هرم پور – مثل بعضی از آدم ها که رو و صادقند و مثل بعضی هاشان که چهره های پنهانی و چند لایه دارند، در این استان هم بعضی از مشکلات، رو و آشکارند و بعضی ها در استتارند و پنهان و تا با آنها سر و کار نداشته باشی، از عمق شان سر در نمی آوری. امروز می خواهم درباره یکی ازمهم ترین و البته خنده دارترین این مشکلات حرف بزنم. »مشکلی« که ً تقریبا تبدیل به یک »معضل« شده و شاید هم در بعضی حوزه ها تبدیل به یک »مسأله« شده باشد. معضلی به نام »تشتت« در آمار. به نمایندگی از خودم حرف نمی زنم. شما هم اگر دوست داشته باشید می توانید امتحان کنید. پیشنهاد می کنم پای اینترنت بنشینید ً یا به چند اداره و سازمان و دستگاه زنگ بزنید و مثال درباره آمار جمعیت استان خراسان جنوبی جستجو کنید. از ۷۳۲ هزار نفر در پرتال برخی سازمان های رسمی استان تا رقم ۷۹۸ هزار نفر و یا عدد ۷۹۶ هزار نفر و حتی عدد ۸۹۸ هزار نفر را مشاهده می کنید. دوباره زحمتی بکشید و رقم مساحت استان را جستجو کنید، باز از رقم ۱۵۱۱۹۳ کیلومترمربع می بینید تا رقم های قدیمی مثل ۸۲۸۶۴ کیلومترمربع و یا رقم های جدیدی مثل ۱۵۰۸۰۰ کیلومتر مربع! با کمال شرمندگی کمی تحمل بفرمایید و طول مرز استان با کشور افغانستان را هم جستجو کنید. در کمال تجب از ۴۳۰ کیلومتر عدد می بینید، از ۴۶۰کیلومتر هم و از ۳۳۱ کیلومتر هم! تعجب مهم از این است که مگر مساحت استان یا مرز هم مثل جمعیت از آن جمله مقیاس های آماری است که هر سال جابجا شوند؟ اگر خسته نشده اید یک زحمت دیگر هم برایتان دارم. بیایید مثلاً تنوع گیاهان دارویی در استان را جستجو کنیم. اینجا دیگر خیلی موضوع جالب می شود؛ از ۸۰۰ گونه برایتان عدد می آید تا ۱۶۰۰ گونه گیاهی!آمار تعداد دانشگاهها یا دانشجویان استان را با هم جستجو می کنیم. یک سایت مرجع ملی آمار تعداد دانشگاههای استان را ۲۲ دانشگاه و تعداددانشجویان را بیش از ۱۸ هزار به ما می دهد. سایت دیگری تعداد دانشگاههای استان را ۵۲ دانشگاه و آمار دانشجویان را حدود ۵۰ هزار نفر ارائه می کند. در شاخص های آماری موثق هم تعداد دانشجویان حدود ۴۲ هزار نفر آمده است. این ماجرا درباره آمار معادن استان، آمار دانش آموزان استان، آمارهای بهداشتی، آمارهای تجاری، آمار معادن، آمارهای صنعتی، و دهها موضوع آماری دیگر هم صدق می کند. همگی می دانیم که اصل و اساس برنامه ریزی و سپس اجرا و راهبری یک جامعه، برخورداری از یک سیستم آماری دقیق و به روز است. دقت بفرمایید؛ هم آمار دقیق و هم آمار به روز. فکر می کنید چرا خارجی ها اینقدر از ما پیشرفته ترند؟ شک نکنید یکی از دلایل مهمش یا شاید حتی مهمترین دلیلش، همین بنیه دقیق آماری و به روز بودن آمارشان است. برای این وضعیت فاجعه بار تشتت آماری در کشور و در استانها شاید چند دلیل مهم وجود داشته باشد؛ اول وجود مراکز مختلف آماری که هرکدام دفتر و دستکی دارند و مجوزی دست و پا کرده اند و آمار می گیرند. دوم وجود سیستم بیمار ارزیابی هایی که مدیران و دستگاهها را با آمار می سنجد نه بر اساس کیفیت و عملکردشان. سوم وجود سیستم مرض آلود تخصیص اعتبار به دستگاهها بر اساس آماری است که ارائه می کنند. چهارم عدم وجود سازمان یا دستگاههایی که روی این آمارها نظارتی داشته باشد و یا بر ارائه همراه با وحدت رویه این آمار نظارت جدی داشته باشد. پنجم فقدان مطالبه گری از دستگاهها در خصوص این تشتت وحشتناک آماری چه از سوی مردم و چه از سوی کارشناسان و متخصصین اداری است. ششم ملزم دانستن دستگاهها به اینکه حتماً چیزی به عنوان آمار ارائه کنند حتی اگر این آمار به روز نباشد یا تقریبی یا تخمینی یا حتی بدتر از همه حدس و گمانی باشد. من چندی قبل همینجا وجود شورای بررسی و نظارت و یکپارچگی آمار را در استان خراسان جنوبی ضروری ذکرکردم و پیشنهاد آن را دادم. ولی خوشبختانه از آنجا که توجه به مطبوعات و نظرات کارشناسی آنان مختص جلسات خبری و پزدادن های سیاسی و اجتماعی و اقتصادی و روز خبرنگار یا بازدیدها و سفرها و نیازمندی به عکس ها و گزارش های رنگارنگ است، کسی توجه نکرد. خب. مهم هم نیست. بیایید اصلاً غصه نخوریم. مثل همه چیز عادت به بی نظمی و تشویش و تضاد و بهم ریختگی و جور واجوری داریم، حتماً به استثنای همه جای دنیا، ما در اینجا اینطور بهتر و بیشتر و سریع تر پیشرفت می کنیم که همه می بینند و چیزی هم نمی گویند!!
(لطفاً نظرات و پیشنهادات خود را درباره این سرمقاله به شماره ۰۹۳۰۴۹۴۳۸۳۱ ارسال بفرمایید)
