دو سال پیش جلسه ای در استانداری برگزار شد که شهرداری را موظف به اجرای طرحی برای بهبود وضع ساکنان «ده رحیم آباد» کرد. اما با آنکه جلسات کارشناسی بسیاری در این چند سال برای این منطقه برگزار شده، هنوز هم ساکنان این محل از امکانات اولیه زندگی برخوردار نیستند و مشخص نیست خروجی جلسات برگزار شده چه بوده و سازمان های متولی چه زمانی قدمی برای بهبود شرایط ساکنان این منطقه برمی دارند. بسیاری از ساکنان این منطقه آنجا را ترک کردند اما هنوز خانواده هایی در این محل با کوهی از مشکلات گذران عمر می کنند و مدت هاست در راهروی ادارات استانی به دنبال حق خود هستند. پیامک های زیادی به ستون «پیام شما» روزنامه آوا ارسال شده که از ناملایمت های چند سال اخیر شکایت داشتند. در تازه ترین این پیام ها فردی استاندار را مورد خطاب قرار داد که وضع ساکنان ده رحیم آباد چه زمانی حل و از این بلاتکلیفی ناخواسته رها خواهند شد؟

خانه های خشتی در
دوقدمی استانداری

یکی از ساکنان رحیم آباد از وضع زندگی گلایه می کند و می گوید: کوچه هایمان خاکی است که با اندک بارانی تبدیل به گل می شود و با کوچکترین بادی، گرد و غبار بر تمام وسایل زندگی مان می نشیند. وی با بیان اینکه ما در دو قدمی استانداری زندگی می کنیم، اضافه می کند: اینجا گاز رسانی نشده و با گالن های نفت در سرما خود را گرم می کنیم که به سختی نیز آن را تهیه می کنیم. این خانم دو فرزند دارد که در کنار ما بودند و به حرف هایمان گوش می دادند. یکی از این بچه ها به میان کلام مادر آمد و گفت: بگو چند روز پیش نزدیک بود خونه آتیش بگیره. از مادرشان جریان این گفته را پرسیدم، جواب داد: زمانی که نفت را داخل بخاری می ریختیم، از دستم در رفت و کمی از آن روی فرش ریخت که خدا رحم کرد اتفاق خاصی نیفتاد، البته فرش را تو سرمای زمستان شستیم. وی با بیان اینکه اگر سقف خانه روی ما خراب شود، باز هم کسی به فکر ما نیست، اضافه کرد: زمان بارندگی این خانه به دلیل اینکه کمی شیب داره، به استخر تبدیل میشه و آب به خانه ما سرریز می شود و گل فرش‌هایمان را می شورد. این ساکن ده رحیم آباد جمله اش را این گونه پایان می دهد: همین خانه را بیشتر نداریم، اگر همین را از ما بگیرند باید در پارک چادر بزنیم.

تکلیف مان را مشخص کنید

یکی دیگر از ساکنان که خواست نامش درج نشود هم می گوید: برای گازکشی این محل رفت و آمدهای زیادی انجام دادیم که سرانجامی نداشت. این مرد مسن که سال هاست در این محل زندگی می کند، ادامه می دهد: به ساکنان حتی اجازه بازسازی خانه ها را نمی دهند و اگر خانه روی سرمان خراب شود برایشان اصلا مهم نیست. این را گفت و به بارندگی چند وقت پیش اشاره کرد: باران که شد به آتش نشانی و هلال احمر تماس گرفتیم که کار خاصی نکردند و بیشتر مانند خودمان تماشاچی بودند. اضافه می کند: به ما گفتند روی سقف فقط خشت گل می توانید بزنید که این جلوی بارندگی را می تواند بگیرد؟ دلش خیلی پر است از بی توجهی ها، از سرگردانی ها شکایت می کند و مسئولان را عامل مشکلات شان می داند. به دست های پینه زده‌اش اشاره می کند و می گوید: این دست های کارگری است که برای خانواده اش صبح تا شب کارگری می کند و این حقش از زندگی نیست. وی اضافه می کند: تکلیف ما را لااقل مشخص کنند، همه ما مستضعف هستیم، یا وامی بدهند خانه را بازسازی کنیم یا آن را با قیمت روز از ما بخرند تا جای دیگری زندگی کنیم.
می گویم با استاندار صحبت کردید؟ جواب می دهد: ساکنان اینجا نمایندگانی دارند که چند بار رفتند و قرار شد یا به ما زمین بدهند یا آن را بخرند که بیشتر ساکنان خرید را انتخاب کردند ولی می گویند بودجه نداریم. وی به حادثه ای که برای یکی از ساکنان اتفاق افتاده بود، اشاره و اظهار می کند: خانه یکی از اهالی که سر نبش مدرس است منفجر شد، به استانداری رفت او را به شهرداری فرستادند و آنها گفتند 9 میلیون پول بده تا اجازه دهیم حصار بکشی، حالا او اجاره نشین است. او می خواهد ما به مسئولان بگوییم تکلیف شان را مشخص کنند. خداحافظی کردم و قول دادم خواسته هایشان را انتقال دهم. چشمم به پیرزنی افتاد که در کنار خانه اش نشسته، می گوید: من اینجا به دنیا آمدم، ازدواج کردم و خواهم مرد، از سن من گذشته اما برای همسایه ها فکری بکنید.

