کاری – ۲۵ تیرماه، روز بهزیستی و تأمین اجتماعی، تنها یک مناسبت تقویمی نیست، بلکه فرصتی است برای بازنگری عمیق در سیاستهای اجتماعی و نگاهی مجدد به وضعیت استانهایی مانند خراسان جنوبی که زیر سایه توسعه نامتوازن، از خدمات حمایتی و عدالت اجتماعی بینصیب ماندهاند. در این استان که جمعیتی نزدیک به ۸۷۰ هزار نفر دارد، تنها حدود ۴۲ تا ۴۹ درصد از جمعیت تحت پوشش بیمه تأمین اجتماعی قرار دارند؛ آماری که در مقایسه با استانهایی چون تهران و اصفهان (با پوشش بالای ۶۰ درصد) بهروشنی از یک شکاف بزرگ در عدالت بیمهای حکایت دارد.بخش بزرگی از جمعیت خراسان جنوبی، بهویژه در مناطق روستایی و دورافتاده، از خدمات اولیه بهزیستی محروم هستند. نبود مراکز توانبخشی مجهز، کمبود آموزشهای فنی رایگان، و دسترسی سخت به خدمات درمانی، این قشر را به حاشیه رانده است. بسیاری از مددجویان بهویژه معلولان، به دلیل فاصله زیاد مراکز درمانی و هزینههای سنگین، عملاً توان استفاده از این خدمات را ندارند.در استانهای برخوردار، حمایتهایی نظیر بیمه بیکاری، مراکز تخصصی درمانی و تسهیلات اشتغال برای جامعه هدف بهزیستی به شکل فعال اجرا میشود؛ اما در خراسان جنوبی، این خدمات یا وجود ندارند یا بسیار محدودند.اقتصاد غیررسمی، اشتغال در بخش کشاورزی سنتی، و نبود درآمد پایدار باعث شده بسیاری از ساکنان خراسان جنوبی امکان بهرهگیری از خدمات تأمین اجتماعی را نداشته باشند. همین مسئله موجب شده جمعیت بهزیستی استان، مضاعف با فقر و محرومیت روبرو شود؛ هم در سطح حمایتهای بیمهای، هم در خدمات درمانی، آموزشی و توانبخشی.برای کاهش این نابرابری باید بیمههای حمایتی و اختیاری برای مشاغل غیررسمی در استان توسعه یابد تا خانوارهای کمدرآمد نیز امکان بهرهمندی از حداقل خدمات بیمهای و درمانی را داشته باشند.لازم است مراکز بهزیستی و توانبخشی در مناطق روستایی و شهرستانهای محروم گسترش یابند و با تأمین نیروی متخصص، خدمات روزانه و حضوری به مددجویان ارائه شود.باید خدمات درمانی تخصصی برای جامعه هدف بهزیستی با تعرفه دولتی یا به صورت رایگان در دسترس قرار گیرد تا افراد دارای معلولیت، سالمندان و کودکان بیسرپرست از حداقل درمان و مراقبت برخوردار شوند.ضروری است زیرساختهای مناسبسازی شهری و روستایی توسعه یابد؛ مانند ایجاد رمپ، مسیرهای ویژه، حملونقل مخصوص معلولان و سالمندان تا این گروهها امکان رفتوآمد مستقل و آسان داشته باشند. باید آموزشهای فنی و حرفهای رایگان برای مددجویان برگزار شود و همراه با آن تسهیلات اشتغالزایی نیز در اختیارشان قرار گیرد تا توانمندسازی اقتصادی بهعنوان یک اصل پیگیری شود.لازم است سیاستگذاریها و برنامههای حمایتی در استان، بر اساس شرایط بومی، جغرافیایی و اقتصادی خراسان جنوبی طراحی شود و نه صرفاً بر اساس الگوهای سراسری که پاسخگوی نیازهای خاص این منطقه نیستند.روز بهزیستی و تأمین اجتماعی باید بهانهای برای تقویت در نحوه خدمترسانی به اقشار آسیبپذیر برای پوشش عقب ماندگی های تاریخی این حوزه باشد. در استانهایی مانند خراسان جنوبی، نابرابری در دسترسی به خدمات حمایتی بهقدری عمیق است که دیگر با اقدامات مقطعی قابل جبران نیست. تحقق عدالت اجتماعی مستلزم سرمایهگذاری هدفمند، سیاستگذاری منطقهمحور، و تقویت نهادهای حمایتی است.تا زمانی که خراسان جنوبی و استانهای مشابه، سهمی متناسب از خدمات تأمین اجتماعی و بهزیستی دریافت نکنند، عدالت اجتماعی در کشور ناتمام خواهد ماند.