سربازی – شهرستان فردوس به عنوان بزرگترین تولید کننده انار استان و یکی از قطب های تولید انار کشور مطرح و زمانی آوازه انار فردوس خریدارانی را از ژاپن و کره جنوبی به سوی خود می کشاند. ولی خشکسالیهای متوالی و تغییرات اقلیمی دریکی دو دهه گذشته موجب شده تا انارکار فردوسی نتواند همپای این تغییرات پیش رود و دلیل اصلی آن نیزجای خالی تحقیق و پژوهش پیرامون رقم های سازگارانار با محیط بود، چیزی که باید دولت آن را تولید و برای اجراء در اختیار انارکاران می گذاشت. پژوهشکده انار فردوس در سال 1392 با 80 درصد پیشرفت فیزیکی تحویل دانشگاه بیرجند شد تا با تکمیل آن و کارهای پژوهشی نقطه امیدی برای کشاورزان فردوس باشد و به جرعت می توان گفت اگر این پروژه آن زمان به سرانجام رسیده بود امروز شاهد وضعیت اسفبار باغات انار فردوس نبودیم. ولی از این پژوهشکده نیزدر نیمه راه پر التهاب تکمیل خبرهای ناامید کننده ای بگوش میرسد. هر سال که می گذرد دانه سفیدی انار فردوس بیشتر می شود و نتیجه یک سال زحمت کشاورز فردوسی را روی دستش می گذارد.

دانه سفیدی و کرم گلوگاه و هدر رفتن زحمات یکسال کشاورز

یکی از انارکاران شهر باغستان که به گفته خودش 50 سال تجربه باغداری و کشاورزی دارد گفت: زمانی انار باغستان به بالاترین قیمت به کشورهای خارجی صادر می شد ولی اکنون دانه سفیدی و کرم گلوگاه، نتیجه یک سال زحمات ما را هدر می دهد و تنها راه نجات این محصول راهبردی در منطقه راه اندازی پژوهشکده انار است.
سلطانی تصریح کرد: سالهاست پژوهشکده انار فردوس خود به یک قصه پر از غصه تبدیل شده و اگر در همان سالها تکمیل و راه انداری می شد و رقم های انارسازگار با محیط تحویل انارکاران می داد، دیگر امروز شاهد نابودی بخش زیادی از محصول اناری که یکسال برای آن هزینه کرده ایم تا به درآمدی برسیم نبودیم.

محصولی که حتی هزینه کارگر
را جبران نمی کند

یکی دیگر از انارکاران فردوس نیز گفت: در طی سال برای یکی از باغ های انارم که 2 هزار مترمربع مساحت دارد 20 میلیون تومان هزینه کرده ام ولی فقط توانسته ام هزار کیلو انارآنهم دانه سفید با قیمت بسیار پایین بفروشم که حتی هزینه کارگرانی که از درخت چیده و جمع آوری کرده اند تامین نشد. عباسعلی غافلی افزود: دانه سفیدی و کرم گلوگاه، انارکاران فردوس را هر سال بیشتر از سال قبل دچار خسارت و زیان می کند وجای خالی پژوهشکده انار بیش از هر زمان دیگر احساس می شود و لازم است مسئولان امر تدبیری بیندیشند.رئیس شورای شهر اسلامیه نیز گفت: پایین آمدن کیفیت انارمنطقه موجب شده خریداری نداشته باشد و امسال حتی از بیرون شهرستان خریدار قوی و پای کاری مراجعه نکرده است.علی محب راد افزود: انارشهرستان فردوس که زمانی آوازه جهانی داشته و بخصوص رقم شیشه کپ بدلیل ماندگاری بالا برای مصرف شب چله و حتی طول سال خریدارانی زیادی داشت، امروز به دلیل هجوم آفات، به کارخانه صنایع تبدیلی ارسال می شود.

سوء استفاده دلالان از بازار راکد انار

وی تاکید کرد: متاسفانه برخی دلالان اناراز این وضعیت سوء استفاده کرده و بخشی از انارهای کشاورزان که مرغوبیت نیز دارد به قیمت پایین خریداری می کنند.
به گفته وی بدلیل در پیش بودن فصل سرما و نبود محلی برای نگهداری انارو از طرف دیگر تقریبا هم زمانی فصل برداشت زعفران با انار و ترس ازسرمازدگی این محصول مهم و از بین رفتن آن، موجب شده تا کشاورز آن را با قیمت پایین به اولین خریدار بفروشد.
محب راد تصریح کرد: در زمان برگزاری رویداد گردشگری انار و زعفران در شهر باغستان، مدیر کل جهاد کشاورزی از اختصاص 4 میلیارد تومان تسهیلات برای خرید توافقی انار در شهرستان خبر داد وی تا این لحظه که فصل برداشت انار تقریبا به پایان رسیده خبری از خرید انار نیست .
رئیس شورای اسلامی شهر اسلامیه گفت: آنچه داغ دل انار کار فردوسی را بیشتر می کند این تسهیلات آماده است ولی متاسفانه تشکلی که قرار است آن را جذب کند با مشکل مواجه شده است.
مسئول مرکز خدمات جهاد کشاورزی شهر باغستان نیز گفت: به طور حتم اگر پژوهشکده انار راه اندازی می شد امروز شاهد چنین وضعیتی برای انار منطقه نبودیم.