تعهدات شهرداری انجام نشده

معاون عمرانی فرماندار بیرجند درباره وضع ساکنان ده رحیم آباد به خبرنگار آوا می گوید: 2 سال پیش جلسه ای در استانداری برگزار شد و در این جلسه تعهداتی بر عهده شهرداری گذاشته شد و شهرداری باید در این مورد توضیحات بدهد. رونقی می افزاید: ساکنان این منطقه پس از سال ها پیگیری توانستند از بنیاد مستضعفان اسنادشان را دریافت کنند و بعد در آن جلسه شهرداری موظف شد طرحی در این باره بدهد که تاکنون گویا عملی از این سازمان انجام نشده است. وی با بیان اینکه متولی این منطقه فرمانداری

نیست، ادامه می دهد: میراث فرهنگی و گردشگری به دلیل آن که این روستا در کنار باغ رحیم آباد قرار داشت موافق آسفالت آنجا نبود اما قرار شد به همراه شهرداری در این زمینه کمک کند. معاون عمرانی فرماندار اضافه می کند: ده رحیم آباد در نزدیکی استانداری خراسان جنوبی قرار دارد و اینکه آیا استانداری در این باره نظراتی دارد، اطلاعی ندارم.

برنامه ای نداریم!

معاون عمرانی شهرداری نیز درباره این روستا می گوید: برنامه ای برای این منطقه نداریم، مگر اینکه برای آن بودجه ای تخصیص پیدا کند. عدل می افزاید: با توجه به فراهم کردن زیرساخت های بند دره امسال کاری در این محدوده شهر نخواهیم داشت. وی در پاسخ به این سوال که چرا تاکنون این منطقه حتی آسفالت نیز نشده است، می گوید: نمی دانم و این مباحث را می بایست میراث فرهنگی پیگیری می کرد و دستور کاری به ما داده نشده است.

ما هیچ مشکلی نداریم

معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان نیز می گوید: این اداره کل هیچگونه مشکلی برای فراهم کردن زیرساخت های لازم همچون آب، گاز، جدول کشی و … ندارد. شریعتی می افزاید: محدودیتی درباره بهسازی و نوسازی خانه های این منطقه نداریم اما این اداره درباره ارتفاع و نمای ساختمان ها نظراتی را دارد که باید اعمال شود. وی با بیان اینکه نمای ساختمان باید آجر و کاهگل باشد، ادامه می دهد: در اکبریه نیز همین اتفاق افتاده و در آنجا هیچ مشکلی در این زمینه نداریم. معاون میراث فرهنگی می افزاید: این مردم مانند ساکنان اکبریه و نایبند یزد باید زندگی کنند و نوسازی و بهسازی خانه هایشان را انجام دهند و جز دو عامل گفته شده مشکلی در این باره نداریم. وی با بیان اینکه ده رحیم آباد جزو محدوده شهر قرار دارد، عنوان می کند: آسفالت کوچه ها باید در دستور کار قرار گیرد و این جزو وظایف ما نیست و ارتباطی با ما ندارد. شریعتی تاکید می کند: میراث فرهنگی هیچ گونه مشکلی درباره موارد گفته شده ندارد و رسیدگی به ده رحیم آباد باید انجام شود.

