هرم پور – هر ماه در استان اتفاق های مختلفی روی می دهد. بعضی از این اتفاق ها، تعداد تکرارشان بیشتر و بعضی ها هم کمتر است. بعضی، محصور به زمان یا مکان خاصی در استان هستند و بعضی هم خیلی وقت ها روی می دهند یا احتمال وقوع آنها خیلی زیاد است. مثلاً همه ی ما می دانیم از اردیبهشت تا اواخر شهریور، وضعیت استان در حوزه توفان های شن، گرد و غبار و ریزگردها، بحرانی است. یا تقریباً همگی به موضوعاتی مثل کمبود یا قطع آب در تابستانها در بعضی از نقاط استان، بروز آفت های کشاورزی در بعضی از فصول سال، سرمازدگی یا گرمازدگی محصولات کشاورزی، بعضی بارندگی های فصلی و سیل های مخرب، تصادفات جاده ای اتوبوسی با حجم بالای فوتی و مجروح و خیلی از رویدادهای تلخ دیگر واقف هستیم. استان ما استانی قرار گرفته در حاشیه ی دریای بیکران کویر است و یکی دیگر از اتفاقهای تأسف آوری که همه ساله به تعداد فراوان در استان خراسان جنوبی روی می دهد مفقودی ها با تعداد زیاد در روستاهای حاشیه کویر یا حتی مفقودی گردشگران یا محققان در کویر یا کوههای حاشیه کویر است. آخرین موردش همین هفته قبل در منطقه خوسف باعث فوت دکتر جوان و بزرگواری با تخصص زمین شناسی شد و قبل تر از آن هم در منطقه دهک شهرستان نهبندان مفقودی بانوی بزرگواری بعد از یک هفته منجر به کشف پیکر بی جان او در کوههای اطراف شده بود. همزمان، کودک خردسالی باز هم در یکی از روستاهای اطراف نهبندان گم شده بود که پس از هشت ساعت، به سلامت به آغوش خانواده برگشت. چند هفته قبل تر از آن، چوپانی باز هم در منطقه کویری گم شد و هفته های قبل تر از آن مدام خبرهایی مشابه دیگری شنیده و اتفاق های تلخ اینچنینی روی داده است. در چنین شرایطی به نظر می رسد استان نیازمند چند چیز است: اول وجود ستادی برای انسجام بخشی فکری و امکاناتی و بسیج نیروها در چنین مواقعی. دوم وجود یک محوریت فکری واحد با مدیریت واحد برای بهینه سازی وقت و تسریع عملیات برای خبرگیری یا نجات. سوم ضرورت بسیج امکانات و ابزارها. در پاره ای از ماجراهای مفقودی اخیر، علیرغم درخواست های مکرر خانواده ها و حتی وجود احتمال بالای جلوگیری از حوادث تلخ در صورت تسریع در اقدام، اما هماهنگی امکاناتی مثل بالگرد، هلی شات یا حتی هماهنگی گروههای جستجو، به شدت زمان برده یا حتی در برخی موارد به نتیجه نرسیده است. هرچند باز هم دوستان پرتلاش هلال احمر، نیروی انتظامی و بسیج به عنوان افراد همیشه حاضر برای کمک در اولین لحظات، در میدان حضور داشته اند و با کمترین امکانات تلاش ها را آغاز و به پایان برده اند. چهارم ضرورت وجود این قرارگاه ستادی برای هماهنگی با سایر استانها در راستای استفاده از امکانات فنی، انسانی، علمی و اطلاعاتی آنهاست. در بعضی از بازدیدهایی که از کشفیات مواد مخدر فراجا در سالهای اخیر در حوزه ی کویر داشته ایم، به نظر می رسد چنین تجربیات خوبی برای هماهنگی با سایر استانها در مسیر مقابله با کاروانهای ترددی مواد مخدر از مسیر کویر استان در اختیار آنها هست که می توانند این تجربیات را وارد فضای اجتماعی و امداد و نجات استان هم بکنند. پنجم ضرورت انسجام بخشی و به روزرسانی اطلاعات جغرافیایی مناطق مختلف استان به ویژه مناطق کویری و روستایی و همچنین رفع نقاط کور رادیویی و مخابراتی استان است که می تواند به شدت در ردیابی های انسانی مؤثر باشد. ششم، ضرورت انسجام بخشی به اطلاعات جغرافیایی و مختصاتی عناصر بومی مناطق روستایی و کویری است. بسیاری از ساربان ها، چوپان ها، دامداران و حتی نیروهای منابع طبیعی، بخش های مختلف استان به ویژه مناطق خاص مثل کویر را همچون کف دست می شناسند. چرا این افراد نباید شناسایی، مدیریت و از آنها در مواقع لازم بهره گیری شود؟ هفتم و نکته آخر، ضرورت اطلاع رسانی و هشداردهی به شهروندان هم استانی ماست. باور کنید همانطور که دریا همه ی ساله در شمال کشور دهها نفر قربانی می گیرد، دریای خشک دیگری به نام کویر لوت هم در استان ما، دهانی باز برای بلعیدن افراد ناآگاه دارد، و برایش فرقی هم نمی کند که این فرد ناآگاه، بزرگ باشد یا کوچک، روستایی باشد یا شهری، مرد باشد یا زن، پیر باشد یا جوان، چوپان باشد یا گردشگر یا مأمور یک دستگاه نظامی و انتظامی و امنیتی، محقق و دانشمند باشد یا یک فرد بی سواد، یک مسافر گذری باشد یا یک محقق در حال پژوهش یا یک ورزشکار آفرود سوار دارای همه ی امکانات مکان یابی، یا یک معدن یاب یا معدن کار یا حتی یک پیرمرد یا پیرزنی که دچار مشکلات روحی یا اختلال حواس است. در استانی با چنین شرایطی، مدام باید درباره ی این موضوعات هشداردهی کرد، راهکارهای نجات را ارائه نمود و آموخت که در چنین مواقعی، چه باید بکنیم، به کجاها باید مراجعه کنیم، به چه جاهایی باید خبر بدهیم و از چه کسانی برای هماهنگی و اقدام کمک بخواهیم. حتی اگر قرار باشد همه ی این آموزش ها به نجات جان یک نفر در سال کمک کند، باز هم به همه ی زحمتش می ارزد.
(لطفاً نظرات و پیشنهادات خود درباره این سرمقاله را از طریق 09304943831 یا صفحه اینستاگرامی @s.hossein.harampoor.m اعلام یا ارسال بفرمایید)