نسرین کاری- اصفهک از روستاهای قدیمی شهرستان طبس است، که به روستای خشت و آب و آیینه شهرت دارد و باکیفیت ترین‌سفره های اب زیرزمینی این منطقه زیر این روستا در جریان است که با نام آب کوثر، تامین کننده آب شیرین شهر طبس است. ار از ویژگی ها و البته دیدنی های روستای کویری اصفهک، پوشش گیاهی خاص آن است. در کنار این روستا زمین های کرت بندی شده ای وجود دارد که به خاطر آب و هوای معتدل و به نسبت خنک روستا در آن ها زعفران و پونه های بومی کشت می شود. همچنین وجود درختان نخل و بوی مست کننده درختان نارنج که به صورت نامنظم دور تا دور روستا را احاطه کرده اند خاطره ای متفاوت از گردش در یک روستای کویری را به شما هدیه می دهد. یکی از دلایل رشد این درختان خودرو وجود چند قنات پر آب مثل قنات های عباس آباد، توکل آباد (در خود روستا)، ده‌نو و اسکندر آباد در اطراف روستاست. از دیگر دلایلی که سفر به اصفهک را به یک گشت و گذار جذاب تبدیل می کند بازدید از یکی از رصدخانه های کویری ایران است که در سال 95 توسط جمعی از کارشناسان در این روستا ساخته شد.
بناهای تاریخی روستای اصفهک
در جریان زلزله ای که در سال 57 در طبس اتفاق افتاد، قسمت های زیادی از روستا شامل بخش زیادی از بافت تاریخی و ساختمان هایی مثل مسجد جامع و حمام قدیمی از بین رفت. چند سال بعد از این اتفاق و بازسازی اصفهک به همت اهالی روستا و جمعی از کارشناسان مرمت بناهای تاریخی آغاز شد و در جریان این اقدامات برخی از بناهای تاریخی روستا جانی دوباره گرفتند؛ از جمله: مسجد جامع اصفهک هم مانند سایر خانه های روستا از معماری بومی مناطق کویری پیروی می کند و دارای فضایی کوچک با یک گنبد کاه گلی و چند پنجره کوچک است.حمام قدیمی روستا نیز مانند سایر حمام های قدیمی دارای سکو برای نشستن، سربینه، درگاه های کوتاه و حوضی در وسط است که به طور کامل بازسازی شده است. در زمان بازسازی بافت تاریخی روستا یک بخش دیگر به عنوان رصدخانه به روستا اضافه شد که متشکل از سه دیواره آجری است که دایره های متحدالمرکز هستند.
ارسال پرونده اصفهک برای ثبت جهانی
مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی خراسان جنوبی خراسان جنوبی گفت: پرونده روستای اصفهک برای ثبت جهانی به سازمان جهانی گردشگری ارسال شد هادی شاهوردی با بیان اینکه در مرحله اول ارزیابی و بازدید میدانی از روستای اصفهک به عمل آمد و کمیته‌های راهبردی توسعه گردشگری روستا در استان‌ها شکل گرفت، ادامه داد: اکنون پرونده این روستا با همکاری معاونت گردشگری وزارت تدوین و به سازمان گردشگری ملل متحد ارسال شد. وی با بیان اینکه روستای اصفهک یکی از ۸ روستای کاندیدا برای ارائه به سازمان جهانی است، ادامه داد: روستای میمند کرمان، روستای کندلوس مازندران، روستای قلعه بالا سمنان ، روستای پالنگان کردستان، روستای ابیانه اصفهان، روستای فهرج یزد و روستای بیشه لرستان دیگر روستاهایی هستند که به عنوان نمایندگان جمهوری اسلامی ایران در این رقابت جهانی شرکت خواهند کرد. شاهوردی با بیان اینکه سازمان جهانی جهانگردی (UNWTO) از سال ۲۰۲۱ موضوعی را تحت عنوان دهکده‌های جهانی گردشگری مطرح و هدف از این اقدام را پیشبرد نقش گردشگری در حفاظت از روستاها عنوان کرده، است، یادآور شد: بر این اساس موضوعاتی از جمله مناظر طبیعی، فرهنگی، ارزش‌ها و فعالیت‌های محلی شامل خوراک‌شناسی و حفظ هویت بومی روستاها مورد تاکید قرار گرفته است.
