مهدی آبادی-پس از کش و قوس‌های فراوان ، اعضای شورای اسلامی شهر بیرجند در آخرین جلسه خود مهدی بهترین را به عنوان شهردار مرکز استان انتخاب کردند . انتخابی که با حاشیه های زیادی همراه شد و مخالفان و موافقان جدی داشت که آخرین بحث مربوط به این موضوع ، اظهارات روز گذشته ناصری ، فرماندار بیرجند و اعلام خبری مبنی بر ابطال مصوبه انتخاب شهردار بود .

ماجرای انتخاب شهردار چه بود ؟

یکی از وظایف 34 گانه شوراهای اسلامی شهر که در ماده 80 قانون شوراها ذکر شده، انتخاب شهردار برای مدت چهار سال است، تا جایی که بر اساس این ماده، شورای اسلامی شهر موظف است بلافاصله پس از رسمیت یافتن، نسبت به انتخاب شهردار واجد شرایط اقدام کند. بنابراین پس از انتخابات 28 خرداد ماه و تعیین اعضای ششمین دوره شورای اسلامی شهر بیرجند فرآیند انتخاب شهردار توسط اعضای شورا آغاز شد. با اینکه در فضای عمومی احتمال ابقا جاوید به عنوان شهردار بیرجند قوت گرفته بود، شورای شهر بیرجند که اعضای آن پیش از این وعده بومی گزینی داده بودند رای به برکناری جاوید دادند و علی عدل معاون عمرانی شهرداری را به سمت سرپرستی شهرداری بیرجند منصوب کردند.

یک نفر از اعضای ائتلاف شانا مخالف ابقای جاوید بود

با اینکه لیست شورای ائتلاف اصولگریان یا همان شانا توانست 5 نفر را به شورای ششم بفرستدو شهردار مطلوب این ائتلاف در دوره قبل جاوید بوده است اما گویا در رای گیری برای ابقای وی یکی از اعضای لیست برخلاف سایر اعضای ائتلاف رای به برکناری شهردار پیشین داد تا اولین حاشیه شورای ششم رقم بخورد و پس از آن انتخاب شهردار وارد یک پروسه زمان بر و فرسایشی شود. در همین حال مخفی کاری اعضای شورای شهر برای انتخاب شهردار موجی از نگرانی را بین مردم و نخبگان بیرجندی ایجاد کرد و در فضای مجازی نیز شایعات زیادی درباره گزینه های شهرداری مرکز استان مطرح شد.

ورودائتلافی به فرآیند انتخاب شهردار

بسیاری با اعتراض به فشارهای وارده به اعضای شورای شهر از پدرخوانده های سیاسی صحبت کردند و لیست ائتلاف اصولگرایان را متهم به ایجاد فشار بر اعضای جدید شورای ششم دانستند اما در مقابل یکی از اعضای شورای ائتلاف در پیچ اینستاگرام خود در قالب یک بیانیه کوتاه از ائتلاف شانا نوشت: طبیعی است وقتی که یک تشکل سیاسی لیست انتخاباتی ارئه می دهد و مردم به آن لیست اعتماد می کنند منتخبین لیست معتقد به برنامه های پیشنهادی تشکل متبوع خود باشند و این عین شفافیت است. پدرخوانده واقعی افرادی هستند که نه شناخته شده اند و نه جرات معرفی خود را دارند و مدام به اسم شفافیت به دنبال منافع خود هستند.
در بین این حواشی، شورای شهر بیرجند به بررسی گزینه های شهرداری پرداخت و در برهه ای از زمان ، شنیده ها از معرفی 3 گزینه برای انتخاب شهردار حکایت داشت که با واکنش برخی از اعضای شورای ششم و تکذیب و تائید هایی مواجه شد و در نهایت این گزینه ها از لیست انتخاب حذف شدند.

مراحل انتخاب شهردار

اما مراحل انتخاب شهردار چگونه بود؟ پس از حواشی ایجاد شده برخی از اعضای شورای شهر در شبکه های اجتماعی فرآیند انتخاب شهردار را برای شهروندان توضیح دادند. در ابتدا برای پست شهرداری بیرجند، 30 نفر کاندید معرفی شدند که تعداد این کاندیدها به 11 نفر و در نهایت 5 نفر رسید. با اینحال طبق شنیده های خبرنگار روزنامه این اسامی برای بررسی استعلامات به نهادهای مربوط معرفی شدند تا پس از کسب نظر از مراجع ، شهردار مرکز استان را انتخاب کنند. در نهایت پس از 42 روز اعضای شورای ششم از بین گزینه های باقی مانده شهرداری ( بهترین، عدل، انوری، عظیم زاده و کمیلی دوست) دکتر بهترین را با اکثریت آراء به عنوان شهردار انتخاب کردند. رئیس و سخنگوی شورای شهر بیرجند در گفتگو با یکی از رسانه های استان درباره انتخاب شهردار گفته بود دکتر بهترین یک نیروی بومی، پزشک عمومی و دارای سابقه عضویت در شورای شهر بیرجند است.

