خراسان‌جنوبی، در چند قدمی تهدید

بهروزی فر- “خوزستان خاکستان شد . از روز جمعه استان خوزستان بار دیگر مهمان ناخوانده خود را در آغوش گرفت و اکثر شهرهایش  تبدیل به خاکستان شد. بر همین اساس پدیده گرد و غبار شهر های اهواز، آبادان، خرمشهر، ماهشهر، مینوشهر و … را فرا گرفت و این وضع تا بامداد شنبه ادامه داشت.گرد و خاک روز جمعه تا جایی پیش رفت که نماز جمعه اهواز را به تعطیلی کشاند و  قطعی برق‌ در برخی مناطق، لغو پروازها و انسداد بعضی از مسیرها و جاده‌ها به دلیل کاهش شدید دید را به همراه داشت. گرد‌ و‌ خاک، نام و یادگار آشنایی برای اهالی خوزستان است، رفیق قدیمی که هر مدت لطف و محبت خود را به حلق مردم می‌رساند تا شاید محبت و لطف از دست رفته مسئولان برای حل و رفع مشکل این استان زخمی برگردد”.(۲۵ بهمن ۱۳۹۵،خبرگزاری ایسنا) این، تنها بخشی از خبرهای بیشماری است که طی سال های گذشته، بارها و بارها روی صفحات خبری روزنامه ها، پایگاه های خبری و خبرگزاری ها رفت تا همگان را در جریان وضعیت اسفناک این استان قرار دهد و ما بارها و بارها، سری به تأسف تکان دادیم و در دل برایشان گریستیم و چه بسا به مثابه مثل معروفِ” مرگ برای همسایه است” ، تصورمان بر این بود که این روزهای تلخ فقط برای آنهاست و هرگز چنین روزهایی تلخی را برای خودمان متصور نبودیم. اما دریغ و درد که چند صباحی بیشتر نگذشته، همسفره شان شدیم و نرم و آرام، رفته رفته، بی آن که بخواهیم، روزهای ناخوشی شان را به تجربه نشستیم. مرور اخبار هواشناسی و هشدارها و اعلامیه هایی که بر روی صفحه نخست اداره کل هواشناسی استان بارگزاری شده، به وضوح نشان می دهد که از یکی دو سال گذشته، هر چه پیشتر آمده ایم، آمار هشدارهای زرد و نارنجی بیشتر شده و بالطبع روزهای ناپاکی هوای مثال زدنی استان مان نیز بیشتر!! نمونه اش همین هشداری است که حواس مان را به بدی آب و هوا در روزهای نخست مردادماه جلب کرد، “هشدار هواشناسی – سطح نارنجی شماره ۳۶ یکشنبه ۱۴۰۰/۵/۳ ؛ توصیف سامانه: تقویت اختلاف فشار در سطح زمین (افزایش فعالیت بادهای ۱۲۰ روزه) ؛ زمان شروع: عصر یک‌شنبه ۱۴۰۰/۰۵/۰۳ ؛ زمان پایان: اواخر وقت پنج‌شنبه ۱۴۰۰/۰۵/۰۷؛ نوع مخاطره: وزش باد خیلی شدید و توفان گرد و خاک، کاهش کیفیت هوا و دید افقی ؛ منطقه اثر: شمال سیستان و بلوچستان و نیمه شرقی خراسان جنوبی، نوار شرقی و نیمه جنوبی خراسان رضوی ؛ اثر مخاطره: وقوع طوفان شن، خیزش گرد وخاک، کاهش دید، تأخیر در پروازهای احتمالی، کاهش کیفیت هوا، اختلال در تردد جاده‌ای و خسارت به سازه‌های موقت و محصولات کشاورزی ؛ توصیه: خودداری از تردد غیر ضروری برای تمام گروه ها، احتیاط در تردد جاده ای، محکم کردن سازه‌های موقت و تابلو های تبلیغاتی، احتیاط در عبور از مجاورت ساختمان های نیمه کاره”. ؛ اطلاعیه ای که هشداری برای همه سطوح و گروه ها بود و تنها دو روز بعد از هشدار سطح زرد شماره ۳۵ منتشر شد که برای روزهای شنبه تا دوشنبه دوم تا چهارم مردادماه بود و آن جا هم بخش عمده ای از شهرستان های خراسان‌جنوبی در شمار مناطقی معرفی شد که با پدیده غالب وزش باد شدید، گرد و خاک و کاهش کیفیت هوا مواجه بود. تکرار این هشدارها و اخطارها و رسیدن آن ها به هفته ای یک یا دو بار، حکایت از نزدیک و نزدیکتر شدن شرایط مان به وضعیت خوزستان دارد،دامنه دربرگیری آن به اغلب مناطق استان هم حکایتگر این واقعیت تلخ است که تقریباً هیچ نقطه ای از استان از پدیده گرد و غبار در امان نمانده و در همه جا، اهالی طعم خاک را به خوبی می چشند.  