مهدی آبادی – با نزدیک شدن به روزهای پایانی سال، چهارشنبه آخر سال نیز از راه میرسد؛ سنتی که در فرهنگ ایرانی با شادی و نشاط همراه بوده، اما متأسفانه در سالهای اخیر گاه به صحنهای از حوادث تلخ و ناگوار تبدیل شده است. بیرجند، به عنوان مرکز استان خراسان جنوبی، همانند سایر شهرهای کشور، هر ساله شاهد برگزاری این مراسم است، اما آنچه اهمیت دارد، حفظ سلامت شهروندان و تبدیل نشدن این شب به کابوسی برای خانوادهها و دستگاههای امدادی است. چهارشنبهسوری، آیینی کهن با ریشههای عمیق در فرهنگ ایرانی است که نماد پاکی، روشنایی و دور کردن پلیدیها بوده است. در گذشته، این مراسم با روشن کردن آتشهای کوچک و پریدن از روی آن همراه با خواندن شعر “زردی من از تو، سرخی تو از من” برگزار میشد. اما امروزه، متأسفانه استفاده از مواد محترقه خطرناک و انفجاری، این سنت زیبا را به مخاطره انداخته است. در سالهای گذشته، بیمارستانهای بیرجند شاهد مراجعه تعداد از شهروندان با آسیبهای ناشی از حوادث چهارشنبه آخر سال بودهاند. سوختگیهای شدید، آسیبهای چشمی، قطع عضو و حتی موارد منجر به فوت، تنها بخشی از پیامدهای ناگوار استفاده نادرست از مواد محترقه است. این حوادث نه تنها برای فرد آسیبدیده، بلکه برای خانواده و جامعه نیز هزینههای جبرانناپذیری به همراه دارد. خانوادهها به عنوان اولین و مهمترین نهاد تربیتی، نقش بسزایی در پیشگیری از این حوادث دارند. والدین باید با آگاهیبخشی به فرزندان خود، آنها را از خطرات استفاده از مواد محترقه غیراستاندارد آگاه سازند. نظارت بر رفتار نوجوانان و جوانان، محدود کردن دسترسی به مواد خطرناک و ترغیب آنها به برگزاری مراسم به شیوههای سنتی و ایمن، از جمله اقداماتی است که خانوادهها میتوانند انجام دهند. در شهر بیرجند، با توجه به بافت فرهنگی و اجتماعی خاص آن، همواره احترام به سنتها و آداب و رسوم با رعایت اصول ایمنی همراه بوده است. شهروندان فهیم بیرجندی میتوانند با حفظ این ویژگی، الگویی برای سایر شهرها باشند. برگزاری مراسم چهارشنبهسوری در فضاهای باز و امن، استفاده از مواد محترقه استاندارد و کمخطر، و پرهیز از رفتارهای پرخطر، میتواند به حفظ سلامت همه شهروندان کمک کند. دستگاههای امدادی استان، از جمله اورژانس، آتشنشانی، هلال احمر و نیروی انتظامی، نیز باید آمادگی کامل برای مواجهه با حوادث احتمالی را داشته باشند. افزایش تعداد نیروها و تجهیزات در شب چهارشنبه آخر سال، استقرار در نقاط پرتردد شهر، و آمادگی برای ارائه خدمات سریع و بهموقع، از جمله اقداماتی است که این دستگاهها باید انجام دهند. همچنین، اطلاعرسانی و آموزش به شهروندان در خصوص نحوه برخورد با حوادث احتمالی، میتواند در کاهش آسیبها مؤثر باشد. شهرداری بیرجند نیز میتواند با برنامهریزی مناسب، فضاهایی امن برای برگزاری مراسم چهارشنبهسوری فراهم کند. ایجاد پارکهای موقت آتشبازی، برگزاری جشنهای عمومی با نظارت کامل، و فراهم کردن امکانات لازم برای برگزاری مراسم به شیوهای ایمن، از جمله اقداماتی است که میتواند به کاهش حوادث کمک کند. رسانههای محلی استان نیز نقش مهمی در فرهنگسازی و آگاهیبخشی دارند. پخش برنامههای آموزشی، انتشار اخبار و گزارشهای مرتبط با حوادث سالهای گذشته، و معرفی روشهای ایمن برگزاری مراسم، میتواند در تغییر نگرش شهروندان مؤثر باشد. در نهایت، باید به یاد داشته باشیم که چهارشنبهسوری، آیینی برای شادی و نشاط است، نه برای ایجاد ترس و دلهره. با رعایت نکات ایمنی و احترام به حقوق دیگران، میتوانیم این سنت کهن را به شیوهای سالم و ایمن برگزار کنیم. شهروندان بیرجندی همواره به فرهنگ غنی و رفتار متین خود شهره بودهاند، و بیشک در برگزاری این مراسم نیز، الگویی برای سایرین خواهند بود. امید است با همکاری همه شهروندان، دستگاههای امدادی و نهادهای مسئول، چهارشنبه آخر سال امسال در بیرجند، بدون هیچ حادثه ناگواری سپری شود و همه بتوانیم با سلامتی کامل به استقبال سال نو برویم. بیایید شادی را به دلهره تبدیل نکنیم و با حفظ آرامش و امنیت، لحظات خوشی را برای خود و دیگران رقم بزنیم. (لطفاً نظرات و پیشنهادات خود درباره این سرمقاله را از طریق 09155665782 اعلام یا ارسال بفرمایید)
فعالان حوزه بهزیستی و خدمات رسانی به اقشار آسیب پذیر جامعه حس خوبی را در