رجب زاده – نظارت و نظارت کردن کلمات آشنایی که این روزها بیش از هر زمان دیگری به کار می آیند ، کلماتی که این روزها از زبان مسئولان کشوری و استانی بسیار شنیده می شود و به نوعی کلمه مشترک بین تمام مسئولان همین «نظارت» است. یکی اعلام می کند که بر توزیع ضد عفونی‌کننده و ماسک در استان نظارت دارد، آن دیگری نظارت بر داروخانه‌ها را در دستور کار قرار داده و یکی هم ناظر رفتار کسانی است که دست به احتکار اقلام بهداشتی مورد نیاز مردم می‌زنند. در این روزها که بازار استفاده از کلمه نظارت داغ داغ است همچنان مردم در جای جای استان خراسان جنوبی از کمبود مواد ضدعفونی کننده و ماسک گلایه دارند. ماسک حکم کیمیا را پیدا کرده و در دسترس مردم نیست. مواد ضد عفونی کننده هم به طور روزانه با سهمیه که برای هر یک از داروخانه‌ها در نظر گرفته شده ، توزیع می‌شود. مردم این روزها با یک صف جدید آشنا شده اند.
صفحه دریافت الکل و مواد ضد عفونی کننده. صف های بعضا طولانی که بعید نیست، کووید_ ۱۹ هم در میانش به کمین نشسته باشد. در همین صف ها گاهی صدای سرفه بلند و گاهی هم عطسه یک نفر افراد را چند قدمی از من دور می کند. فاصله ها به قدری به هم نزدیک است که بهتر می بینی عطای ضد عفونی کننده را به لقایش ببخشی . اما باز ترس از کرونا کمی با فاصله از دیگران و همان جا میخکوبت می کند. پیر مردی نزدیکت می شود و در حالی که در دستمالی مچاله شده سرفه
می کند سوالی می پرسد ، آن زن که چشم هایش سرخ است نزدیکت می ایستد. فاصله که می گیری ، او که تازه از راه رسیده ، بعد این پا و آن پا کردن خودش را بین جمعیت جا می زند و جلو می رسد.
کاش در میان این همه نظارت کردن ها یک نفر هم بر این صف ها نظارت می‌کرد. اگر یکی از افراد در این ازدحام جمعیتی که معمولا ساعت های بعدازظهر جلوی داروخانه ها شکل می گیرد، بیمار باشد به راحتی می تواند به دیگران هم بیماری را انتقال دهد. اما این تنها صفی نیست که این روزها شاهد آن هستیم. همین یکی دو روز گذشته بود که گزارشی از صدا و سیما پخش شد و به سرعت در فضای مجازی منتشر ، عده ای در صف ایستاده بودند تا آزمایش ابتلا به بیماری کرونا را بدهند. اما ایرادی که به این صف وارد است همانی است که به صف دریافت مواد ضدعفونی کننده
می توان وارد دانست.
کاش در این روزهای سخت که مسئولان با اتخاذ تدابیری خاص ، سعی دارند زمینه های مختلف را پوشش بدهند تا میزان خسارات ناشی از این بیماری به پایین ترین حد ممکن برسد برخی مردم هم در سوی دیگر ماجرا خود نظارتی را برگزینند. گاهی کنترل برخی مسائل از دایره توان مسئولان خارج است. نگاهی به عملکرد مسئولان در بحران ها نشان می دهد که رفتار مردم می‌تواند به مراتب در کنترل بحران تاثیرگذارتر باشد چرا که برخی مدیران ما بیش از اینکه عملیاتی باشند، مدیران جلساتی هستند و به علاوه آن ها هم توانی دارند. در نتیجه نباید انتظار داشت که در آینده‌ای نزدیک شاهد حذف این صف ها باشیم. به نظر
می رسد برخی، تولیدات جدید از مواد ضد عفونی کننده ها را هم بیش از نیاز خود و خانواده شان از داروخانه ها طلب می کنند و در میان افرادی که از صف بیرون می زنند می بینی برخی چون دوست و آشنای متصدی داروخانه هستند، با بسته هایی ۴ یا ۵ تایی از بطری های مواد شوینده از جمعیت داخل صف ها جدا می شوند .
به راستی مسئولان چگونه می توانند بر چنین رفتارهایی نظارت کنند؟
در این زمینه از کنترل بحران رعایت برخی از نکات توسط مردم می تواند جلوی شیوع این بیماری را بگیرد. اگر شهروندان در همین صف ها فاصله استاندارد را رعایت و حق یکدیگر را مراعات کنند، نگرانی ها کمتر می شود. رعایت حقوق شهروندی در این روزهای سخت می‌تواند ما را در گذر از این “برهه حساس“ یاری کند.