عزمی برای مبارزه همگانی با کرم گلوگاه نیست

امیرعباسی در خصوص کرم گلوگاه انار که بسیار فراگیر شده نیز گفت: مبارزه با این آفت نیازبه کار تلفیقی دارد تا علاوه براستفاده ازروشهایی مانند زنبور تریکو گراما، باید انارهای آلوده از سطح باغ ها جمع آوری و معدوم شود. وی خاطرنشان کرد: کرم گلوگاه حشره ای است که قدرت پرواز دارد و کافی است فقط یک باغ آلوده به این کرم در یک منطقه پاکسازی نشود تا زحمات دیگر باغداران نیز به هدر رود. به گفته وی برخی باغ های انار خالی از سکنه بوده و متاسفانه انارهای آلوده جمع آوری نمی شود وعزمی برای مبارزه همگانی با این آفت وجود ندارد و حتی از طریق قضایی نیز پیگیری شده ولی باید چنین مواردی شاکی خصوصی داشته باشد که به نتیجه ای نرسیده است. مدیر جهاد کشاورزی فردوس نیز گفت: در حالی که سالیان قبل 30 هزار تن محصول از سطح باغ های انار فردوس برداشت می شد امسال پیش بینی می شود این مقدار 18 هزارتن بیشتر نباشد.

کرم گلوگاه 40 درصد انار تولیدی فردوس را نابود کرد

امیرزاده تصریح کرد: کرم گلوگاه امسال 30 تا 40 درصد انار تولیدی شهرستان را از بین برد و علاوه بر این باید دانه سفیدی، قطعی برق چاههای کشاورزی که موجب نوسان در آبیاری درختان انار شد و گرمای کم سابقه هوا را نیز از عوامل کاهش برداشت و بی کیفیتی این محصول برشمرد.
وی در خصوص تسهیلات خرید انار نیز گفت: سهم شهرستان فردوس از تسهیلات خرید محصولات باغی در استان 4 میلیارد تومان بود که در اختیار بانک کشاورزی فردوس قرار گرفت.
تسهیلات آماده ولی ناتوان از جذب آن

امیر زاده اضافه کرد: مقرر شد این تسهیلات دراختیار صندوق حمایت از توسعه بخش کشاورزی شهرستان قرار گیرد تا خرید توافقی انار شروع شود ولی متاسفانه صندوق بدلیل تراز مالی پایین نتوانست تضمین های مورد نیاز بانک را فراهم کند.به گفته وی پیگیریها همچنان برای اخذ این تسهیلات ادامه دارد و تلاش می شود حتی با فراهم نمودن اسناد املاک شخصی هر چه زودتر مشکلات بانکی آن رفع شود.آنچه مسلم است مسئولان ذیربط باید بدانند انار شناسنامه شهرستان فردوس است و باید این اصالت برای کشاورز فردوسی حفظ شود. در شرایطی که پس از سالها انتظار امید میرفت تا پژوهشکده انار در شهرستان راه اندازی شود و انارکاران این دیاررا امیدوار به بازگشت به دوران رونق این محصول نماید، رئیس دانشگاه بیرجند در برنامه پرسمان ازتبدیل این پژوهشکده به مرکز پژوهشی سخن گفت و پروژه ای که دهها وزیر، معاون وزیر، نماینده مجلس و استاندار از آن بازید کرده و برای تکمیلش قولهای بی عمل دادند، همچنان در حاله ای از ابهام باقی بماند. متاسفانه هر سال وضعیت انار در فردوس بدتر می شود و حتی مسئولان شهرستان فردوس برای تضمین تسهیلات خرید توافقی انار که آماده واگذاری هست تا این لحظه نتوانسته اند کاری انجام دهند و این جای بسی تاسف دارد.

شناسنامه فردوس باید باقی بماند

آنچه انتظار بحق انارکاران فردوس است توجه به خواسته های آنان و برداشتن قدمی در جهت حل مشکلاتی است که هر سال بیشتر می شود و باید به رئیس دانشگاه بیرجند این نکته را یاد آور شد که اگر سالها قبل این پژوهشکده راه اندازی می شد هرگز انارکاران مجبور به جایگرینی آن با پسته نمی شدند. با این وجود نجات انار فردوس نیازمند تلاش و همت مضاعف مسئولان کشوری و استانی است تا این شناسنامه همچنان برای فردوس محفوظ بماند.