خزاعی – برای اولین بار نیست و انگار برای آخرین بار هم نخواهد بودکه خبر حادثه آفرینی خودرو های به اصطلاح شوتی در جاده های استان را می شنویم و صحنه های دلخراش آن را از طریق فضای مجازی و رسانه ها می بینیم، دیروز در نهبندان، امروز در سربیشه و فردا در سایر جاده های استان . اما این بار می خواهیم علاوه بر زوایای آشکار پدیده شوم قاچاق سوخت که معمولا بعد از حوادث مرگ بار خودرو های شوتی با اظهار تاسف از زبان مسئولین، کارشناسان، اصحاب رسانه و مردم کرارا مطرح می شود، به یکی از جنبه ها و علل مغفول مانده یا کمتر پرداخته شده که شاید مهمترین نقش را در این موضوع دارد اشاره کنیم صبح دوشنبه 29 آبان 1402 تازه ترین حادثه آفرینی خودروهای شوتی با کشته شدن دو دانش آموز بی گناه و سه نفر دیگر در حوالی سربیشه رقم خورد. واقعا همه مسئولین و آحاد مردم از شنیدن این خبر ناراحت شدند و اظهار تاسف کردند و به خانواده های داغدار تسلیت گفتند؛ طبق معمول از نبود اشتغال پایدار، فشار های اقتصادی، وضعیت معیشتی دشوار مردم به ویژه مرز نشینان، نقایص جاده ها، کیفیت پایین خودرو های داخلی و … سخن به میان آمد که البته همه این ها در جای خود صحیح و بخشی از واقعیت های تلخ موجود و دخیل در این باره است؛ اما عجیب است که کسی از دیگر حقایق و علل مهم در این موضوع که به چند مورد از آن اشاره می کنیم سخن نگفت؛ از داغدار شدن حدود هفتاد خانواده در طول یک سال فقط در خراسان جنوبی توسط شوتی سواران؛ از زیاده خواهی و تمایل رسیدن به ثروت یک شبه و سود های کلان بادآورده و نامشروع؛ از تاراج سرمایه های ملی که باید سود حاصل از فروش آن به جیب همه مردم این سرزمین برود نه به جیب عده ای قانون شکن بی پروا؛ از مشغول کردن سازمان ها و دستگاه های مختلف دولتی و صرف وقت ، هزینه و توانایی هایی که به جای قرار گرفتن در خدمت آبادانی استان و رفع محرومیت ها؛ باید صرف مبارزه با قاچاق سوخت شود؛ از بحث امنیتی خودروهایی که امکان نظارت بر تردد آنها فراهم نیست و ممکن است در پوشش خودرو های شوتی و قاچاق سوخت اقدام به حمل سلاح و مهمات برای گروهک های معاند جنوب شرق کشور نمایند، نه تنها کسی از این مسائل سخن نمی گوید بلکه گاهاً شاهد هستیم وقتی در اثر سرعت جنون آمیز شوتی سواران حادثه ای رخ می دهد عده ای از افراد معلوم الحال که منافع خودشان از این راه تامین می شود؛ در شبکه های مجازی و برخی رسانه ها برای عامل این فاجعه فریاد « وا مظلوما » سر می دهند و حتی در برخی استان ها تجمع غیر قانونی برگزار نموده و با فرافکنی تلاش می کنند تمام مسئولیت حادثه را متوجه دیگران و مشکلات و کمبود هایی که قبلا به آن اشاره کردیم نموده و در حالی که با روش و منش شان به جامعه بدهکار هستند؛ نقش طلبکار را بازی کنند. هم استانی های گرامی ؛ این دیدگاه اجتماعی من و شما است که می تواند عرصه را بر قاچاقچیان سوخت و شوتی سواران تنگ یا فراخ نماید. آیا تاکنون برای یک بار هم که شده هنگام اظهار نظر یا قضاوت در این موارد؛ خود را به جای خانواده های داغ دیده در اثر این حوادث گذاشته ایم ؟! آیا می توانیم رنج پدر و مادری که با هزار خون دل فرزندی پرورش داده و با هزار امید راهی مدرسه کرده اند و بعد خاکستر پاره تن شان را که ارمغان شوتی سواران است ؛ برایشان آورده اند ؛ درک