گنجی که فراموش شد

بهروزی فر – در ۲۱ خرداد ۱۲۹۱ خورشیدی در بیرجند به دنیا آمد. پس از پایان تحصیلات مقدماتی در مدرسه شوکتیه، وارد دارالمعلمین عالی تهران شد و در رشته تاریخ و جغرافیا، مدرک کارشناسی خود را دریافت کرد، سپس به‌ عنوان دانشجوی برگزیده به اروپا اعزام شد و در دانشگاه ویکتوریا منچستر انگلستان به تحصیل ادامه داد و در سال ۱۳۱۷، مدرک لیسانس تخصصی خود را در رشته جغرافیا اخذ کرد. او دوباره و در سال ۱۳۳۱ باز هم با استفاده از بورس تحصیلی عازم ایالات متحده آمریکا شد و بعد از دریافت مدرک دکترا در رشته جغرافیا-از دانشگاه کلارک-به ایران بازگشت و در دانشگاه تهران مشغول به تدریس شد و نخستین کسی بود که جغرافیای نوین را وارد برنامه‌های دانشگاهی کرد. اگر چه در سال ۱۳۵۸ و با درجه استادی ممتاز بازنشست شد، اما هیچ‌ گاه دست از کار نکشید و از سال ۱۳۶۴ همکاری خود را با مرکز دائرهالمعارف بزرگ اسلامی آغاز نمود و از سال ۱۳۷۰ به‌ عنوان مشاور رئیس دانشکده علوم زمین با دانشگاه شهید بهشتی همکاری داشت. وی علاوه بر مدیریت گروه جغرافیا، ریاست دانشکده ادبیات و علوم انسانی و معاونت دانشگاه تهران، ریاست اداره کل هوا شناسی ایران(بینان‌گذار سازمان هواشناسی ایران) – از سال ۱۳۳۵ تا ۱۳۴۷ – و ریاست هواشناسی منطقه آسیا- به مدت ۴ سال- را هم بر عهده داشت و عضو کمیته اجرایی سازمان هواشناسی جهان بود. او چندین کتاب، از جمله اطلس اقلیمیِ ایران، و بیش از صد مقاله به زبان‌های فارسی و انگلیسی منتشر کرد، به همین دلیل در سال ۲۰۰۱ برنده جایزه سازمان هواشناسی جهانی شد. آنچه خواندید، فصل هایی از زندگینامه پروفسور محمدحسن گنجی است، همو که در شمار پدران علم استان و کشور، جایگاه ویژه ای دارد و بعید است وقتی مدیران ارشد خراسان جنوبی به داشته های ارزشمند این استان اشاره می کنند، نام بلندآوازه مؤسس دانشگاه بیرجند را در شمار افتخارات این دیار قید نکنند. پروفسور گنجی در ۲۸ تیرماه ۱۳۹۱ برای همیشه چشم بر زندگی پرفراز و فرود خود و بر همه بی مهری ها بست. خانواده اش بر ما منت نهادند و پیشنهاد استان را برای خاکسپاری این اسطوره علم در بیرجند پذیرفتند و به این ترتیب مراسم تشییع و تدفین دکتر گنجی در دومین روز مردادماه ۱۳۹۱ با حضور حدود ۱۰۰ مهمان خارج از استان، شماری از مسئولان سازمان هواشناسی کشور، اعضای فرهنگستان علوم، هیأت رئیسه بنیاد جغرافیا و شاگردان دکتر گنجی و سایر شخصیت های علمی کشور در بوستانی به نام خودش در خیابان توحید بیرجند به خاک سپرده شد. سه سال بعد و در آیین بزرگداشت استاد محمدحسن گنجی که مردادماه ۱۳۹۴ با حضور دکتر سیدحجت الحق حسینی استاد دانشگاه و مشاور علمی یونسکو، دکتر غلامرضا اکرمی رئیس دانشگاه هنر، دکتر مرتضی هنری معاون پیشین دانشگاه نیوکاسل، مرتضی بافرانی شهردار منطقه ۲۱ تهران، محمدرضا زمانی درمزاری (فرهنگ) مشاور حقوقی و وکیل پرفسور گنجی و وکیل بنیاد علمی و فرهنگی پرفسور محمد حسن گنجی و… در تالار علامه سیدمحمد فرزان بیرجند برگزار شد، دکتر سید حجت الحق حسینی به عنوان سخنران کلیدی این مراسم، ضمن تشریح جایگاه علمی پروفسور گنجی به کارنامه نوشتاری وی اشاره کرد و پیشنهاد داد؛ “مجموعه مقالات فارسی و انگلیسی این دانشمند نامدار ایران و جهان از دل کتاب های دانشنامه و دایره المعارف استخراج و مدون شود تا چراغی فرا روی پژوهشگران حوزه جغرافیا، اقلیم شناسی و آب و هوا شناسی گذارده شود” . این پیشنهاد با تشویق حضار، مورد تأیید متولیان قرار گرفت.در ادامه این مراسم، آیین کلنگ زنی آرامگاه و فرهنگسرای دکتر گنجی با شعار “ برای احترام به دانش، احترام به دانشمند، احترام به بیرجند و با آرزوی رشد و بالندگی ایران اسلامی”در بوستان گنجی انجام شد و مدیران وقت استان و شهرستان، تأسیس مرکز مطالعات بیرجند شناسی، راه اندازی جایزه سال پرفسور گنجی، بورس تحصیلی پرفسور گنجی، کرسی پرفسور گنجی، گردآوری میراث علمی و فرهنگی استاد در فرهنگسرا و موزه آن مرحوم در بیرجند را همان روز و برای سال ۱۳۹۵ قول دادند… وعده هایی که بعد از گذشت ۸ سال همچنان معطل مانده است. حالا که کار ارزشمند بزرگداشت مفاخر در قید حیات در دستور کار استان قرار گرفته، ضرورت دارد بزرگانی که پرچم افتخار خراسان جنوبی به میمنت نام آنها بلند است هم از دید دور نمانند و متولیان امر بعد از این همه سال، سری به بوستان دکتر گنجی بزنند و ببینند شرایط موجود، شایسته جایگاه این بزرگمرد هست؟! آیا اگر خانواده اش پیشنهاد ما را رد می کردند و او الان در قطعه نام آورران بهشت زهرا(س) آرمیده بود، آرامگاهش چنین وضعیتی داشت؟!
(لطفاً نظرات و پیشنهادات خود درباره این سرمقاله را از طریق ۰۹۹۲۲۱۳۴۲۸۷ اعلام یا ارسال بفرمایید)

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *


سیل کم سابقه اردیبهشت ماه در خراسان جنوبی طبق برآورد اولیه حدود ۲۰ هزار میلیارد

بیشتر

آدینه – صبح دیروز مراسم گرامیداشت هفته معلم دانشگاه فرهنگیان با حضور مسئولان استانی و

بیشتر

اکبری – یازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی نیز آخرین ماه فعالیتش را سپری می کند واز

بیشتر

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *


فرم

فرم گزارش اشکال در سایت