کاری – نوشته های ریز و درشت نقش بسته روی کارت شناسایی‌اش با نشان بهزیستی، از شدید بودن نوع معلولیتش خبر می‌دهد. او تنها نام این بیماری را با خودش یدک نمی‌کشد، بلکه تمام سال‌های عمرش با چالش همراه بوده است. همه ی بهانه ما از بیان این روایت، فرا رسیدن روزی جهانی است که به‌نام «روز معلولان» نام‌گذاری گردیده است؛ روزی که از فردای آن، دیگر هیچ صحبتی از وجود چنین روزی و آدم هایی که این روز به خاطر آنها نام گذاری شده، نمی شود!! سوم دسامبر یا سیزدهم آذر، هرساله به عنوان روز جهانی معلولین شناخته می شود. این نام گذاری جهانی، به دلیل حضور جمعیت انبوهیست که به طریقی دارای یک یا چند نوع معلولیت هستند و صد البته هر روز می تواند به تعداد آنان افزوده شود. معلولیت می تواند در کمین هر غیر معلولی نشسته باشد و در اثر یک اتفاق ساده، او و زندگیش را در مسیری دیگر قرار دهد. ما بارها شنیده ایم که “معلولیت محدودیت نیست”، پس عملاً تفاوتی بین معلولان و دیگر اقشار جامعه وجود ندارد. به همین دلیل است که انتظار می رود افراد سالم برای خدمت مناسب و تصمیم گیری صحیح در راستای حل مشکلات قشر معلول جامعه اقدام کنند؛ هرچند گویا این موضوع و صحبت درباره ی آن، فقط در حد یک شعار باقی مانده است. بد نیست بدانید که درسال 1396 قانون حمایت از معلولان نوشته شد، اما پس از سالها تصویب این قانون مهم، اجرای آن هنوز اندر خم یک کوچه است و اجرای کامل این قانون به دلایل مختلف محقق نشده است. به عنوان نمونه ای ساده، در حال حاضر کمک‌هزینه‌ای که به معلولان پرداخت می‌شود، مبلغی حدود یک میلیون تومان در ماه است که به‌وضوح با حداقل دستمزد سالانه فاصله زیادی دارد؛ این در شرایطی است که به دلیل وضعیت خاص هر معلول و نیازهای ویژه ی او، هر ساعت، هر روز و هر ماه، هزینه های به شدت سرسام آوری به او تحمیل می شود. حمایت از معلول و اشتغال این قشر هم موضوعی است که در قانون‌اساسی دیده شده، اما در اجرا می‌لنگد و نه ضمانت اجرایی درستی دارد و نه نظارت دقیقی برای عملیاتی شدن آن دیده می شود. در یک کلام متأسفانه حال توان‌یاب‌های ایران که بسیاری از آنها دارای توانمندی ها و مهارت های هنری یا ورزشی یا تحصیلی و علمی خارق العاده هستند، در شرایط فعلی اصلا خوب نیست و هر کدام از آنها با صدها مشکل ریز و درشت دست و پنجه نرم می کنند. اگر منصفانه قضاوت کنیم، دغدغه معلولان تنها مختص اشتغالشان نیست، بلکه چالش های متعدد دیگری مثل عدم رعایت حقوق شهروندی، مشکلات معیشتی، دیدگاههای نامطلوب جامعه، مشکلات سرویس ایاب و ذهاب و حمل نقل عمومی، مسکن، آموزش و آماده سازی معابر سطح شهر و دسترسی به اماکن تفریحی و گردشگری، از جمله مواردی هستند که آنها را در بن بست زندگی قرار داده است . در قله ی همه ی مطالبات معلولین، کلید واژه ی مهم حقوق شهروندی دیده می شود که تنها به یک طیف خاص و یا افراد سالم در جامعه تعلق ندارد و حق قانونی همه افراد جامعه است که می باید با برنامه ریزی دقیق و تامین زیر ساخت های مناسب از آن بهرمند شوند. از همه ی اینها که بگذریم، بد نیست برای یک بار هم که شده از دریچه نگاه معلولان به مشکلات آنها نگاهی داشته باشیم ، مثلاً یک روز را برای انجام کارهایمان از صندلی چرخ دار استفاده کنیم تا بفهمیم که این قشر از جامعه با چه مشکلاتی دست و پنجه نرم می کنند، یا یک روز را با چشم ها و گوش هایی بسته یا فارغ از استفاده ی از زبان یا دست ها و انگشت ها، به شب برسانیم. واقعیت تلخ این است که قشر معلول جامعه، حتی توان استفاده از خطوط اتوبوسرانی را ندارد و باید همیشه دست به دامان دیگران یا خودروی شخصی باشد، یا زمانی که صحبت از مسافرت می شود، بر خلاف سایر افراد که با بررسی وضعیت مالی اقدام به تصمیم گیری می کنند،یک معلول باید از منابع مختلف، اطلاعات جمع آوری کند که در طول مسیر آیا برای استفاده از سرویس های بهداشتی با مشکل روبرو می شود یا نه و یا محل استراحت مناسب با شرایط معلولیت او در بین راه و در مقصد مهیا هست یا نه؟ و بالطبع با توجه به اینکه بسیاری از این اماکن مناسب سازی نشده اند، قدرت انتخاب معلول کاهش یافته و قطعاً محدود می شود. آمار و خبرها از بالا بودن نرخ معلولیت در خراسان جنوبی نسبت به میانگین کشوری صحبت می کنند؛ در چنین شرایطی، آیا عزمی راسخ در بین مسئولین برای کاهش دردها و آلام معلولین جامعه ی استانی وجود دارد؟ آیا فریاد دردها و مشکلات این قشر مظلوم که از طرف خودشان و دستگاه متولی بیان می شود به پشت دیوارهای بلند دفاتر سایر مسئولین می رسد و قرار است همانجا باقی بماند؟ آیا سهم مناسبی از اعتبارات و بودجه ها برای کاهش مشکلات معلولین استان اخذ و استفاده می شود؟ و آیا در آینده، روزهای پر امید و دلهایی شاد و غم هایی کمتر و مشکلاتی کاهش یافته و دردهایی التیام پیدا کرده در انتظار معلولین استان ما خواهد بود؟ پاسخ این سؤال در دو کلمه نهفته است: «مطالبه ی معلولین و عزم و اراده مسئولین.» همین و بس. امید که به دور از شعارزدگی، شاهد توجه ویژه تر به معلولین عزیز باشیم. (لطفاً نظرات و پیشنهادات خود درباره این سرمقاله را از طریق 09155665782 اعلام یا ارسال بفرمایید)