در سال‌های اخیر و به‌ویژه پس از همه‌گیری کرونا، حضور نوجوانان در فضای مجازی به بخشی جدایی‌ناپذیر از زندگی روزمره تبدیل شده است. اما آنچه در نواحی روستایی خراسان جنوبی مشاهده می‌شود، تفاوتی معنادار با شهر دارد. برای نوجوانی که در روستایی دورافتاده با امکانات محدود رشد می‌کند، تلفن همراه نه فقط یک ابزار ارتباطی بلکه دریچه‌ای به دنیایی است که در واقعیت او حضور ندارد. در نتیجه، رابطه او با فضای واقعی جامعه روزبه‌روز کمرنگ‌تر می‌شود و «انزوای اجتماعی دیجیتال» شکل می‌گیرد. مطالعات میدانی اخیر در مناطق روستایی شرق کشور نشان می‌دهد بیش از ۷۰ درصد نوجوانان ساعاتی بیش از حد متعارف را در شبکه‌های اجتماعی می‌گذرانند، بی‌آنکه مهارت کافی در مدیریت این فضا را داشته باشند. نبود مراکز فرهنگی، زمین بازی، و حتی ارتباط مؤثر با مدرسه باعث شده نوجوانان به‌جای تجربه‌های واقعیِ دوستی، رقابت و همکاری، به لایک و فالو پناه ببرند. نتیجه آن چیزی است که روان‌شناسان از آن به‌عنوان «انزوا با حضور مجازی» یاد می‌کنند.فضای مجازی قرار بود امکان برابر برای رشد فکری و آموزشی ایجاد کند، اما در عمل به فاصله اجتماعی دامن زده است. در بسیاری از روستاها، دانش‌آموزان به‌جای تولید محتوا، صرفاً مصرف‌کننده‌اند؛ در حالی‌که خانواده‌ها هم اغلب آگاهی لازم برای هدایت فرزندان‌شان را ندارند.اگر آموزش‌وپرورش، دهیاری‌ها و نهادهای فرهنگی بخواهند آینده این نسل را از بی‌عملی نجات دهند، باید نخستین گام را با آموزش سواد رسانه‌ای در مدارس روستایی آغاز کنند. فضای مجازی تهدید نیست اگر ابزار فهم آن را در اختیار نوجوانان بگذاریم. جامعه‌ای که نوجوانانش در دنیای واقعی مشارکت نداشته باشند، حتی با بهترین اینترنت هم منزوی خواهد ماند.