بنا به یک تعریف کارشناسانه؛ “طوفان گرد و غبار به پدیده‌ای اطلاق می‌شود که طی آن ذرات دانه‌ریز گرد و غبار تحت تأثیر انرژی باد به هوا برخاسته و تا ارتفاعات نسبتاً بالایی صعود می کنند و دارای بیشتر از دو ساعت ماندگاری می باشند. در برخی مناطق وقوع این پدیده ضمن ایجاد آلودگی هوا، عمق دید را نیز حتی تا عمق ۵۰ متر کاهش می‌دهد”.اگر چه وقوع طوفان گرد و غبار، پدیده ای طبیعی است و به واسطه شرایط جوی رخ می دهد، اما عوامل بسیار زیادی، زمینه ساز شکل گیری آن می باشند. به گفته کارشناسان؛ وقوع طوفان‌ها و جریان‌های باد، تغییرات شرایط زمینی به جهت طولانی شدن دوره خشکسالی، و از همه مهمتر خطاهای انسانی در بحث مدیریت منابع آبی، آسیب رساندن به محیط زیست و از بین بردن فضای سبز، از مهمترین عوامل مؤثر در بروز پدیده گرد و غبار است. به هر صورت چه عوامل طبیعی و چه خطاهای نابخشودنی ما انسان ها، شرایط را به گونه ای رقم زده که سلامت خودمان و آیندگانی که بعد از ما حق زندگی و حیات در این بخش از کره خاکی دارند، در معرض تهدید است، و ادامه این روند تشدید وضعیت موجود و آینده‌ای نگران‌کننده را متصور می شود. مرور اقدامات دستگاه های اجرایی استان، بیانگر این است که هر کدام از دستگاه های متولی به نوعی برای مهار این پدیده و جلوگیری از پیشرفت خزنده آن گام هایی برداشته اند، اما تکرار هشدارها این واقعیت را گوشزد می کند که آن چه انجام شده، بسیار ناکافی است. مالچ پاشی، بیابان زدایی، توسعه پوشش سبز و… در زمینه مقابله با اراضی مولد گرد و غبار و نیز مدیریت منابع آبی به اشکال مختلف، نمونه ای از راهکارهایی است که در این راستا انجام شده اما حقیقت ماجرا این است که سرمایه‌گذاری بر روی این موضوع، متناسب با میزان نیاز استانی که در صدر جدول مناطق بیابانی کشور است، نیست و چنانچه اعتبارات ویژه، برنامه ریزی های خاص، راهکارهای کاراتر و زودبازده تر و در مجموع اقدامی عاجل در دستور کار حوزه های متولی در  کشور قرار نگیرد، خیلی زود اهالی خراسان جنوبی هم باید درست به مشابه مردمان خوزستان، روزهای زیادی را ممنوع الخروج از منزل شوند، تا گرد و غبار، سلامت شان را تهدید نکند.

(لطفاً نظرات و پیشنهادات خود درباره این سرمقاله را از طریق ۰۹۹۲۲۱۳۴۲۸۷  اعلام یا ارسال بفرمایید)

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *


برنا – مدیرکل دفتر امور شهری و شوراهای استانداری خراسان جنوبی گفت: ۱۶ دستگاه تنفسی

بیشتر

جم – امروز برای بررسی احوالات استان در سالی که گذشت سری به روزنامه های

بیشتر

چند روز پیش یکی از همکاران پزشک مطلبی برایم ارسال کرد که گویا قرار است

بیشتر

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *


فرم

فرم گزارش اشکال در سایت