مهدی آبادی- پس از پیروزی انقلاب اسلامی، اقتصاد تعاونی یکی از بخش‌های سه‌گانه اقتصاد ملی تعیین شد و طبق اصل 44 قانون اساسی توسعه تعاونی‌ها ضروری و حیاتی شناخته شده است. با اینحال مشکلاتی نظیر فعال نبودن برخی از تعاونی ها و بوروکراسی اداری و عدم همکاری بانک در دادن تسهیلات همیشه در این حوزه وجود داشته است. هر چند تعداد تعاونی ها در خراسان جنوبی عدد مطلوبی دارد، اما مشکلات کشوری نیز در استان ما وجود دارد. افزون بر این خراسان جنوبی با دارا بودن سه محصول استراتژیک در بخش کشاورزی به دنبال تأسیس تعاونی بزرگ برای تحول در اقتصاد کشاورزان است اما تاکنون فقط قول هایی داده شده که سرانجامی نداشته است. با توجه به نقش زیاد شرکت های تعاونی در توسعه و پیگیری تشکیل تعاونی محصولات استراتژیک استان، گفتگویی با رئیس اتاق تعاون خراسان جنوبی داشتیم.
نقش مهم تعاونی ها در اقتصاد کشور
رئیس اتاق تعاون خراسان جنوبی با بیان اینکه اتاق تعاون به‌عنوان بخش مهمی از مراکز تصمیم‌گیری اقتصادی و اجتماعی استان و کشور به فعالیت می پردازد، گفت: همه همکاران در اتاق با تمام توان برای رسیدن به اهداف تعیین شده در اصل 44 قانون اساسی به منظور توسعه تعاون تلاش می کنند. حسینی افزود: در عین حال برای رفع مشکلات تعاونی‌ها و اتحادیه‌ها تلاش هایی را انجام می دهیم. وی درباره تحقق توسعه 25 درصدی بخش تعاون طبق برنامه ششم توسعه هم بیان کرد: تحقق این رشد و توسعه به دلیل نقش 80 درصدی اقتصاد دولتی در کشور تا حدودی خوشبینانه بود اما رسیدن به این هدف دور از ذهن نیست. رئیس اتاق تعاون استان ادامه داد: طبق قانون اساسی 3 بخش دولتی، خصوصی و تعاونی برای اقتصاد ایران برنامه ریزی شده که اگر بگوییم دولت همه اقتصاد ایران را به بخش خصوصی محول کند، امکان پذیر نیست. حسینی با اشاره به موفق بودن بخش خصوصی در کشور، افزود: عدالت اقتصادی در سایه حضور بخش تعاونی در کشور محقق می شود و این بخش ظرفیت های بالایی برای رسیدن به عدالت در کشور را دارد. وی ادامه داد: در کشور سرمایه های خردی وجود دارد که به تنهایی نقشی در اقتصاد کشور ندارد، از این رو بخش تعاون با درکنار هم قرار دادن این سرمایه ها به ایفای نقش در اقتصاد کشور می پردازد.
تعداد تعاونی های استان قابل قبول است
رئیس اتاق تعاون خراسان جنوبی با اینکه اکنون 97 هزار تعاونی در کشور فعال است، عنوان کرد: حدود دو هزار تعاونی در خراسان جنوبی ثبت شده که برخی از آنها به دلایلی غیر فعال است. حسینی با بیان اینکه این عدد برای استان قابل قبول می باشد، اضافه کرد: در کشور جمعیتی بالغ بر یک میلیون و 800 هزار نفر در بخش تعاون به فعالیت می پردازند که سهم استان قریب به ده هزار نفر می باشد. وی با بیان اینکه باید از بخش تعاونی حمایت کنیم، گفت: به دلیل اینکه در بخش تعاونی سرمایه های خُرد مردم حضور دارد باید حمایت ویژه ای از آن توسط مسئولان شود و اگر این کمک ها نباشد، عملا فعالیت در این حوزه چالش برانگیز خواهد بود. حسینی به مثالی در این خصوص اشاره و تصریح کرد: تعاونی های خراسان جنوبی بیش از 20 هزار مسکن مهر در استان ساخته که این کار به دلیل حمایت ویژه دولت از این تعاونی ها بود. وی اضافه کرد: در دهه 60 شمسی تعاونی ها خیلی موفق عمل کرد، اما به دلیل تغییر نگاه
کم کم حمایت از تعاونی ها کمرنگ شد.
