هرم پور – خراسان جنوبی در قالب یک معرفی مختصر و جامع، استانی است در شرق کشور که با ۱۵۱ هزار کیلومتر وسعت، عنوان سومین استان پهناور ایران را بر خود دارد، اما با حدود ۸۰۰ هزار نفر جمعیت، در رده بیست و هشتم قرار گرفته است. خراسان جنوبی اگر چه اقلیمی خشک، کم آب و نیمه بیابانی دارد اما از ظرفیت های بی نظیری همچون محصولات راهبردی ویژه از جمله زرشک، عناب و زعفران برخوردار است و در تولید پسته، پنبه، انار و گل نرگس باکیفیت در رده بهترین مناطق کشور قرار دارد. انواع کانی های معدنی با تعدد و تنوع فراوان و گاه همچون زغال سنگ بنتونیت، عقیق ومس با بیشترین حجم در مقایسه با دیگر ذخیره گاه های کشور، فراوانیِ مناطق گردشگری با تعداد قابل توجهی از آثار باستانی و بناهای تاریخی و جاذبه های طبیعی و…. از دیگر ظرفیت هایی است که نام خراسان جنوبی را در صدر بهترین استان ها ماندگار کرده، اما نکته در اینجاست که این فرصت های بی نظیر آن طور که باید و شاید قدر دانسته نشده اند و هنوز نتوانسته ایم به شکل بایسته ای از این مواهب خداوندی بهره ببریم، به همین دلیل در حالی که بر روی زر خفته ایم و معادن غنی طلای زیادی در اختیار داریم، همچنان عنوان نامأنوس محرومیت را یدک می کشیم . بخشی از این کوتاهی ها به بروکراسی های اداری گره خورده و مولود قوانین دست و پاگیر است، اما کلاه مان را که قاضی کنیم و وجدان مان را که وسط بگذاریم، می بینیم بخش عمده و اصلی به کوتاهی ما در خواستن، مرتبط است، پای اراده خود مان که باری به هر جهت لنگ می زد، از مدیران و افراد تأثیر گذار هم نخواستیم و این مطالبه را نداشتیم که وارد گود شوند و برای بهره برداری از این ظرفیت ها، چاره ای بیندیشند. حالا در این میان زمستان ۱۳۹۹ و زمانی که ستاد توسعه خاوران پایه ریزی شد تا با استفاده از پتانسیل سرمایه گذاران در راستای بهره برداری از این ظرفیت های بالقوه، آنها را در راه توسعه پایدار، همه جانبه و متوازن استان بالفعل سازد، به پیشنهاد استاندار وقت، طرحی ارائه شد که می توانست در نهایت کار، زرشک کاران و عناب کاران خراسان جنوبی را از کاشته ها و داشته هاشان به سودی سرشار برساند و آنها را به تصمیم گیرانی واقعی برای تعیین قیمت این دو محصول در بازارهای کشور و حتی در سطح بین المللی تبدیل نماید، درست مثل آن چیزی که در پسته رفسنجان رقم خورده است! تحقق این طرح به راه اندازی یک تعاونی منوط شد، تعاونی زرشک، عناب و زعفران که با هدف در دست گرفتن مدیریت کاشت، داشت و برداشت این محصولات استراتژیک و در کلاس ملی و جهانی تشکیل شود.این پیشنهاد در فروردین ماه ۱۴۰۰ و در نشست رئیس اتاق تعاون ایران و جمعی از تعاونی‌های برتر استان تکرار شد و تأکید هم این بود که با شکل گیری این تعاونی، بهره تقریباً صفر و بسیار ناچیز کشاورزان استان از ۲۲ هزار تن زرشک، ۶۸ تن زعفران و ۷۸ هزار تن عناب تولیدی، به رقمی معقول و منطقی برسد. این طرح بسیار مؤثر در حد پیشنهاد باقی ماند و علیرغم تأکید نماینده عالی دولت در استان به دستگاه ها مبنی بر حمایت همه جانبه از این تعاونی، عزمی از ناحیه حوزه های متولی برای تحقق آن وجود نداشت، تا این که دل به درد آمده ملانوری از این فرصت سوزی ها و خود کم بینی ها در شورای گفتگوی دولت و بخش خصوصی -شهریور ۱۴۰۰ – و در زمان برداشت محصول عناب و بلند شدن صدای گلایه کشاورزان از در انبار ماندن محصول زرشک سال قبل، به صدا درآمد و از این همه کوتاهی گلایه کرد. ملانوری در آن جلسه هم گفت؛ “ از بدو ورودم به خراسان جنوبی، دغدغه فروش محصول زرشک از سوی کشاورزان مطرح شد و در این خصوص جلساتی هم تشکیل و راهکارهای عملیاتی برای رفع نگرانی‌های مردم ارائه شده است. در یکی از اولین جلسات ستاد توسعه خاوران به این موضوع ورود شد و تأکید کردیم که بهترین راهکار برای رفع مشکل موجود، راه‌اندازی یک شرکت تعاونی در سطح ملی است که باید در سطح بین‌المللی هم توسعه پیدا کند تا زمینه‌ساز معرفی محصولات کشاورزی به ویژه زرشک استان در سطح کشور و جهان شود. مقرر شد این شرکت تعاونی در استان راه‌اندازی شود و تعدادی از شرکت تعاونی‌های استان به ما نامه نوشتند که توان این کار را داریم و از آنجایی که ما به دنبال کار موازی نبودیم و هدف اصلی ما حل مشکل کشاورزان  و حمایت از این تعاونی‌ها بود، قول حمایت از تعاونی‌های استانی را دادیم، اما از سال گذشته تاکنون مکاتبه‌ای از سوی تعاونی‌های استان برای ورود در این زمینه نداشتیم که نشان‌دهنده کم‌کاری این تعاونی‌ هاست… متأسفانه هنوز کشاورزان ما به صورت سنتی به دنبال کشاورزی هستند و به دنبال افراد و تجربیات موفق نمی‌روند”.اتاق تعاون، متولی اجرای کار شد و دستگاه های اجرایی هم مکلف به همراهی، و حتی جهادکشاورزی هم موظف شد کمک کند تا اتاق تعاون برای تک تک زرشک کاران و عناب کاران استان دعوتنامه بفرستد و همه را به سرمایه‌گذاری دعوت نماید، و همه چیز به خوبی شروع شد، اما…. زمان به تندی گذشت و فرصت ها به سرعت از دست رفتند تا اینکه دوباره به شهریور ماه نزدیک شدیم، آن نطفه تعاونی هنوز رشدی نداشته اما فصل برداشت عناب از راه رسیده و زمان چیدن خوشه های زرشک هم نزدیک است، و قطع به یقین تجربه شکوه و گلایه زرشک کاران از ماندن محصول در انبارها تکرار خواهد شد، و دریغ از فرصت‌هایی که سوختند!!
(لطفاً نظرات و پیشنهادات خود درباره این سرمقاله را از طریق ۰۹۹۲۲۱۳۴۲۸۷  اعلام یا ارسال بفرمایید)