هرم پور- در این روزهای پرالتهاب و سخت که مدام از خوزستان عزیز و مردم شریفش و دردها ورنج هایشان می شنویم، بازپخش و دیدن و شنیدن بعضی از هشدارهایی که سالها قبل، مسئولین، نمایندگان و کارشناسان درباره آینده خوزستان داده اند، دردناک تر از هر چیز دیگریست. اول آنکه به صورت کاملاً مبرهن و واضح، مسئول، نماینده یا کارشناسی، مشکلات سالهای بعد خوزستان را پیش بینی کرده و کسی توجه نکرده است، مدیران کار خود را کرده اند، دستگاهها بدون توجه به این هشدارهای دلسوزانه، کار خودشان را پیش برده اند و نهادها و ادارات و ارگانها، گزارش هایی را که خودشان مناسب تشخیص داده اند به تهران برده اند. دوم آنکه مشاهده می کنیم در بعضی از این هشدارها، از باب مثال آوردن، گریزی به مشکلات شرق کشور هم زده می شود. و همین است که تنم را می لرزاند و سخت نگرانم می کند. آیا ما با خوزستان و شرایط آن استان، همسانی و مشابهت داریم؟ آیا قرار است در سالهای آینده، شرایط مشابه آنجا داشته باشیم؟ از جهاتی بله و از جهاتی خیر. واقعیت آن است که شرایط سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، و قومی و قبیله ای خوزستان با ما تفاوت های ماهوی دارد. اما از جهات دیگری، ما شباهت های بسیار با همدیگرداریم. هر دو استانی مرزی هستیم. هر دو دارای شاخص های پراکندگی ویژه اجتماعی و مذهبی هستیم. هر دو سالهاست در عرصه های ملی، دچار برخی عقب ماندگی های توسعه ای تاریخی شده ایم، هر دو مرزهایمان در حال تغییر ماهیت جمعیت ساکن اجتماعی – امنیتی است. هر دو از مشکل مهمی به نام خشکسالی و کم آبی به شدت رنج می بریم. بحران ها در هر دو استان تبدیل به پاشنه آشیل شده اند و به جای «مدیریت بحران»، «بحران مدیریت» پیش می آید، نرخ درآمدهای خانوار و هزینه ها و برخورداری هایمان به نسبت جمعیت، در بعضی سالها، نزدیک به هم بوده است، هر دو در شرایط یکی دو دهه اخیر، در بعضی از شهرهایمان «مهاجر فرست» و در بعضی از شهرها، «مهاجرپذیر» بوده ایم، هر دو پایلوت بسیاری از طرح هایی اجرایی در کشور هستیم که قرار است برای اولین بار اجرا شوند، هر دو در برهه هایی از تاریخ استانمان، تنها چیزی که در انتصاب های مدیریتی رعایت نشده، «شایسته سالاری» بوده، هر دو مردمی نجیب و کم گو و صبور داریم که بعضی مدیران سوء استفاده گر، به اشتباه بر همین کم گویی و نجابت و صبوری سوار شده اند و به انباشت مشکلات در دل مردم و در جای جای زندگیشان کمک کرده اند و با اقدامات بدون تدبیر، چاشنی انفجار مطالبات و اعتراض های اجتماعی را بین مردم و خانه به خانه کار گذاشته اند، هر دو استانی هستیم که در همه ی این سالها، هرچه در رسانه ها از قول مدیران دلسوز و مردم عزیز و پژوهشگران و کارشناسان و نخبگان متعهدش درباره مشکلاتش گفته شده، فقط به قول های سطحی و زودگذر و اظهار تأسف های لحظه ای بسنده گردیده است. شرایط ما و شرایط خوزستان، دقیقاً مصداق «خیلی دور، خیلی نزدیک» است. مردم ما هم در خراسان جنوبی، بغض های فروخفته ای دارند که کسی برای شناسایی، مدیریت کردن و تمهید اندیشیدن برای این بغض ها و مطالباتِ ته نشین شده، فکری نکرده است. ما از نقطه نظر شرایط اجتماعی تا رسیدن به این روزهای سخت و پرالتهاب در خوزستان «خیلی دوریم»، اما چاشنی هایی با حساسیت بالا بین مردم استان در سالهای گذشته توسط بعضی از مدیران ناکارآمد، کار گذاشته شده که اگر به آنها توجه نشود و مدام با ابزاری به نام «مطالبه سنج»، میزان و اندازه ی مطالبات مردمی در استان سنجیده نشود، و اگر برای قول ها و تعهدها و وعده ها و مشکلات متعدد این منطقه، راهی پیدا یا قدمی برداشته نشود، با کمال تأسف باید گفت، به شرایط خوزستان، «خیلی نزدیکیم». موضوع آب، اصلاً شوخی بردار نیست. با راه آهن، با اعتبارات و بودجه، با جاده ی مرگ، با هر چیز دیگری در این استان شاید بتوان چند روزی بیشتر مدارا کرد، اما با موضوع آب و کم آبی اصلاً نمی توان مدارا کرد. اجازه بدهید اعتراف کنم که خودم پس از گزارش های کمتر از سه ماه قبل داخلی و خارجی در خصوص کم آبی در ایران، به هیچ عنوان پیش بینی نمی کردم پیش بینی هایشان درباره تبدیل این موضوع به بحران داخلی، اینقدر سریع محقق شود. همگی باید به هوش باشیم. هر مشکلی، درس های بی شمار دارد که باید از آنها، چیزی بیاموزیم و برای غرق نشدن در این مشکلات، برای خودمان چاره اندیشی کنیم.
(لطفاً نظرات و پیشنهادات خود را درباره این سرمقاله به شماره ۰۹۳۰۴۹۴۳۸۳۱ ارسال بفرمایید)
