مهر – رئیس اتحادیه فرش خراسان جنوبی گفت: شیوع کرونا و خانه نشینی باعث افزایش تولید و کاهش تقاضای فرش دستباف استان شده که نیازمند بازارسازی است. بیش از ۶ قرن است که هنرمندان خراسان جنوبی با هنر دیرینه فرش خو گرفته اند و بر تار و پود آن، گره عشق می‌زنند، هنری که سینه به سینه تا به امروز ادامه یافته و تاکنون نقش مهمی در اقتصاد خانوارها داشته است. طرح، نقشه و رنگ فرش دستباف استان قدمتی بیش از ۶۰۰ سال دارد که در شرایط پیش رو در حال رنگ باختن است. پیش از این مشکلات بیمه‌ای، ورود فرش‌های ماشینی و کمبود برخی مواد اولیه گریبانگیر قالیبافان بود اما امروز معضلات دیگری اعم از کاهش تقاضا و از دست دادن بازارهای فرش، آینده قالیبافان را مخدوش کرده است.
این روزها با شیوع کرونا حال فرش دستباف هم تغییر کرده و بنا به گفته مسئولان، افزایش تولید و کاهش تقاضا مشکلات دیگری را متحمل این قشر کرده است. شرایط پیش رو در حالی است که طرح‌های متولیان در راستای ایجاد بازار فرش دستباف خراسان جنوبی از ۱۳ سال گذشته پیاده نشده و لنگ سه میلیارد تومان اعتبار مانده است. شاید وقت آن رسیده مسئولان استانی و پایتخت نشینان توجهی ویژه به فرش دستباف استان داشته باشند چراکه جمعیت کثیری از مردمان شرق ایران در این هنر فعالیت داشته و ادامه این مشکلات عرصه را برای فعالیت تنگ می‌کند. نیاز است فرش دستباف استان هم همچون مسائلی مانند اشتغال، بی آبی و دیگر معضلات استانی جزو اولویت‌ها قرار گیرد پیش از آنکه صدای دفتین برای همیشه به خاموشی سپرده شود.
تولید ۸۰ هزار متر مربع
فرش در ۴ ماه
رئیس اتحادیه فرش خراسان جنوبی در گفت و گو با مهر از فعالیت ۵۰ هزار بافنده تمام وقت و پاره وقت در استان خبر داد و افزود: تنها کمتر از هفت درصد این افراد بیمه هستند. محمد حسین کامیابی مسک بیان کرد: در چهار ماهه نخست سال جاری بیش از ۸۰ هزار مترمربع به ارزش ۷۰ میلیارد تومان بافته شده است. وی با اشاره به بازار فرش خراسان جنوبی بیان کرد: فرش دستباف استان به کشورهای اروپایی، آلمان، ایتالیا و آمریکا صادر می‌شد که در حال حاضر این گستره محدود شده است. کامیابی مسک با اشاره به تحریم‌های آمریکا و قطع صادرات فرش به این کشور بیان کرد: قانون برگشت ارز حاصل از صادرات، دیگر بازارهای فرش را هم با مشکلاتی روبه رو کرده است.
رسوخ کرونا به تار و پود فرش استان
رئیس اتحادیه فرش خراسان جنویی با اشاره به شیوع کرونا اظهار کرد: شیوع این ویروس باعث افزایش تولید و کاهش تقاضای فرش شده است. وی با بیان اینکه تقاضای کم نسبت به عرضه زیاد باعث افت قیمت فرش می‌شود، بیان کرد: به همان نسبت از دستمزد بافنده فرش هم کاسته می‌شود و این در خراسان جنوبی به دلیل استمرار خشکسالی‌ها که در نتیجه آن کشاورزی و دامداری از بین رفته است و در کنار آن صنعتی هم پا نگرفته تا بافنده در این بخش مشغول به کار شود رنج مضاعفی را به بافنده تحمیل می‌کند. وی باتصریح کرد: به دلیل شرایط موجود و شیوع کرونا بافنده فرش چون ممر درآمد دیگری ندارد از سراجبار با همین قیمت پایین بر تار و پود فرش گره می زندتا شاید گره از مشکلات و تنگناهای زندگی اش باز شود. وی عنوان کرد: همچنین به دلیل شرایط کرونایی و بیکاری بسیاری از مردان که مدتی بود کمتر پشت دار قالی می‌نشستند در حال حاضر مجبور شده اند با اینکه قالی بافی سودی ندارد اقدام به فرش بافی کنند. وی با تاکید بر اینکه مسئولان باید برای فرش دستباف استان بازارسازی کنند، گفت: تأمین بخشی از مواد اولیه فرش مانند ابریشم و پشم از دیگر مشکلات بافندگان است.
طرح‌هایی که خاک می‌خورد
کامیابی مسک با اشاره به اقدامات انجام شده برای بازارسازی فرش استان اظهار کرد: این اتحادیه چهار طرح را برای بهبود وضعیت فرش استان طی ۱۳ سال گذشته ارائه کرده که این طرح‌ها در سفر نخست هیئت دولت نهم مصوب هم شد و در سفرهای رئیس جمهور کنونی نیز مطرح شد ولی به آن بودجه‌ای تعلق نگرفته است. وی ایجاد مرکز تهیه و توزیع مواد اولیه مرغوب به قیمت تمام شده را نخستین طرح عنوان می‌کند و می‌گوید: قرار بود با ایجاد این مرکز مواد اولیه به صورت رایگان در اختیار بافنده قرار داده شود و بعد از بافت و فروش فرش پول آن دریافت شود. وی با بیان اینکه ایجاد نمایشگاه دائمی فرش دستباف در استان از دیگر طرح‌های ارائه شده بوده است، عنوان کرد: آموزشگاه جامع فرش دستباف در استان نیز پیشنهاد شده بود که در این مکان می‌توانستیم پرداخت، رنگرزی و دیگر امور مربوط به فرش را به نسل بعدی منتقل کنیم.
وی با بیان اینکه ایجاد مجتمع تولید سفارش‌پذیر فرش دستباف از دیگر طرح‌ها بوده است، اظهارکرد: در این مکان به صورت نمونه انواع نقوش تولید می‌شود و خریداران با استفاده از فضای مجازی می‌توانند نقوش مورد نظر خود را انتخاب کرده و در رنگ‌بندی آنها نظرات خود را اعمال کنند. رئیس اتحادیه فرش خراسان جنوبی بیان کرد: علیرغم اینکه این طرح به عنوان پایلوت کشوری تأیید شده اما هنوز اجرایی نشده است. وی اظهار کرد: مدیریت بد برخی مسئولان بالادستی نه تنها باعث تزلزل جایگاه فرش ایران شده، بلکه در نقاط مختلف مشکلاتی را منجر شد است. کامیابی مسک نبود تسهیلات را از مشکلات پیش روی طرح دانست و گفت: در مجموع اجرای این طرح تولیدی و سفارش پذیر نیازمند بیش از سه میلیارد تومان اعتبار است.
وی خواستار توجه ویژه مسئولان به اجرای طرح شد و افزود: این طرح می‌تواند باعث ارزش افزوده فرش شده و در سطح دنیا بازارهای خوبی را ایجاد کند.
