بهروزی فر

بیست و سه چهار ساله می نماید، بلند بالا، مؤدب و موقر، با موهایی آراسته، لباس آستین کوتاهی به تن دارد و بر روی بازوی سفیدش، نقش مارمولکی خودنمایی می کند. دم مارمولک روی مچ دستش با شاخ و برگ های چند درخت در هم آمیخته اند، دست چپش را هم بی نصیب نگذاشته، شمع و گل و پروانه و بلبل از نوک انگشتان تا روی بازویش را تسخیر کرده اند. می گوید؛ از سال گذشته، شیفته این کار شده و بهترین نقش را هم قصد دارد بر روی قفسه سینه اش حک کند. تصویر کسی که عاشقش بوده اما مخالفت خانواده ها، بین شان فاصله انداخته است. دختر، وادار به ازدواج با پسر خاله اش شده و او خود، قصد دارد در اعتراض به خانواده، تا ابد مجرد بماند. خالکوبی یا تاتو (تتو) یا همان تزریق مواد رنگی به زیر پوست که به دلیل یک رفتار فرقه ای یا به خاطر زیبایی و یا جهت یک عقیده خاص و خیابانی انجام می شود، اگر چه  قدمتی تاریخی در ایران دارد و در گذشته اغلب زنان و کسانی که به اصطلاح پهلوان بوده و به  نمایش‌های خیابانی می‌پرداخته اند، طرح هایی را بر روی بازوان خود نقش می‌کرده اند اما این کار امروزه به عنوان یک مد  بین جوانان دختر و پسر جایگاه خاصی پیدا کرده و در حال فراگیر شدن است. بر اساس آمار ارائه شده، در حالی بیش از ۴۰ درصد افراد ۱۸ تا ۳۰ ساله در دنیا بر روی اندام شان خالکوبی دارند که این آمار همچنان رو به افزایش است و سهم بیش از ۶۵ درصدی زنان در جمعیت افراد دارای تاتو و خالکوبی، به صورت غیر قابل تصوری، از رغبت جامعه زنان به این پدیده، حکایت دارد. این افراد در غفلت از عوارض نامطلوب این نقاشی های اندامی یا با اطلاع کامل و صرفاً به جهت تخلیه هیجانات، به این کار تن می دهند. در حالی که بنا به گفته کارشناسان بهداشتی، تاتو کردن، می تواند شخص را در معرض ابتلا به بیماری های خطرناکی همچون آلودگی های خونی(هپاتیت سی، هپاتیت بی، سل، HIV)، اختلالات پوستی(عفونت پوستی، ایجاد برآمدگی در اطراف جوهر زخم ها، التهابات شدید)، بیماری های عفونی (سیفلیس، جذام، سل، سرطان پوست) و یا حتی تغییرات رفتاری قرار دهد.
نکته قابل تأمل هم این است که اغلب افراد- حدود ۷۰ درصد – بعد از مدتی از این کار پشیمان می‌شوند و به دنبال روش‌های مختلف پاک کردن خالکوبی از بدن خود می‌گردند که کاری پرهزینه، زمان بر و گاه با عوارض زیادی همچون پاک نشدن کامل جوهر، سوختگی ناشی از لیزر، تغییر رنگ پوست و… می باشد.