پایلوت گردشگری نجوم روستای اصفهک
مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی خراسان جنوبی در مورد روش‌های ابتکاری و نوآوری انجام شده در روستای اصفهک در زمینه توسعه گردشگری گفت: احیای خانه‌های روستا، برگزاری تورهای امیدواری و پایلوت گردشگری نجوم از جمله روش‌های ابتکاری و نوآوری در این روستا است. وی با بیان اینکه اصفهک با حدود هزار سال قدمت دارای بافت خشت و گلی است، در سال 1978 در روستای اصفهک زلزله ای مهیب باعث شد بخش زیادی از روستا از بین رفته و مردم جان خود را از دست بدهند. یادآور شد: فرزندان قربانیان و افرادی که در آن سال ها زلزله را تجربه کرده بودند پس از 30 سال با ایجاد کارگاه خشت سازی و درک اصول معماری و توسعه پایدار، شروع به احیای خانه های پدری خود و تبدیل آن ها به اقامتگاه‌های بومگردی با معماری بومی کردند.
دریافت جایزه معمار سال آسیا
شاهوردی خاطر نشان کرد: جوانان روستا موفق به دریافت جایزه معمار سال آسیا شدند و هم اکنون، اصفهک به مقصد گردشگران تبدیل شده است. وی در مورد برگزاری تورهای امیدواری بیان کرد: تلاش جوانان اصفهک در احیای خانه‌ها، تشکیل تعاونی و مشارکت آنها در توسعه روستا پس از زلزله برای بسیاری از مردم الگو شد. به طوری که برای ترویج روحیه امیدواری میان زلزله‌زدگان کشور تورهایی به مقصد اصفهک با مفهوم تورهای امیدواری برگزار شد تا از آن ها الگوبرداری شود. مردم روستای اصفهک، گردشگری را به عنوان محور توسعه روستای خود انتخاب کردند. وی یادآور شد: آنها مرکز پژوهشی زلزله‌شناسی در روستا ایجاد کردند که محلی برای مباحث علمی دانشگاه‌ها شده است. آن ها همچنین برنده جایزه TO DO Award آلمان شدند.
مناطق پایلوت پروژه آسمان تاریک
مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی خراسان جنوبی افزود: جوانان که مدیریت گردشگری اصفهک را برعهده گرفتند، با وضع قوانین خاص، از استقرار برج‌های نوری در کوچه‌های روستا جلوگیری کرده و آن ها را با فانوس‌های کوچک روشن می‌کنند تا از آلودگی نوری روستا کاسته شود. آنها همچنین، روستای خود را به مرکز گردشگری نجوم و یکی از مناطق پایلوت پروژه آسمان تاریک تبدیل کردند.وی یادآور شد: روستاییان با ایجاد یک میدان رصدخانه در روستا باعث شدند تورهای گردشگری نجوم بطور مستمر وارد این روستا شوند. شاهوردی با بیان اینکه گردشگری کویر و بیابان و گردشگری نجوم از خاص‌ترین فعالیت‌های گردشگری روستا است، خاطر نشان کرد: اصفهک دارای محصولات کشاورزی و یک گونه خاص از نعنا با برند ویژه اصفهک است و راه‌اندازی 7 اقامتگاه بومگردی و مراکز پذیرایی در بافت روستا از دیگر اقدامات ارزشمند جامعه محلی روستا است.شاهوردی ابراز امیدواری کرد: با ثبت اصفهک به‌عنوان دهکده جهانی گردشگری، ظرفیت‌های بی‌نظیر استان خراسان جنوبی بیش از پیش به جهانیان معرفی شود.
