نسرین کاری – بیرجند، نامش از قدیم الایام به نام شهر کاج‌ها معروف بوده است. شهری که پوششی کویری دارد، در گذشته ها سرسبزی درختان کاج در نقطه نقطه شهر بسیار چشم نوازی می کرد. در گذر از کوچه و خیابان‌های بیرجند درختان کاج نظر هر عابری را به خود جلب می‌کند و این درختان یادگار ارزشمند از گذشتگان ماست و حفظ آن اهمیت زیادی دارد. چند وقتی است نه تنها درختان کاج بلکه سایر درختان این شهر از وضعیت خوبی برخوردار نیستند و متاسفانه سر سبزی سالهای گذشته دیگر در شهر بیرجند دیده نمی شود و این موجب دل نگرانی مردم شده است چرا که وجود درختان در شهر کویری بیرجند از واجبات است.

خواستار رسیدگی به وضعیت ناگوار درختان کاج هستم
یک فعال گردشگری و محیط زیست در گفتگو با خبرنگار آوا گفت: افتخار دارم که بیش از ۱۵ سال در حوزه گردشگری و طبیعت گردی به طور حرفه ای فعالیت دارم.
جواد سیروسی با بیان اینکه امروز به عنوان یک مطالبه گر خواستار رسیدگی به وضعیت ناگوار درختان کاج هستم، یادآور شد: بیرجند از قدیم به عنوان شهر کاج شناخته می شده اما امروز در شهر که قدم می زنیم شاهد خشک شدن و آفت زدگی درختان کاج می باشیم. این مطالبه گر بیرجندی ادامه داد: باید پیگیر شد چه عواملی باعث خشک شدن درختان کاج شهر بیرجند شده است و چرا توجهی به این مساله مهم نمی شود. وی خاطر نشان کرد: اگر مسئولان فضای سبز شهرداری نگران درختان شهر هستند باید بلافاصله وارد عمل شوند تا بیش از این خسارت نبینند.

متاسفانه تغییر اقلیم در استان رخ داده است
سیروسی با بیان اینکه متاسفانه تغییر اقلیم در استان رخ داده است، ادامه داد:‌ یک نوع سوسک مخصوص با نفوذ در تنه این درختان باعث خشک شدن آن می شوند. وی تاکید کرد: آنچه واقعا ملموس و نگران کننده است این است که خشک شدن درختان در شهر هر روز افزایش می یابد. فعال گردشگری بیرجند با بیان اینکه برخی از این درختان بالای ۴۰ سال عمر دارند، یادآور شد: ما همیشه بیرجند را به گردشگران به عنوان شهر کاج های همیشه سبز در دل کویر معرفی می کنیم که امروز این مساله به خطر افتاده است.سیروسی با اشاره به اینکه برخی معتقدند که درخت کاج تاثیر منفی دارد، حتی اگر این موضوع حقیقت داشته باشد هیچ جایگزینی مناسبی برای درختان کاج در نظر گرفته نشده است. به گفته وی چنانچه کاج نامناسب است باید درختان متناسب با اقلیم منطقه کاشته شود.

وجود درختان سر به فلک کشیده و فضای سبز یک شهر را با طراوات می کند
این فعال گردشگری با بیان اینکه دوست داریم شهرمان همیشه سبز باشد، خاطر نشان کرد: قطعا شهر با نشاط و با طراوت برای کسانی که به این شهر مسافرت می کنند خاطرات خوبی می سازد. سیروسی خاطر نشان کرد: یکی از مهمترین دلایلی که یک شهر را باطراوت می کند وجود درختان سر به فلک کشیده و فضای سبز می باشد، وی با بیان اینکه ما در شهر بیرجند گنجینه های ارزشمند فضای سبز داریم، یادآور شد: در باغ شوکت اباد درخت کاج ۲۰۰ ساله داریم که نشان دهنده تاریخ کهن شهر و استان ماست. این فعال گردشگری عنوان کرد: همچنین باغ اکبریه و باغ رحیم آباد با پیشینه تاریخی دارای درختان کاجی است که این بناها را به هویت بناهای تاریخی و هویت گذشته شهرمان نشان می دهد.

درختان کهنسال به مانند انسانهای پیر نیاز به نگهداری و مراقبت دارند
سیروسی با بیان اینکه مسئولان زودتر برای رفع این مساله حیاتی اقدام کنند، اضافه کرد: این درختان کهنسال به مانند انسانهای پیر نیاز به نگهداری و مراقبت دارند. وی با بیان اینکه سلامت درختان نیازمند نگاه ویژه است، ادامه داد: اگر درختان کاج نابود شوند تهدید بزرگی برای هویت فرهنگی و تاریخی شهر عزیزمان خواهد بود. به گفته وی درختان کاج بیرجند با قدمت و پیشینه خود می تواند یک شاخص ویژه برای معرفی شهر و جذب گردشگر باشد.