روانشناسان بر این باورند که؛ خالکوبی، نشأت گرفته از حس حقارت است و افرادی که در حقیقت کمتر از باقی مردم دیده شده‌اند یا در دوران کودکی و نوجوانی کمتر به آن‌ها توجه شده، بیشتر به این کار‌ دست می‌زنند تا به چشم بیایند، این دسته از افراد با انجام خالکوبی روی نقاط مختلف بدن خود، به نوعی به دنبال جلب توجه دیگران هستند و خالکوبی هایشان را هم در اشکال مختلف انجام می‌دهند تا برای مدت زمان کوتاهی هم که شده از سوی دیگر افراد جامعه دیده شوند. علاوه بر این سرخوردگی و عقده های روانی، تقلید کورکورانه از مد و چهره‌های مشهور، چشم و هم چشمی، همانندسازی با گروه همسالان، تبلیغات خلاف واقع فضای مجازی و… نیز از دیگر علل گرایش جوانان به خالکوبی است. البته وقتی صحبت از یک ناهنجاری فرهنگی به میان می آید، بدون تردید باید به این نکته توجه داشت که اگر اشتباهات اشخاص در انتخاب های زندگی در بروز این آسیب ها تأثیر داشته، اما بخش عمده ای نیز حاصل آموزه های غلطی است که فرد در خانواده و جامعه فرامی گیرد، لذا دولت، والدین، بستگان، دوستان و جامعه هر کدام به نوعی در تربیت نادرست فرزندان مقصرند. برخی سختگیری های بی مورد و نابجا، بی توجهی والدین به فرزندان در پی گرفتار شدن در دام کار و درآمدزایی، عدم ایجاد روحیه نشاط و شادی بین دانش آموزان در مدارس، عدم پرورش جوانان در راستای  استعداد و علایق شان، جای خالی تفرجگاه ها و تفریحات سالم و… همه و همه سبب شده که بچه ها در جستجوی پرکردن اوقات فراغت خود و یافتن آلات و ادوات تفریح و سرگرمی به ویژه در جمع همسالان، به هر دری چنگ بزنند.
در این میان، کوتاهی دستگاه های فرهنگی، رسانه ها و به ویژه رسانه ملی، بیش از بقیه حوزه ها تأثیرگذار بوده و هست. اگر حوزه های فرهنگی در تولید محتواهای در دستور کار همت گمارند، متولیان امر در فرهنگ و ارشاد اسلامی در اکران فیلم های سینمایی یا روی صحنه بردن تئاترها و ارائه نمایش های خیابانیِ متناسب با روحیات و خُلقیات جوانان و همسنگ با تغییرات روز دقت نظر داشته باشند یا رسانه ملی همانگونه که برای بیان فلان برنامه تبلیغاتی سنگ تمام گذاشته و همه شبکه ها را به پخش و بازپخش آن ملزم می کند، به تولید برنامه های محتوایی همراه با نشاط و سرگرمی متناسب با دوره زندگی نوجوانان و جوانان بپردازد، قطعاً می توانند شخصیت های  دارای جایگاه ارزشی را در قالب این برنامه ها به افراد معرفی نمایند تا الگوگیری ها به درستی رقم بخورد و در سایه این اتفاق، هنجارها پررنگ تر شوند و فرهنگ اصیل ایرانی اسلامی، در جامعه به ویژه در بین جوانان رسوخ بیشتری یابد. چرا که به فرموده امام خمینی(ره)؛ “بی‌‌‌ شک بالاترین و والاترین عنصری که در موجودیت هر جامعه دخالت اساسی دارد، فرهنگ آن جامعه است. اساساً فرهنگ هر جامعه هویت و موجودیت آن جامعه را تشکیل می‌دهد… استقلال و موجودیت هر جامعه از استقلالِ فرهنگ آن نشأت می‌‌‌ گیرد.فرهنگ اساس ملت است. اساس ملیت یک ملت است. اساس استقلال یک ملت است. فرهنگ، مبدأ همه خوشبختی‌‌‌ ها و بدبختی‌‌‌ های یک ملت است…. رأس همه اصلاحات، اصلاح فرهنگ است. راه اصلاح یک مملکتی فرهنگ آن مملکت است. اصلاح باید از فرهنگ شروع بشود. اگر فرهنگ درست بشود یک مملکت اصلاح می‌شود. فرهنگ، بزرگترین مؤسسه‌‌‌ ای است که یک ملت را به تباهی یا به اوج قدرت و عظمت می‌‌‌ کشد”.