مهدی آبادی -وجود نماد و نشان برای هر شهر و کشوری در بردارنده پیام های مختلفی برای معرفی مختصر و موجزی آن است. مثلاً برج ایفل در پاریس فرانسه، معرف این کشور در ابعاد فرهنگی و صنعتی است، یا برج پیزا در ایتالیا می خواهد قدمت تمدنی این کشور را به رخ بکشد. در کشورمان ایران نیز به عنوان یکی از تاریخی ترین کشورهای دنیا، در قرون و اعصار گذشته، نمادهای مختلفی ساخته و ترویج شده و بعضاً جا افتاده اند بطوریکه هنوز هم دنیا، ایران را بدان نشان ها و نمادها یاد می کند. روزگاری پهلوی ها نمادی را در ورودی تهران، پایتخت ایران ساختند و نامش را آزادی گذاشتند و تقریبا هم اینک پس از دهها سال تهران را در دنیا با همین نماد می شناسند . البته در بحث نمادسازی، بعضی از شهرهای ایران توانسته اند گام های خوبی را در این رابطه بردارند. برای مثال کاشان. شما اگر از توریستی غیر ایرانی بپرسید که کاشان چگونه شهری بود؟ وی در اولین پاسخ به شما خواهد گفت شهر “گل و گلاب” و سپس از حمام فین و تپه سیلک و غیره نام می برد؛ این هنر نمادسازی که با گفتن نام شهر مورد نظر، نام یک جشن خاص، خیابان خاص، مجسمه ای خاص و یا هر سمبل نمادین دیگری ابتدا به ذهن شما بیاید و سپس آثار برجسته و فاخر شهر مورد نظر نزد شما مرور شود. یا در اصفهان، میدان نقش جهان یا زاینده رود نماد این شهر در بین مردم است. اگر با مرور این مقدمه، به شهر خودمان بیرجند بپردازیم، باید بگوییم که مرکز استان نماد و نشانی برای معرف بودن خودش در سطح کشور ندارد. تا حالا واقعا خودمان به این فکر کردیم که نماد شهر یا استانمان چیست؟ و مردم سایر استان ها، بیرجند و خراسان جنوبی را به چه عنوانی می شناسند؟ به محصولات کشاورزی یا فرهنگ مردم؟ به نماد یا المان شاخص یا مناطق گردشگری؟ دقیقا به چه چیزی می شناسند؟ هم اکنون شهرهای کوچکی را می بینیم که به خاطرتوجه به نمادهای مشهور خود به سرعت رشد و توسعه می یابند و گاهی شهرهای بزرگی را شاهدیم که با از دست دادن جاذبه های عمدتا اقتصادی خویش رشد منفی را تجربه می کنند . در شرایط موجود که شهرها اغلب به سمت نماد سازی و برندسازی حرکت کرده اند، مدیران شهری ما هنوز در حال کارهای سرسری و روزانه هستند و هیچ دورنمایی نسبت به آینده این شهر وجود ندارد که باید این روند تغییر کند. یکی از مهم ترین موضوعات شهری برای بیرجند، معرفی مرکز استان به مردم کشور است که باید با ایجاد یک نماد یا شاخص، این مقوله مهم انجام شود. به طور کلی با دقت در میادین و مراکز اصلی شهر بیرجند و در مقایسه با شهرهای همطراز، این شهر بی نماد ارزیابی می شود. نه سنبل یا نماد شاخصی داریم و نه توانستیم از جاذبه های گردشگری و محصولات استراتژیک کشاورزی خود برای معرفی بیرجند و استان استفاده کنیم. البته لازم نیست که سمبل یک شهر، تابلوی ورودی، مجسمه و یا هر سازه‌ی دیگری باشد. این نماد سازی می تواند برگزاری جشن های متنوع نظیر جشنواره زرشک و زعفران در استان باشد. در واقع مهم این نیست که چه چیزی را ما به عنوان سمبل معرفی کنید بلکه اصل، پرداختنِ صحیح به ایده‌ی مورد نظر و پروراندن آن در جهت هویت واقعی شهر باشد چه بسا که یک تابلوی چند متری نه چندان زیبا بتواند مردم را مسحور خودش کند؛ تنها کافی است ایده ای وجود داشته باشد و سپس کارشناسان مربوطه آن را به درستی پردازش نمایند. این بحث سمبلیک سازی کاملا متوجه بیرجند است؛ چرا که هنوز این نقطه‌ی ضعف به طور کاملا بارز احساس می شود و این در حالی است که با یک سمبل سازی دقیق و هوشمندانه می توان چهره واقعی بیرجند و هنر این خطه را تنها با یک نماد و بدون هیچ ابزار تبلیغاتی دیگری نظیر کلیپ و فیلم و غیره به مردم کشور و حتی دنیا شناساند.
دادرس مقدم – پیرمرد بشرویه ایی با بخشش فیش حج خود به جبهه مقاومت از