متولی ده رحیم آباد استانداری نیست

معاون عمرانی استاندار می گوید: این منطقه در حوزه شهرداری قرار دارد و اگر برخی از مجوزها را نمی دهند به دلیل مغایرت با برخی از ضوابط است. میرجعفریان ادامه می دهد: متولی شهر، استانداری نیست شهرداری یا راه و شهرسازی متولی شهر هستند و این موضوعات از طریق متولی آن باید پیگیری شود. وی می افزاید: اگر شهر توسعه پیدا کند باید دستگاه متولی مجوز را صادر کند و این دستگاه ها تصمیمات مد نظر را انجام بدهند و اگر مشکلاتی در این زمینه پیدا کرد استانداری می تواند ورود کند. روابط عمومی اداره گاز شهرستان نیز درباره گازرسانی نشدن این منطقه به نامه سال گذشته استناد می کند و ادامه می دهد : با توجه به اینکه این منطقه در حریم ساختمان های برخی از سازمان ها می باشد باید مکاتبات مربوط در خصوص اخذ مجوز از این سازمان ها صادر شود. قربانی می افزاید: به محض مجوزهای لازم گازرسانی این منطقه در دستور کار اداره گاز شهرستان بیرجند قرار خواهد گرفت. وی ادامه می دهد: میراث فرهنگی و شهرداری در این زمینه مجوزهایی را صادر کردند و اکنون منتظر نظر استانداری برای تعیین تکلیف این وضع هستیم. یک منبع آگاه در گفتگو با خبرنگار آوا درباره وضع خانه های رحیم آباد می گوید: ساختمان های استانداری حریم حاکمیتی و امنیتی دارند و این حریم براساس قانون بوده است. وی ادامه می دهد: در چند متری این حریم (حدود 20 متر) هیچگونه ساخت و سازی نباید انجام گیرد و حدود 150 متر در محدوده ساختمان استانداری باید ضوابط خاصی مثل جان پناه و شناسایی همسایگان باشد. این فرد با بیان اینکه مالکان خانه های رحیم آباد پیگیر دریافت اسنادشان بودند، عنوان می کند: این موضوع با حمایت استانداری، آستان قدس، دادگستری و بنیاد مستضعفان حل شده است و برای مالکان سند صادر شده است اما قرار گرفتن در حریم دو دستگاه دولتی (باغ رحیم آباد و استانداری) پیچیدگی خاصی به این موضوع داده است. وی اضافه می کند: میراث فرهنگی با ساخت و ساز مشکل خاصی ندارد اما این اداره شرط خود را اجرای ضوابط در ساخت و ساز اعلام کرده است. این منبع آگاه که نخواست نامش فاش شود با اشاره به مالکان این خانه ها، اظهار می کند: اغلب مالکان اصلی در اینجا سکونت ندارند و مابقی مستاجر این مالکان هستند. وی با بیان اینکه استانداری مکاتبات بسیاری با وزارت کشور برای خریدن این زمین ها انجام داده است، می گوید: پیشنهادهایی مثل خریدن زمین و معاوضه با خانه مسکونی برای این مالکان داده شده که اغلب آنها تمایل به فروش نقدی زمین خود دارند که مستلزم تامین اعتبار از سوی وزارت کشور می باشد. این شخص آگاه اضافه می کند: مالکان تمایلی به این موضوع ندارند که زمین را در قلب شهر بفروشند و در حاشیه شهر مثل چهکند به آنها زمین و خانه ای داده شود. وی به پیگیری های لازم برای حل این موضوع اشاره می کند و ادامه می دهد: این پیگیری ها هنوز نتیجه ای نداده است و بروکراسی خاص خودش را دارد. این فرد با اشاره به برگزاری جلسات زیادی که برای تعیین تکلیف ساکنان ده رحیم آباد انجام گرفته، خاطرنشان می کند:شهرداری قرار شد طرحی برای سازماندهی این منطقه داشته است ولی این طرح قبل از موضوع قرارگرفتن در حریم استانداری بوده است. وی با بیان اینکه در گذشته استانداری با وجود تکمیل ساختمان به محل نیامده بود، تصریح می کند: گویا مسایل امنیتی و حاکمیتی لحاظ نشده بود و با تکمیل این وضع به محل آمدند. وی با اشاره به اینکه یکی از اهالی آمار دقیقی از درخواست مالکان به نهادهای مربوطه ارائه کرد، ادامه می دهد: یا برای مالکان باید زمینی به همان میزان ملکی که دارند در اختیارشان قرا گیرد و یا پول نقد به آنها داده شود اما این پول که در گذشته 2 میلیارد تومان بود اکنون به 6 میلیارد تومان رسیده که گویا استانداری در این زمینه با کمبود اعتبار مواجه است. این شخص اضافه می کند: گویا برآورد مسئولان این است که با فراهم نمودن زیرساخت ها در این منطقه، تثبیت جمعیت در ده رحیم آباد اتفاق خواهد افتاد که بر خلاف سیاست های مد نظر می باشد. وی در پاسخ به اینکه پس از آزادسازی این زمین ها چه پیش خواهد آمد، می گوید: احتمالا آنجا فضای سبز کاشته خواهد شد و آنجا آزاد و بدون ساخت و ساز خواهد ماند – مهدی آبادی