معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان جنوبی از ابلاغ دستورالعمل واگذاری ارگ کلاه فرنگی بیرجند به میراث فرهنگی استان خبر داد. به گزارش ایرنا، علی شریعتی منش افزود: نامه تحویل این بنای تاریخی ۱۴ اسفند ابلاغ شد و با این دستورالعمل، دور ارگ و محدوده کوچکی از اطراف آن فنس کشی می‌شود تا برای بازدید گردشگران آزاد باشد.
وی با اشاره به اینکه از وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی درخواست شده است تا در بودجه سال آینده برای مرمت و بازسازی ارگ کلاه فرنگی اعتبار پیش بینی شود، گفت: برای مرمت این بنای تاریخی، با نصب تاسیسات گرمایشی و سرمایشی، نورپردازی و… به ۵۰۰ میلیون تومان اعتبار نیاز است. معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی گفت: ارگ کلاه فرنگی به عنوان دارالحکومه محل حکمرانی امیر معصوم خان بوده که در اواخر دوره زندیه احداث شده است و بنای آن به طور کلی از نظر فرم معماری با سایر بناهای شهری متفاوت است.
وی گفت: این ساختمان در ۶ اشکوب بنا شده، دو اشکوب آن فضادار و بقیه طبقات برای تکمیل فرم نمای بیرونی بر روی گنبد حوضخانه ساخته شده است. بخش همکف آن از یک پلان مربع شکل که اتاق‌های متعددی آن را احاطه کرده، تشکیل شده است. در همین طبقه ۴ هشتی به شکل قرینه به چشم می‌خورد که اصلی‌ترین بخش ساختمان یعنی حوضخانه نیز در آن واقع شده است.
شریعتی منش اضافه کرد: حوضخانه دارای پلان هشت ضلعی است که طاقنما و سکوهایی آن را احاطه کرده‌اند. یک حوض در وسط و گنبد با تزئینات مقرنس، رسمی بندی و کاربندی‌های زیبا به شکوه آن افزوده است. وی گفت: طبقه دوم شامل یک هشت ضلعی است که چند اتاق را در خود جای داده و بخش‌های فوقانی فقط جنبه سمبلیک و زیبایی داشته با پنجره‌هایی کوچک و کم‌عرض که برای تامین نور حوضخانه تعبیه شده و به کلاه فرنگی موسوم است. بخش محوطه و باغ مجموعه براساس اسناد قدیمی آن به شکل چهارباغ بوده که به دلیل تغییراتی که در آن ایجاد شده شکل اصلی خود را از دست داده است.
وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی دی ماه امسال در سفر به خراسان جنوبی و بازدید از آثار تاریخی شهر بیرجند گفت: در صورتی که ارگ کلاه فرنگی بیرجند به این وزارتخانه تحویل شود، آماده بازسازی کامل این بنای تاریخی هستیم.