نهضت گلخانه های خراسان جنوبی در سطح هزار هکتار را کاری مشارکتی عنوان کرد و افزود: بخشی از کار را دولت و بخش اصلی یعنی احداث واحدهای گلخانه، دام و بارگاه زرشک را بخش خصوصی باید انجام دهد.
سورگی با اشاره به شرایط بازار و تورم ها، گفت: سرمایه گذارانی که در طرح نهضت گلخانه ای استان باید از منابع خود و بانک به بحث سرمایه گذاری ورود می کردند؛ به دلیل تلاطم های اقتصادی در بازار، ورود پیدا نکرده اند، اما با این وجود شرکت شهرک های کشاوری استان زیرساخت های گلخانه ای را آماده می کند تا زمینه سرمایه گذاری برای سرمایه گذاران بومی و حتی غیر بومی از سراسر کشور فراهم شود.وی با بیان اینکه چون قراردادهای ما اجاره به شرط تملیک است، افزود: لذا سرمایه گذاران در صورتی که به تعهدات خود عمل نکنند، زمین آن ها خلع ید و به سرمایه گذار جدیدی واگذار خواهد شد. مدیر شعبه شرکت شهرکهای کشاورزی با اشاره به سقف اعتباری تفاهم نامه نهضت گلخانه های استان خراسان جنوبی به مبلغ 190 میلیارد تومان، اضافه کرد: از این مبلغ، 140 میلیارد تومان در تعهد شرکت شهرک ها هست و 50 میلیارد در تعهد تأمین اعتبار از محل اعتبارات استانی است، شرکت شهرک ها از مبلغ 140 میلیارد تومان؛ حدود 85 میلیارد تا 90 میلیار تومان قراردادهای آن را منعقد کرده است.
۷۰۰ هکتار به سطح زیر کشت
گلخانه های استان اضافه شد
سورگی با بیان اینکه220 هکتار قبل از نهضت گلخانه ای خراسان جنوبی سطح کلی مجتمع ها و شهرک های گلخانه ای استان بوده که همه آن سطح مفید نبوده است، تصریح کرد: در جریان نهضت گلخانه ای 700 هکتار به سطح زیر کشت گلخانه ای استان اضافه شده است اما نمی توان گفت که این سطح به بهره برداری رسیده است.وی ادامه داد: بنابراین از سطح 700 هکتار، 50 تا 60 درصد آن سطح مفید گلخانه استان است.مدیر شعبه شرکت شهرکهای کشاورزی خراسان جنوبی تصریح کرد: از 700 هکتار گلخانه اضافه شده در استان، 490 هکتار سطح مفید قابل واگذاری است. وی برای جذب خطوط اعتباری تسهیلاتی، از سرمایه گذاران بومی استان خواست چون این اعتبارات بازه زمانی زیادی ندارد، پیگیر باشند و مدارک خود را زودتر تکمیل کنند تا سهم قابل توجه ای از این اعتبارات در استان جذب شود.
اشتغالزایی برای ۱۰۰ نفر
در مجتمع گلخانه ای سربیشه
«مریم جوادی بایگی»، مدیر جهاد کشاورزی سربیشه هم اعلام کرد: در شهرستان سربیشه 20 هکتار در قالب مجتمع های گلخانه ای به بهره برداری رسیده است و کارهای زیرساختی آن انجام شده است.به گفته جوادی همچنین عملیات گاز رسانی و تأمین زیر ساخت 312 هکتار از مجتمع گلخانه ای شروع و در شهر مود نیز مکان یابی انجام شده است و با تکمیل مجتمع گلخانه ای سربیشه برای بیش از 100 نفر اشتغالزایی می شود.
۲۲ واحد جدید در مجتمع
گلخانه ای خوسف واگذار شد
«سید حسن رضوی»، مدیر جهاد کشاورزی خوسف هم خبرنگار شبستان گفت: سرمایه گذاران با وجود گرانی آهن آلات و سازه ها ریسک نمی کنند چراکه ثباتی در بازار نیست و معطلند تا بازار به ثبات برسد. مدیر جهاد کشاورزی خوسف، گفت: 22 واحد جدید در مجتمع گلخانه ای خوسف واگذار شده که هر واحد سه هزار متر هست بنابراین 66 هزار متر به مجموع گلخانه ای خوسف اضافه می شود چراکه پیش از این شهرستان خوسف حدود 10 هکتار گلخانه داشته است. پیش از این «علی اشرف منصوری» مدیرعامل و رئیس هیئت مدیره شرکت شهرکهای کشاورزی در بازدید از گلخانه های نهبندان و بررسی مسائل و سرمایه گذاران برای حمایت از نهضت گلخانهای خراسان جنوبی، گفت: تا کنون ۴۵ میلیارد تومان برای نهضت گلخانهای خراسان جنوبی تأمین مالی شده که با این اعتبار، ۳۵۰ هکتار آماده و برای واگذاری آن فراخوان داده شده است.وی افزود: به نظر میرسد تا این لحظه، استقبال سرمایه گذاران به اندازهای که سرمایهگذاری شده است، در استان وجود ندارد و در این خصوص ابتدا اولویت با افراد بومی و سپس سرمایهگذاران غیربومی است اما به هر حال تأمین مالی نهضت گلخانهای خراسان جنوبی در حال انجام است تا سرعت ایجاد شهرکهای کشاورزی و گلخانهای را با هدف ایجاد اشتغال و بهره وری منابع آبی بیشتر کنیم.
اما بر هر حال بی ثباتی بازار؛ تورم و گرانی تجهیزات در کنار گرانی نهاده های کشاورزی سبب شده تا سرمایه گذاران طرح احداث هزار هکتار گلخانه در خراسان جنوبی سرگردان و منتظر ثبات بازار باشند، بنابراین در صورت ثبات بازار و کاهش قیمت ها، این طرح هر چه سریعتر به منظور بهره وری بهتر از منابع آبی استان در راستای کسب درآمد بیشتر به حقیقت می پیوندد.