ما زیاران چشم یاری داشتیم

• جلال الدین صادقی – رئیس جهاددانشگاهی خراسان جنوبی

طی چهار سال گذشته ایجاد مجتمع تحقیقات گیاهان دارویی، فعال کردن اولین گروه پژوهشی تخصصی با موضوع عناب و زرشک و زعفران ( بهینه سازی تولید و فرآوری گیاهان استراتژیک استان)، تاسیس مرکز خدمات تخصصی گیاهان دارویی استراتژیک استان، اجرای ۸ طرح پژوهشی کاربردی ، چاپ ۵ کتاب با عناوین محصولات استراتژیک استان، جذب متخصصین و صاحب نظران حوزه گیاهان دارویی، برگزاری اولین همایش ملی عناب، اخذ مجوز کانون هماهنگی دانش، صنعت و بازار عناب و زرشک، ثبت اختراع ۴ فراورده جدید از عناب، چاپ ده ها مقاله معتبر علمی و پژوهشی و حضور در مجامع علمی معتبر هیچکدام عاملی نبود تا جهاد دانشگاهی خراسان جنوبی در عداد تشکل‌ها، فعالان و نخبگان کشاورزی استان در جلسه ای که با حضور وزیر جهاد کشاورزی و استاندار برگزار شد، به حساب بیاید و افتخار حضور نصیبش شود. هر چند بنده سالهاست کزین جام هلالی مستم و از این واگرایی ها و واپس زدن ها دلم خون و کوله بارم پر است لکن دل نگران انگیزه کاری نیروی جوان مجتمع تحقیقات گیاهان دارویی هستم که گرنت پژوهشیش را که می توانست در راستای علایق خود هزینه کند برای اعتلای عناب هزینه کرد. دل نگران پژوهشگر گروه پژوهشی ام هستم که در ساعاتی که من و برگزار کنندگان این جلسات در استراحتیم او چراغ آزمایشگاه مجتمع تحقیقات گیاهان دارویی را در کیلومتر ۱۵ جاده خوسف روشن نگه می دارد تا فراورده های عناب در تاریکی نمانند. دل نگران روحیه مدیر گروه تولید و فراوری گیاهان استراتژیک خراسان جنوبی هستم، اولین گروه پژوهشی که بی تعارف اولین گروهی بوده است در استان که نتیجه ۴ سال پژوهشش، ۴ محصول کاربردی و نتیجه علمی بازار محور است. دل نگران مدیر جوانی هستم که وضعیت مصرف عناب و زرشک را در ۱۵ استان بدون داشتن هیچ منبع علمی مستند و تنها به مدد تحقیقات بازار احصاء کرده است و در مسیر شناساندن عناب به بازار مصرف ماه هاست تلاش بی وقفه اش را شاهدم. دل نگران جلسات و مباحثی هستم که اصلی ترین مقصد و منظورش باید افزایش انگیزه و ایجاد همگرایی باشد نه عامل دلسردی و واگرایی شود. پیر فرزانه جمهوری اسلامی مشتاقانه “ رونق تولید” طلب می کند و ما در رونق چه وامانده ایم نمی دانم! چرا دامن از ما بر می کشید را نمی دانم؟ ما فرزند ناخوانده استانیم یا فرزند ناخوانده وزات کشاورزی؟ و گرنه حتی اگر فرزند خوانده بودیم امروز آداب فرزند خواندگی با پیش تر ها خیلی تفاوت کرده. جهاد دانشگاهی امروز بدون چشم روشنی از هیچ کوششی در راستای اعتلای عناب و زرشک مضایقه نکرده اما افسوس که باز هم فرزند ناخوانده ایم … عناب و زرشک را بر سر دست گرفتیم و از شهری به شهری و از دیاری به دیاری رفتیم. اولین ثبت اختراع از فراوده های عناب مبتنی بر انجام طرح پژوهشی متعلق به جهاد دانشگاهی است. کاهش چروکیدگی عناب که کاهش بازار پسندی را به دنبال دارد را جهاد دانشگاهی در قالب طرح پژوهشی دنبال می کند و دغدغه بازار کشاورزان در سردارد، نه در سخن بلکه در عمل و بر مدار علم. به دنبال افزایش ماندگاری عناب تازه محققان مجموعه جهاد دانشگاهی سال هاست توان خود را معطوف کرده اند. برنامه عملیاتی برندسازی عناب با بهره گیری از دانش متخصصان حوزه برندینگ در جهاد دانشگاهی و با اعتبارات این مجموعه در حال تدوین است.
منکر زحمات هیچ سازمان و اداره و مرکز و دانشگاه و مجتمعی نیستم اما بر تلاش منسجم، هدفمند و منظم و بی بدیل همکارانم سر تعظیم فرود می آورم. آنچه در جهاد دانشگاهی رقم خورده است مصداقی از تشکلی از نخبگان فعال است. اینکه جهاد دانشگاهی با اینهمه در عداد هیچ تشکل و فعال و نخبه ای به حساب نیامد وظیفه ای بر من است تا پاسخش را بیابم. اگر افتخار حضور می یافتیم عرض می کردیم که اگر سیاست همین سیاست است و اگر عینک همین عینک هیچ عجب نیست که پس از چهل سال از تلاش های ما و شما عناب هنوز مهجور است و زرشک مغفول و دور هم جمع می شویم و کاسه چه کنم چه کنم را از این دست می گیریم و به آن دست می دهیم. اگر این واگرایی و اگر این فاکتورگیری ها تداوم داشته باشد بی شک عناب برای همیشه در جا خواهد زد، زرشک در کنج کارگاه ها خاک خواهد خورد و اگر هم قرار شود روانه بازار شود روغن جلایش خواهد شد و زعفران به نام دیگران و به کام دیگران خواهد بود ….
اما اراده بنده و همکارانم بر مدارتوفیق الهی است نه توفیق حضور در محضر این و آن، ما به آیه یَدُ اللَّهِ فَوْقَ أَیْدِیهِمْ مومنیم و معتقد … ما با خود عهد بسته ایم که تا عناب و زرشک را به جایگاهشان ننشانیم از پای ننشینیم. عناب میراث خطه کویر است و زرشک محصول سرماخورده ای است که سرما و زبری بر گواراییش می افزاید، کویرنشینان هم چنینند، سرماهای سخت و طاقت فرسای رفتاری را به جان خریدارند و آن را دستمایه ای می کنند برای تعالی …
هر چند توفیق دیدار و شرف حضور نیافیتم اما خوش آمدید. خیر پیش. سفرها به سلامت