کاری – چندی پیش، برای پیاده‌روی عصرگاهی گذرم به پارک توحید بیرجند افتاد . در گوشه‌ای از پارک، روی یکی از نیمکت‌ها، دختری جوان باسیگار نیم‌سوخته‌ای در دست خودنمایی می کرد . چهره‌اش آرام اما خسته به نظر می‌رسید، انگار سال‌ها بزرگ‌تر از سنش باشد. آن صحنه هنوز در ذهنم مانده؛ نه از سر قضاوت، بلکه از دل نگرانی. واقعیت این است که دیگر این صحنه‌ها عجیب نیستند. در پارک‌های آزادگان و آزادی و دیگر اماکن شهر نیز بارها و بارها شاهد حلقه‌هایی از جوانان بوده‌ام که به جای گفت‌وگو، ورزش یا خنده، دود سیگار میان‌شان رد و بدل می‌شود. این پدیده در حال تبدیل شدن به یک عادت روزمره در فضاهایی‌ست که باید محل آرامش، سلامت و الهام باشند. هفته بدون دخانیات فرصتی است تا نه تنها از خطرات جسمی و روانی سیگار بگوییم، بلکه به یک پرسش مهم‌تر پاسخ دهیم: چرا نوجوان و جوان بیرجندی برای فرار از تنهایی، اضطراب یا فشارهای اجتماعی، سیگار را انتخاب می‌کند؟ نمی‌توان از این پدیده تنها با نصیحت عبور کرد. وقتی نظارت‌های شهری در پارک‌ها کم‌رنگ است، برنامه‌های جایگزین برای اوقات فراغت جوانان به‌شدت محدود شده‌اند و حتی در مدارس کمتر به آموزش مهارت‌های زندگی و مقابله با فشارهای روانی پرداخته می‌شود، نتیجه‌اش می‌شود همین: پاتوق‌هایی که بوی دود می‌دهند، نه سلامت. از سوی دیگر، بیرجند به‌عنوان تمیزترین شهر ایران شناخته می‌شود؛ شهری با معابر پاک، خیابان‌های منظم و فرهنگ بالای شهروندی. اما همین تصویر زیبا، در سایه گسترش مصرف سیگار در فضاهای عمومی، به خطر افتاده است. ته‌سیگارهایی که در گوشه و کنار پارک‌ها ریخته‌اند، نه‌تنها چهره شهر را زشت کرده‌اند، بلکه آسیب جدی به محیط زیست می‌زنند. فیلترهای سیگار سال‌ها زمان نیاز دارند تا تجزیه شوند و مواد سمی آن‌ها می‌تواند خاک و آب را آلوده کند. بیرجند، شهری با پیشینه فرهنگی، علمی و مذهبی عمیق است. این شهر باید در حوزه پیشگیری از اعتیاد، پیشگام در فرهنگ‌سازی باشد. نباید اجازه دهیم اعتیاد، هرچند با سیگار و دخانیات آغاز شود، آرام‌آرام به بحرانی اجتماعی بدل شود که امنیت، سلامت و آینده خانواده‌ها را به خطر اندازد. اگر امروز در برابر پدیده‌ای به ظاهر ساده مثل سیگار کوتاه بیاییم، فردا ممکن است با آسیب‌هایی بزرگ‌تر و پیچیده‌تر مواجه شویم.آنچه باید تغییر کند، نه فقط رفتار جوانان، بلکه نگاه ما به مسئله است. باید بپذیریم که سیگار برای بسیاری از نوجوانان، نماد هویت یا فریاد خاموشی است که کسی آن را نشنیده. این فریاد را باید شنید؛ با برنامه‌ریزی فرهنگی، با فراهم کردن فضای امن گفت‌وگو، با فعال‌سازی ظرفیت‌های اجتماعی در محله‌ها و مدارس و، مهم‌تر از همه، با شنیدن بی‌قضاوتِ حرف‌هایشان و ایجاد نشاط اجتماعی . اگر امسال، هفته بدون دخانیات را با نگاهی انسانی‌تر و واقع‌گرایانه‌تر آغاز کنیم، شاید سال بعد همین پارک‌ها به جای بوی سیگار، پر از عطر امید و سرزندگی باشند. (لطفاً نظرات و پیشنهادات خود درباره این سرمقاله را از طریق 09155665782 ارسال بفرمایید)
بهروزی فر – اواخر فروردین ماه بود که خبرهایی از سفر هیأت بلندپایه تجاری و