حواشی بی پایان انتخاب شهردار

پس از این انتخاب حواشی در فضای مجازی و بین شهروندان شدت گرفت. بسیاری مرتبط نبودن مدرک تحصیلی شهردار جدید مرکز استان را مورد نقد قرار دادند . عده ای هم با حمایت از بهترین او را انسان پاکدست و صاحب ایده ای معرفی کردند . واکنش ها به انتخاب شهردار آنقدر گسترده بود که نظرسنجی های زیادی در خصوص میزان رضایت شهروندان از این انتخاب را منتج شد و این موضوعات باعث شد برخی اعضای شورای شهر که قبل از این مدافع عدم انتشار جزئیات انتخاب شهردار بودند رای خود را علنی نمایند و بر اساس اظهارات آنها گویا آقایان محمودی راد، یزدانشناس، درخشی، حسنی صفت و خانم هلال بیرجندی به دکتر بهترین برای شهرداری بیرجند رای دادند و آقایان سروری، فروزانفر، عبدالرزاق نژاد و خانم ناصری به گزینه پیروز رای نداده اند.

برگشت مصوبه به شورا

اما این انتخاب پایان کار نبود. هیئت تطبیق فرمانداری، مصوبه شورای شهر بیرجند مبنی بر انتخاب دکتر بهترین به عنوان شهردار را رد کرد. در یک خبر اولیه که به نقل از ناصری فرماندار شهرستان بیرجندمنتشر شد فرماندار ضمن تائید موضوع گفته است : هیئت تطبیق فرمانداری، مصوبه شورای شهر بیرجند مبنی بر انتخاب دکتر بهترین به عنوان شهردار این شهر را به دلیل مغایرت آن با آیین نامه انتخاب شهرداران رد کرده و به شورا برگشت داده است. خبری که با واکنش های مثبت و منفی روبرو شد و این سوال را مطرح نمود که آیا هیئت تطبیق فرمانداری چنین اجازه ای دارد؟ بر اساس ماده 71 قانون ، تأیید یا رد صلاحیت شهرداران معرفی شده در مراکز استان ها به عهده وزارت کشور است. براساس تبصره 3 این ماده نصب شهرداران در شهرها با جمعیت بیشتر از دویست‌هزارنفر و مراکز استان بنا به پیشنهاد شورای شهر و حکم وزیر کشور و در سایر‌شهرها به پیشنهاد شورای شهر و حکم استاندار صورت می‌گیرد. شورای شهر براساس ضوابط و شرایط احراز صلاحیت شهرداران مندرج در‌آئین‌نامه مصوب این قانون، شهردار موردنظر خود را انتخاب می‌کند. وزیر کشور و‌استانداران موظفند حکم شهردار معرفی‌شده را ظرف مدت ده روز صادر نمایند. در صورتی که وزیر کشور یا استاندار، شهردار معرفی شده را واجد شرایط تعیین‌شده نداند، مراتب را با ذکر دلیل و مستندات به شورای شهر منعکس می‌نماید، در صورت‌اصرار شورای شهر بر نظر قبلی خود و عدم صدور حکم شهردار، موضوع توسط شورای‌شهر به هیئت حل اختلاف ذیربط ارجاع خواهد شد. هیئت مذکور ظرف پانزده روز مکلف به تصمیم‌گیری بوده و تصمیم آن هیأئت برای‌طرفین (‌وزارت کشور و شورای اسلامی شهر) لازم‌الاجراء می‌باشد. چنانچه در مدت مقرر،‌هیئت حل اختلاف نظر خود را اعلام ننماید، نظر شورای شهر متبع خواهد بود و شهردار‌می‌تواند اختیارات قانونی خود را اعمال و اجراء نماید.

