هرم پور – شاید شما هم شنیدید که شرکت «پنتون» به عنوان تعیین کننده رنگ مدل سال، رنگ «آبی کلاسیک» یا همان «آبی گرگ و میش» را برای سال 2020 انتخاب کرده است. مسؤولان این شرکت برای انتخاب هایشان دلایلی دارند، اما در گرگ و میش آینده ای نامعلوم از وضعیت کرونا، این بیماری از آن دسته رویدادهایی نیست که برای اثرگذاری مستقیم و غیرمستقیم، به «زمان» و «شدت» احتیاج نداشته باشد. این هیولای تن آشام، در حال قرار دادن سلسله ای از اتفاقات و مشکلات در کنار هم است تا «دومینوی» تخریبش را به بهترین وجه و بدون اندکی خدشه، آماده ی عمل کند. روزهای پی در پی است که چه در جهان و چه در ایران، دانش آموزان و دانشجویان معطلند، کارکنان کمتری بالاجبار به رتق و فتق امور در ادارات می پردازند، کارگران بسیاری بیکار شده اند، صنف ها و مغازه های بی شماری هنوز بسته اند یا بسته خواهند ماند، مرزها دیگر برای تجارت و تردد توریست ها باز نیستند، سربازخانه ها و پادگان ها در اضطراب دستوری تازه برای تخلیه و آمادگی یک شرایط فوق العاده ی امنیتی به سر می برند، در برخی زندانها، زندانیان از ترس سر به شورش برداشته اند، اماکن مذهبی به روی دوست دارانش بسته شده اند و حتی مسؤولان درجه اول کشورها به توصیه تیم های حفاظتی در مجامع عمومی حاضر نمی شوند! در این میان، در جغرافیای محدودتری به نام «خراسان جنوبی»، اتفاق های کرونایی به سه دلیل شرایط خاص تری دارند؛ اول به دلیل مرزی بودن استان ما، دوم به دلیل محرومیت های اقتصادی و برخی عقب ماندگی های تاریخی در حوزه توسعه و پیشرفت، و سوم به دلیل نوع نگاه، مطالبات و انتظارات متقابل مردم و مسؤولین با تکیه بر جامعه شناسی مردم منطقه. اینک اما سؤال های مهمی از این قبیل پیش روی مردم و مسؤولان قرار گرفته است؛ کرونا چه تأثیری بر آینده خراسان جنوبی خواهد گذاشت؟ آیا متأثر از حوادث آینده جهانی و کشوری، مسیر توسعه و پیشرفتش محدودتر و زمان رسیدن به دستاوردهای برنامه ریزی شده بیشتر خواهد شد؟ آیا بیکاری طیفی از کارگران و معطلی قشرهایی از دانش آموزان و دانشجویان و معلمین و اساتید دانشگاه، روال توسعه استان را وارد مجرای جدیدی از عقب افتادگی ها خواهد کرد؟ آیا این همه گیری، آنگونه که پیش بینی می شود اقتصاد جهان را بین ده تا سی سال به عقب براند، اقتصاد خراسان جنوبی را هم به تلاطم وا خواهد داشت و ظرفیت بخشی از تصمیم ها و برنامه ها را به سمت و سوی دیگری خواهد برد؟ آیا باز هم تورم در استان افزایش خواهد یافت؟ آیا مهاجرت ها بیشتر یا کمتر خواهد شد؟ آیا نرخ امید به زندگی دچار تغییر خواهد شد؟ آیا در حوزه مسائل روانی مثل طلاق و همسر آزاری یا دیگر آزاری، دچار افت یا تزاید خواهیم شد؟ آیا زمینه تغییر تعادل ها و تعامل های اجتماعی و برخی نارضایتی های مردمی و نافرمانی های مدنی یا تشدید آنها فراهم خواهد گردید؟ آیا ضرر و زیان های فراوان به اقشار کم درآمد استان یا به برخی صنوف، آنقدر خواهد بود که از عهده ی پُرشدن شکاف های مهیب اجتماعی و فاصله های طبقاتی بیشتر، توسط بانک ها خارج باشد و یا حتی انواع جدیدی از طبقات ثروتی و شغلی و اقتصادی و اجتماعی را به وجود خواهد آورد؟ آیا رویکردهای سیاسی پس از این در خراسان جنوبی با تغییر اساسی روبرو خواهند شد؟ مطالبات، انتظارات، گفتمان، مجاری انجام امور و حتی رویکرد رسانه ها چه خواهد بود و چه خواهد شد؟ آیا شرایط بهتر خواهد شد یا بدتر؟ آیا پس از کرونا رابطه مردم با مردم، و رابطه مسؤولین با مردم، مهربان تر خواهد شد یا به تبع شرایط، سخت تر و پیچیده تر؟ آیا جامعه ای با گذشت تر خواهیم داشت یا جامعه ای رقابت جو و بی التزام تر از قبل؟ در این بهتر و بدتر شدن، نقش مردم، مسؤولان و رسانه ها چه چیزی و به چه میزان خواهد بود؟ آیا کرونا خواهد گذاشت برخی از دستاوردهای مهم اخیر استان مثل کسب رتبه اول در حوزه کاهش بیکاری در کشور، به مذاق ما و مدیران پرتلاش استان، خوش بنشیند؟ و آیا ممکن است شوک کرونا در مسیری ناباورانه، شاخصه های متعدد یا محدودی از توسعه استان را به هر دلیلی به سمت ثبات یا افزایش مثبت سوق دهد؟ همه ی این ها در یک مثلث مهم متشکل از «مردم»، «مسؤولین» و «رسانه ها»، فارغ از آنچه قرار است کرونا انجام دهد، قابل تحلیل و تفسیر است. به نظر می رسد کرونا، از مرحله ی «تهدید» به فاز «آسیب» در کشور وارد شده و در فضایی که گاهی بی میل نیست بر خط مرز های القاء «بحران» هم پا و دستی بگذارد، می توان هنوز هم از آن در استان به مثابه ی یک رویداد خارق العاده ی «فرصت سازی» بهره جست. اگر «مسؤولین» با همین همت و انگیزه جلو بروند، و پیشاپیش پیش بینی های فضای پس از کرونا را هم مد نظر قرار دهند، «مردم» همراهی و حمایت داشته باشند و «رسانه ها» هدایت و نظارت کنند، یقین بدانید این مهم، دست یافتنی است. «باطل السحرِ» جادوی این ویروس نحس، رعایت، مراقبت، پیش بینی و تحلیل درست و اقدام به موقع است. فقط فرصت ها را نباید از دست داد. راستی شاید «آبی گرگ و میش» امسال، رنگ مهربان تر شدن دنیا نسبت به مردمش، و رنگ مهربان تر شدن مردمش نسبت به همدیگر باشد، این مهربانی حتی اگر به بهای وجود ویروسی به نام کرونا باشد، به نظرم باز هم خوب می ارزد.(لطفا نظر و پیشنهاد خود در رابطه با یادداشت های روزنامه را به شماره 09304943831 ارسال فرمایید)
دادرس مقدم – پیرمرد بشرویه ایی با بخشش فیش حج خود به جبهه مقاومت از