کنیم؟! آیا از مصائب خانواده شهید « امیر حسین ابراهیمی » مامور انتظامی سربیشه که شهریور سال جاری توسط خودروی شوتی زیر گرفته شد و سرانجام بعد از حدود سه ماه تحمل درد و رنج در اثر صدمات وارده به شهادت رسید و دیروز در بیرجند تشییع و به خاک سپرده شد؛ با خبر هستیم؟! آیا فقط شوتی سواران نان آور خانواده اند ؟! آیا شرایط سخت و فشارهای اقتصادی فقط برای آنان است؟! عده ای می گویند بندگان خدا از سر ناچاری دست به این کار می زنند؛ از شما می پرسم در همین بیرجند خودمان چند نفر آدم محترم و حتی کارمند می شناسید که از سر ناچاری با خودروی ساده ای که دارند برای امرار معاش خانواده خود به صورت تمام وقت یا پاره وقت دراسنپ و … مشغول کار هستند و نیازهای خانواده خود را تامین می کنند ، آیا این بندگان خدا از درآمدهای چند میلیونی یک شبه بدشان می آید ؟! خیر، مسئله این است که اختلاف فاحش قیمت سوخت در ایران و کشورهای همسایه ( اینجا یک لیتر بنزین سه هزار و آن سوی مرز سی هزار ) چنان رونقی به تجارت سوخت داده که دامنه آن از استان های مرزی به استان های مرکزی کشیده شده و دیو طمع را بیش از پیش به جان فرصت طلبان انداخته است به طوری که وقتی صاحب تانکر سوخت قاچاق توسط پلیس در جاده متوقف می شود؛ چون آگاه است که بر اساس مقدار سوخت قاچاقی که دارد جریمه چند صد میلیون تومانی خواهد شد ؛ می گوید : حاضرم جریمه ام را همین جا به صورت کارت کش پرداخت کنم؛ سوخت را تخلیه کنید ولی ماشینم را پارکینگ نبرید ! معنای این سخن او واضح است؛ این قدرت پرداخت آنی جریمه های سنگین از کجا آمده ؟! « تو خود حدیث مفصل بخوان از این مجمل » خودروی سواری شوتی هم که با استفاده از مشک بین هزار تا هزار و پانصد لیتر سوخت در یک مرحله اما به دفعات بیشتر در طول ماه حمل می کند همین حکایت را دارد. حال یکی از دلایل روانی که باعث می شود عده ای نا خودآگاه بعد از وقوع حادثه؛ برای شوتی سوار حکم برائت صادر کنند این است که معمولا در این حوادث ؛ متاسفانه خود راننده شوتی هم در اثر آتش سوزی کشته می شود که قطعاً این صحنه دل هر بیننده و شنونده ای را به درد می آورد و حس دلسوزی انسان را برمی انگیزد اما همه می دانیم که خودروی سواری پر از سوخت یعنی بمب متحرک و کسی که این بمب را حمل می کند به نوعی حکم عامل انتحاری را دارد که جلیقه ی مواد منفجره را به خود بسته است؛ با این تفاوت که عامل انتحاری از ابتدا قصد منفجر کردن خود و کشتن دیگران را دارد اما راننده شوتی چنین قصدی ندارد ولی قطعاً می داند که در اثر هرگونه برخورد یا واژگونی خودرو ؛ نتیجه کار او و عامل انتحاری یکی خواهد شد« انفجار و آتش سوزی » بنا بر این با هیچ منطقی نمی توان عامل انتحاری را به دلیل اینکه خودش هم کشته شده بی گناه معرفی کرد یا با کسانی که به دست او کشته شده اند یکسان دانست ، لذا باید دیدگاه اجتماع و حاکمیت نسبت به پدیده قاچاق سوخت ؛ بویژه خودروهای شوتی بر اساس واقعیت موجود تغییر کند ، بدون تردید تا زمانی که این قاچاقچیان فرصت طلب و زیاده خواه در حاشیه امن قرار داشته باشند و مورد سرزنش و ملامت اجتماعی قرار نگیرند ؛ شاهد تکرار این حوادث مرگ بار و جبران ناپذیر خواهیم بود.
(لطفاً نظرات و پیشنهادات خود درباره این سرمقاله را از طریق 09155665782 اعلام یا ارسال بفرمایید)