قوانین هر روز در حال پیچیده تر شدن است
رئیس اتاق تعاون استان به تاکید رئیس جمهور به سند توسعه تعاون اشاره و بیان کرد: هفت مورد شامل افزایش سهم تعاون در تولید ملی، جذب سرمایه‌گذاری، افزایش سطح اشتغال مولد، توسعه عدالت اجتماعی، بهبود وضع زندگی و رفاه مردم، بهبود فضای کسب‌وکار و کاهش تصدی‌گری دولت مشخص شده که باعث کاهش قوانین دست و پاگیر خواهد شد. وی افزود: از سال 1399 این سند به طور کامل اجرا نشده که همین علت مانع تحقق 25 درصدی توسعه تعاون در اقتصاد کشور شده است. حسینی افزود: در حوزه اشتغال مولد به دلیل ارزان بودن این بخش، توانسته ایم به نقش 34 درصدی برسیم. رئیس اتاق تعاون با بیان اینکه در حوزه جذب سرمایه گذاری به عدد 15 درصد رسیده ایم، گفت: با توجه به رکود حاکم در کشور، مردم به عنوان سرمایه گذار کافی نیستند و باید نقش دولت پر رنگ تر شود. حسینی ادامه داد: متاسفانه قوانین هر روز در حال پیچیده تر شدن است که با این وضع افراد سرمایه گذار در مسیر بوروکراسی خسته می شوند. به گفته این فعال بخش تعاون، باید برای حمایت از فعالان اقتصادی در پرداخت تسهیلات حمایت شود. حسینی با بیان اینکه باید نظارت بر خرج کردن این تسهیلات نیز وجود داشته باشد، بیان کرد: اگر این بنگاه اقتصادی دچار چالش های مدیریتی نیز شد، فقط افراد تغییر و این مکان اقتصادی به فعالیتش ادامه دهد. وی در پاسخ به اینکه راهکار اتاق تعاون برای رفع موانع پیش رو چیست، بیان کرد: مرکز پژوهش های مجلس یا اتاق تعاون کشور همکاری خوبی در زمینه تصحیح مقررات توجه به کارگران، بازنشستگان و دهک‌های پایین جامعه داشته است. حسینی با تشکر از اقدامات مجلس برای رفع موانع اقتصادی، ادامه داد: بیشتر موانع در این حوزه به بخش بانکی بر می گردد که می‌توان انعطاف‌پذیرتر باشد. وی اضافه کرد: امیدواریم با پیگیری های انجام شده مشکلات بخش تسهیلات نیز مرتفع شود.
برگزاری کلاس های آموزشی برای تعاونی های استان
رئیس اتاق تعاون به برگزاری کلاس های آموزشی اشاره و بیان کرد: دوره‌های آموزشی متعددی با حضور مدیرکل و کارشناسان در حوزه تامین اجتماعی ، بیمه و مالیات در اتاق تعاون برگزار کردیم. وی ادامه داد: همچنین دوره‌های آموزشی متعددی در حوزه مربوط به علم مدیریت و اداره تعاونی ها برگزار شده است. وی افزود: در 10 شهرستان استان اتاق های تعاون فعالیت دارد و کلاس های آموزشی در حوزه های مختلف نیز برگزار شده است. حسینی ادامه داد: در گذشته فقط به تامین سرمایه و ایجاد زیرساخت ها توجه می شد که مشکلاتی در حوزه حقوق کارگران و دیون دولتی پیش می آمد. به گفته رئیس اتاق تعاون، اما اکنون با کلاس های برگزار شده این موضوعات در حال حل شدن است. رئیس اتاق تعاون در پاسخ به سوال نظارت این سازمان در خصوص پرداخت حقوق قانون کار نیز بیان کرد: اینکه همه نیروها طبق قانون کار حقوق می گیرند، درست نیست و بنگاه های اقتصادی با توجه به توان مالی نسبت به پرداخت مطالبات تلاش می کند. حسینی اضافه کرد: هرچه حقوق به کارکنان بهتر و بیشتر باشد، رضایتمندی و بازدهی کاری نیز افزایش پیدا خواهد کرد.
تغییر مدیریتی، علت کُند شدن تاسیس تعاونی محصولات استراتژیک
رئیس اتاق تعاون درباره سرنوشت تشکیل تعاونی محصولات استراتژیک استان با بیان اینکه 45 هزار خانوار در شهرستان‌هایی که با این محصولات در ارتباط مستقیم هستند شناسایی شدند، گفت: همچنین سطح زیر کشت این سه محصول (عناب، زرشک، زعفران) به‌لحاظ کمیت، کیفیت، سطح کشت و نیروی کار مورد بررسی قرار گرفته است. وی با بیان اینکه هدف از ایجاد تعاونی‌ها تولید ارزش‌افزوده است، ادامه داد: پیشرفت هر استانی به سرمایه ها و داشته های آن ارتباط مستقیم دارد و نباید به فکر جذب سرمایه گذار غیر بومی باشیم. این فعال بخش تعاون استان با بیان اینکه سرمایه‌گذاران بسیاری به استان آمده‌اند، خاطرنشان کرد: برخورد نامناسب باعث فرار سرمایه‌گذاران می‌شود. وی به روند تشکیل این تعاونی اشاره و بیان کرد: برای تشکیل تعاونی نامه‌نگاری ها انجام و آگهی جذب هم به امضای اعضای هیئت مؤسس رسید. حسینی افزود: این موضوع با تغییر مدیریتی در استان همزمان شد که باعث کندی در روند کار شد. وی افزود: امسال در استان به دلیل تاسیس کارخانه بسته بندی عناب در سیوجان مشکل بسته بندی نخواهیم داشت، در مورد محصول زرشک نیز مشکل بسته بندی نداریم و در بازار جهانی می توانیم موفق باشیم، اما باید به دلیل برخی از استانداردهای آزمایشگاهی کشورهای مختلف در این حوزه فعالیت هایی انجام پذیرد.