فرماندار از ابطال مصوبه می گوید

فرماندار بیرجند در گفتگو با روزنامه آوا در این خصوص گفت: هر مصوبه ای که در شورای شهر به تصویب می رسد، طبق قانون باید در کمیته تطبیق بررسی و اعلام نظر شود. ناصری با اشاره به مصوبه انتخاب شهردار بیرجند، افزود: ولی این مصوبه در کمیته تطبیق رای کافی را برای تایید کسب نکرد و بار دیگر به شورای برای بررسی مجدد و مطلع شدن از علت مخالفت بازگشت داده شد. وی ادامه داد: در مصوبه شورای شهر ضمن اینکه شرایط انتخاب شهردار رعایت نشده بود ، تعداد آرای مثبت و منفی به این رای نیز مشخص نشده بود که در نامه ای نوشتیم در مصوبات بعدی تعداد آرا به طور کامل مشخص شود. ناصری اضافه کرد: حتی اگر مصوبه انتخاب شهردار 9 رای موافق نیز می داشت باتوجه مدرک تحصیلی و سوابق کاری مرتبط ایشان رد می شد. ناصری عنوان کرد: در صورتی که شورا بر نظر خود اصرار داشته باشد و مصوبه نیز در کمسیون تطبیق دوبار رد شود، این موضوع در کمیته حل اختلاف مرکزی با حضور استاندار و رئیس کل دادگستری بررسی خواهد شد.

شهردار گذشته هم همین مسیر را رفت

وی در این گفتگو به برخی از ابهامات این موضوع نیز ورود کرد. ناصری با اشاره به ماده 71 قانون شوراها و آیین نامه اجرایی شرایط احراز تصدی سمت شهردار، گفت: همه مصوبات شورای شهر باید در کمیته تطبیق بررسی شود و مصوبه انتخاب شهردار نیز تفاوتی با سایر مصوبات ندارد. به گفته ناصری حتی در انتخاب جاوید شهردار پیشین نیز مصوبه شورا به کمیسیون تطبیق ارسال شد و این کمیته شهردار گذشته را واجد شرایط دانست. وی درباره ماده دو آیین نامه اجرایی شرایط احراز تصدی سمت شهرداری نیز بیان کرد: مراد از وزرات کشور در این ماده زیرمجموعه های آن مانند فرمانداری و بخشداری است.

مقایسه تهران با بیرجند قیاس مع الفارغ است

ناصری اضافه کرد: برخی از قوانین وزارت کشور مانند شرایط عضویت در انتخابات شورای های شهر دچار ابهاماتی است که همیشه مورد مناقصه افراد و صاحب نظران بوده است. فرماندار بیرجند درباره مقایسه نحوه انتخاب شهردار بیرجند با شهردار تهران نیز عنوان کرد: شهردار تهران مقام سیاسی و عضو هیئت دولت است، بنابراین نباید با شهر بیرجند مقایسه کنید. وی با بیان اینکه هیئت دولت مصوبه شرایط انتخاب شهردار را تغییر نداده بود، ادامه داد: در این مورد نیز هیئت دولت اختیار خود را به وزیر کشور تفیض کرد و وزیر کشور نیز حکم شهرداری زاکانی را امضا کردند. به گفته فرماندار مقایسه شهردار بیرجند با پایتخت کشور قیاس مع الفارغ است.

به برخی از اعضا هشدار داده بودیم

فرماندار مطالب جالبی نیز بیان می کند. ناصری با بیان اینکه قبل از انتخاب جناب بهترین به برخی از اعضای شورای شهر در این مورد هشدار داده بودیم، گفت: دکتر بهترین شخصیت بسیار محترمی هستند و به برخی از اعضای شورای شهر گفتیم این اتفاق نیفتد و در این مورد شخصا با برخی از اعضا صحبت کردم. ناصری افزود: اما متاسفانه به این نکات توجه نشد و دکتر بهترین در جلسه شورا به سمت شهرداری بیرجند منصوب شد.

تجربه تهران تکرار می شود ؟

اکنون فرآیند انتخاب شهردار بیرجند تقریبا پروسه ای همانند انتخاب زاکانی برای شهرداری تهران را طی می کند . عده ای به مدرک تحصیلی و شرایط شهردار شدن فرد متتخب اعتراض دارند و فرمانداری نیز در هیئت تطبیق آن را تائید نکرده است . حال باید دید نتیجه نهایی این مصوبه چه خواهد شد ؟ آیا شورای شهر مصوبه خود را پس گرفته و فرد جدیدی را انتخاب می کند ؟ آیا اکثریت اعضای شورا بر تصمیم خود اصرار خواهند کرد و موضوع به هیئت حل اختلاف خواهد رفت ؟ در روزهای آینده آخرین اخبار را در این خصوص به اطلاع شما خواهیم رساند.