کاری- حضور افراد زباله گرد در مرکز استان چهره زشتی را از بیرجند نمایان می کند. این افراد که در طول روز در جستجو، جمع آوری و فروش زباله ها هستند از خطر ابتلا به بیماری های عفونی از جمله هپاتیت و ایدز بی خبرند و باتوجه به سرنگ های آغشته به بیماری های خاص امکان ابتلا به آن را دارند. متاسفانه آسیب های اجتماعی دیگری نیز به واسطه گسترش زباله گردی در مرکز استان اتفاق خواهد افتاد که باید مسئولان استانی توجه بیشتری نسبت به این پدیده شوم داشته باشند. نگرانی از گسترش روز افزون این پدیده مارا بر آن داشت تا در ظهر تابستانی با حضور در محل های پرتجمع، گفتگویی با این افراد داشته باشیم.

توان رسیدگی به خرج
خانواده را ندارم

در میدان ابوذر مرد میانسالی را می بینم که در سطل زباله به دنبال پلاستیک و کیسه های خاصی است. نزدیکش می شوم و از وی درخواست گفتگو صمیمانه بدون نام بردن از اسمش می کنم. با اکراه می پذیرد و اینگونه هم صحبتم می شود. این فرد در پاسخ به اینکه چرا این شغل را انتخاب کردی، می گوید: سه فرزند و همسری مریض در منزل دارم که برای گذران عمر باید شبانه روز مشغول به کار باشم. دوباره سوالم را تکرا می کنم که چرا این شغل را انتخاب کردی؟ به ناچار جواب می گوید: کارهای دیگری را نیز امتحان کردم اما حقوق آنها کفاف زندگیم را نمی داد. این فرد با بیان اینکه این تنها منبع درآمدم است، می افزاید: خواهشا اسمی از من نبرید، چراکه اگر شهرداری این کار را از من بگیرد، نمی توانم هزینه خانواده ام رو تامین کنم.

کاری سخت از هفت صبح
تا پاسی از شب

در گوشه ای دیگر از شهر مردی را می بینم که کلافه است. گویی به انچه می خواسته نرسیده است. وی با بیان اینکه از طلوع صبح تا پاسی از شب در خیابان ها پرسه می زنم، می گوید: روزی سه نوبت برای جمع‌آوری مواد بازیافتی از خانه خارج می‌شوم و در هر نوبت ۲۵ هزار تا ۳۰ هزار تومان درآمد دارم. وی ادامه می دهد: ولی با این درآمد کم نمی‌توانم مخارج خانواده پنج نفری را تامین کنم و مجبور به کارهای دیگر مثل کارگری می شوم.

روزانه 10 تا 15 زباله گرد در این خیابان می بینم

یکی از اهالی خیابان ۱۷ شهریور بیرجند نیز با بیان اینکه تعداد زباله‌گردها در این محله نسبت به سایر مناطق شهر زیاد است، می افزاید: روزانه ۱۰ تا ۱۵ زباله‌گرد را در این خیابان حضور دارند که متاسفانه معتاد و برای امنیت خانواده هایمان خطرناک هستند. رضایی تاکید می کند: به نظرم این افراد از روی ناچاری مجبور به زباله‌گردی شده‌اند و گرنه هیچ فردی حاضر نیست پسماند غذایی را که دیگران در کنار سطل زباله می‌گذارند، استفاده کند . این شهروند با اشاره به اینکه زباله‌گردها مواد بازیافتی و خشک را از زباله‌های دیگر جدا می‌کنند و باقیمانده زباله از داخل کیسه پلاستیکی پاره شده به حال خود رها می کنند، اظهار می کند: این موضوع علاوه بر ایجاد آلودگی محیط، باعث نازیبایی شهر و آلودگی محیط شهر می شود.

جایگذاری 20 عدد باکس
زباله های تر و خشک در بیرجند

شهردار بیرجند نیز در گفتگو با خبرنگار آوا با اشاره به اقدامات شهرداری برای کم کردن آسیب های اجتماعی به دلیل حضور افراد زباله گرد، می گوید: گسترش فرهنگ بازیافت زباله و ایجاد درآمد پایدار شهرداری از اهداف پروژه تولید کمپوست است که برای این کار نیاز به حمایت دولت داریم. مهدی بهترین با بیان اینکه دو تیم نظارتی در شهر فعال کرده ایم، ادامه می دهد: 20 عدد باکس زباله در سطح شهر جایگذاری شده تا شهروندان زباله های خشک از تر را جداسازی کنند. وی با بیان اینکه شهرداری به عنوان متولی آسیب های اجتماعی انتخاب شده است، ادامه می دهد: کارگروهی متشکل از نهادهای قانونی همچون نیروی انتظامی و دادگستری تشکیل تا مشارکتی برای حل آسیب های اجتماعی اقدام کنند. شهردار بیرجند با اشاره به اینکه مردم نباید به زباله گردها به عنوان نیازمند نگاه کنند، تاکید می کند: باید شهروندان به ما اجازه دهند تا با اقدامات قانونی بتوانیم به بحث رفع این آسیب اجتماعی کمک کنیم.

نگاه ترحم آمیز مردم اجازه برخورد قانونی را نمی دهد

بهترین یادآور می شود: نگاه ترحم آمیز مردم اجازه برخورد قانونی را نمی دهد و به راحتی ثروت حاصل از زباله های قابل بازیافت در خارج استان به فروش می رسد. وی با بیان اینکه با همکاری سایر نهادهای متولی شهرداری آمادگی افزایش تیم های نظارتی در شهر را دارد، خاطرنشان می کند: گذاشتن سر بر روی سطل های زباله در تمام کشور انجام شده اما در بیرجند با گذاشتن 20 سر بر روی سطل های زباله هجمه های زیادی بر علیه شهرداری شروع شد. شهردار بیرجند ادامه می دهد: زباله گردی باعث از ضررهای زیادی به اقتصاد شهر و افزایش آسیب های اجتماعی خواهد شد. بهترین با بیان اینکه افراد زباله گرد با پیمانکاران حقوقی شهرداری همکاری کنند، ادامه می دهد: طبق اطلاعات مستدل، افراد زباله گرد به طور زنجیره ای کار می کنند و باعث انتقال ثروت بیرجند به خارج از شهر می شوند. وی با بیان اینکه گسترش فرهنگ بازیافت زباله و ایجاد درآمد پایدار از اهداف مهم شهرداری است، می گوید: برای تولید کمپوست و خدمت به شهروندان نیاز به حمایت دولت داریم.

مهاجرین افغانی، بزهکاران
و معتادان بیشترین افراد در
معرض زباله گردی

یک جامعه شناس نیز می گوید: معمولا زباله گردها افرادی با مشکلات خانوادگی هستند که در مواجه با این نابسامانی ها برای گذران امور خود به سمت زباله ها می شوند. رضایی با بیان اینکه زباله گردی بهترین منبع درآمد برای معتادان است، می افزاید: برای این افراد بهداشت فردی، آبروی خانواده و جامعه اهمیتی ندارد و فقط به فکر تامین هزینه مواد مخدر هستند. وی اظهار می کند: آنها که معمولا از خانواده و جامعه طرد شده بجای اینکه به فکر راهی برای برگشت به زندگی باشند به این شغل روی می آورند. وی با بیان اینکه تعداد زیادی از مهاجران به دلیل نداشتن مدارک هویتی و پروانه کار، از شغل مناسبی برخوردار نیستند، تاکید می کند: بنابراین به جمع آوری ضایعات که راحت ترین کار ممکن است، روی می اوردند.