سوسک پوستخوار در برخی درختان موجب نابودی برخی درختان شده است
رئیس سازمان سیما، منظر و فضای سبز شهری بیرجند هم گفت: خشک شدن درختان کاج به علت های متعددی همچون خشکسالی های سالیان گذشته، محدویت شدید منابع آبی در اختیار شهرداری،کیفیت نامناسب و شوری بالای اکثریت چاه های در اختیار می باشد. جواد بهدانی با اشاره به تغییرات اقلیمی آب وهوا،کیفیت پایین خاک، اضافه کرد: همچنین وجود آفات منجمله سوسک پوستخوار در برخی درختان کاج که در اختیار اشخاص حقیقی وحقوقی باعث انتقال آفات به درختان مجاور در معابر وبوستانها شده است. وی با بیان اینکه در این راستا سازمان سیما ومنظر شهرداری بیرجند در سالیان اخیر و بویژه در دوره جدید مدیریت شهری اقدامات پیشگیرانه و موثری را در برنامه کاری قرارداده است، ادامه داد: در این خصوص اعتبارات ویژه ای به این موضوع اختصاص یافته است.

اجرای روش های نوین آبیاری برای بالابردن کیفیت
رئیس سازمان سیما و منظر شهرداری بیرجند با اشاره به اجرای روش های نوین آبیاری برای بالابردن کیفیت و تنظیم دقیق دوره های آبیاری، ادامه داد: سمپاشی و مقابله با آفات درختان بویژه درختان کاج، تغذیه مناسب درختان بویژه درختان کاج وجایگزینی درختان مثمر و غیر مثمر در معابر وبوستانها نیز از اقدامات موثر شهرداری می باشد. بهدانی در خصوص موضوع آسیب به درختان در اجرای جوی های آب نیز گفت: با توجه به اینکه در گذشته درختان واقع در معابر در مجاورت جداول جوی ها کاشته شده و با افزایش سن وحجم ریشه ها ی درختان اکثریت جوی های قدیمی معابر تخریب شده است. به گفته وی از طرفی با توجه به اینکه جوی های قدیمی بشدت فرسوده وظرفیت وعمق مناسبی برای هدایت وانتقال روان آبها را ندارد لذا شهرداری ناگزیر اقدام به تعویض و بهسازی جوی ها می کند.وی خاطرنشان کرد: ضمن اینکه سازمان سیما ومنظر شهرداری در هنگام اجرای عملیات عمرانی همواره با حساسیت ویژه بر حفظ ونگهداری درختان نظارت دارد.

تقویت درخت با کود دامی
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان جنوبی هم با بیان اینکه سوسک
orthotopicus erosus عامل خشک شدن درختان کاج بیرجند است، اضافه کرد: این مسئله را قبل از واگذار کردن پارک جنگلی معصومیه داشتیم و به خوبی هم کنترلش کردیم. علیرضا نصرآبادی با اشاره به اینکه همان سال با فضای سبز شهرداری همفکری و بهترین حالت کنترل را به کار بردیم، یادآور شد: الان هم درختان کاج داخل شهر هم دقیقا به همان سوسک‌ آلوده شده اند که روش کنترل آن اول از همه تقویت درخت با کود دامی هست، چون درخت که ضعیف می شود این سوسک حمله می کند. وی یادآور شد: دومین روش آبیاری منظم با آبیاری تشتکی دور هر درخت است چون چند سال خشکسالی داشتیم آب کافی به درخت نرسیده است.

علت اصلی خشکیدگی درختان کاج ضعف گیاه ناشی از تنش های آبی و تغذیه می باشد
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان جنوبی با بیان اینکه مدیریت درختان کاج موجود در فضای شهری با بخش زیباسازی و فضای شهری شهرداری شهرستان است، ادامه داد: طبق بررسی هایی که انجام شده گاها وجود سوسک پوسختوار کاج در برخی از درختان و در بعضی موارد آثار خسارت سوسک به چشم می خورد. نصرآبادی با بیان اینکه این آفت جزو آفات ثانویه است و به تنهایی باعث خشکیدگی درخت نمی شود، ادامه داد: لذا علت اصلی خشکیدگی درختان کاج استان ضعف گیاه ناشی از تنش های آبی و تغذیه می باشد که باعث می شود سایر آفات و بیماری ها از جمله سوسک مذکور به درختان حمله کنند. وی تاکید کرد: بهرحال حال بهترین راه، تقویت درختان توسط متولی نگهداری آنها می باشد.