نسرین کاری – ۲۷ تیر، سالروز ثبت جهانی بیابان لوت در فهرست میراث طبیعی یونسکو، نه تنها روزی برای یادآوری افتخار جغرافیایی ایران، بلکه روزی برای بازخواست ما از خودمان است؛ که با این فرصت چه کرده‌ایم؟! کویری که جهانی شد، اما خراسان جنوبی همچنان در حاشیه مانده است. چرا ما در خراسان جنوبی، سهم واقعی‌مان را از این گنجینه جهانی نمی‌گیریم؟ چرا سال‌هاست فرصت‌های بی‌مانند این میراث طبیعی، زیر خاک فراموشی مانده است؟ در حالی‌که بخش‌هایی از بیابان لوت در استان‌های کرمان و سیستان و بلوچستان نیز قرار دارد، اما خراسان جنوبی با مناطقی چون نهبندان، شوشود، چاهدراز، بندان، دهسلم و شهدادکوه از جمله استان‌هایی است که بیشترین حاشیه شرقی لوت جهانی را در اختیار دارد. با این حال، در نگاه ملی و حتی در برنامه‌ریزی‌های استانی، لوت همواره در سایه قرار گرفته است. ما لوت را داریم، اما از آن بهره‌ای نبرده‌ایم. در سال‌های گذشته، استان کرمان با استفاده از همین ظرفیت، کویر شهداد را به مقصدی گردشگری، پژوهشی و اقتصادی بدل کرده است. تورهای سافاری، اقامتگاه‌های بوم‌گردی، مسیرهای مشخص گردشگری، کمپ‌های شبانه و برندینگ حرفه‌ای باعث شده گردشگرانی از کشورهای اروپایی، شرق آسیا و حتی حاشیه خلیج فارس روانه‌ی لوت شوند؛ درحالی‌که در خراسان جنوبی، هنوز گردشگر داخلی هم آدرس مناطق کویری را نمی‌داند. لوت جهانی، سکوتی عمیق و شکوهمند دارد. آسمانی پرستاره، زمین‌هایی دست‌نخورده، کلوت‌هایی شگفت‌انگیز، و دمایی فراتر از هر جای زمین. اما سکوت دیگری هم در این‌جا جاری‌ست؛ سکوت تصمیم‌گیری، سکوت برنامه‌ریزی و سکوت اجرا. چرا تاکنون یک کمپ کویری بین‌المللی در نهبندان راه‌اندازی نشده؟ چرا حتی تابلوهای راهنمای گردشگری برای معرفی لوت در مسیرهای اصلی استان وجود ندارد؟ چرا زیرساخت‌های جاده‌ای به مناطقی مثل دهسلم و چاهدراز همچنان نیمه‌تمام و پرخطر است؟ چرا طرح جامع بهره‌برداری از لوت، سال‌هاست در حد نامه‌نگاری و پیشنهاد باقی مانده؟ این سؤالات، نه اتهام، که مطالبه‌ی به‌حق مردمی است که سال‌ها در سایه کویر زیسته‌اند، اما سهمی از مزایای جهانی شدن آن نبرده‌اند. یکی از مهم‌ترین امتیازات لوت برای خراسان جنوبی، ظرفیت کم‌نظیر آن در اکوتوریسم علمی، گردشگری نجومی، تحقیقات اقلیمی، زمین‌شناسی، رصدخانه‌های بین‌المللی و اردوهای آموزشی برای دانشجویان و دانش‌آموزان است. دانشگاه بیرجند، یکی از باسابقه‌ترین مراکز علمی شرق کشور، تاکنون چند پژوهش میدانی در حوزه لوت انجام داده؟ چند پایان‌نامه کاربردی در این حوزه تعریف شده؟ چند رشته دانشگاهی یا بین‌رشته‌ای با محوریت «مطالعات بیابان» یا «گردشگری پایدار در مناطق خشک» ایجاد شده؟ هیچ‌کدام.در حوزه اقتصادی نیز، تجربه کشورهایی چون مراکش، عمان و عربستان سعودی نشان داده است که کویر می‌تواند برند ملی شود. اقامتگاه‌های سازگار با اقلیم، کمپ‌های خانوادگی، رستوران‌های محلی، فروش صنایع دستی، نمایش‌های بومی در دل شب کویر، تورهای رصد ستارگان و کویرنوردی علمی، همه و همه می‌تواند در خدمت اشتغال روستایی، مهاجرت معکوس، و درآمدزایی پایدار قرار گیرد.در این میان، نقش رسانه‌ها و فعالان اجتماعی استان حیاتی است. لوت جهانی، اگر در صفحات رسانه‌ها فراموش شود، در ذهن مدیران نیز محو می‌شود. باید از تریبون رسانه‌های مکتوب و مجازی، از زبان مردم و نخبگان، مطالبه‌ای جدی شکل گیرد: لوت جهانی را برای خراسان جنوبی هم جهانی کنید!تشکل‌های مردمی، گروه‌های کویرنوردی، راهنمایان گردشگری، دانشجویان، خبرنگاران و شوراهای روستا باید با صدای بلند بپرسند: سهم خراسان جنوبی از لوت جهانی کجاست؟ بیابان لوت، آزمون بزرگ نگاه به شرق ایران است. لوت، یک گواهی جهانی است که در یونسکو ثبت شده، اما آیا در ذهن مدیران و برنامه‌ریزان ما هم ثبت شده است؟ آیا لوت، در نقشه توسعه استان جا دارد؟ آیا ما جرأت کرده‌ایم کویر را نه به عنوان مانع، که به عنوان مزیت ببینیم؟خراسان جنوبی، استانی است که در دل خود، یک گنج جهانی دارد. اما گنج، اگر در تاریکی بماند، فرقی با سنگ ندارد.اکنون زمان آن رسیده که لوت را بشناسیم، لوت را معرفی کنیم، لوت را سرمایه‌گذاری کنیم، و لوت را زندگی کنیم.
کاری – نشست خبری بزرگداشت هفته بهزیستی در خراسان جنوبی با حضور مدیرکل بهزیستی استان
