بهروزی فر

حمل و نقل و ترافیک شهری، مانند شبکه ای به هم تنیده، روزانه میلیون ها ساعت از وقت و سرمایه شهروندان را هدر می دهند، به گواه آمار، امروزه بیش از ۸۵ درصد جمعیت شهری بالاتر از شش سال بطور مستقیم و تمام ساکنان شهرها به شکل غیر مستقیم و به همراه دیگران، هر روز با شبکه‌های پیاده و سواره و نیز سیستم‌های حمل و نقل شخصی و همگانی تماس دارند و برای پاسخگویی به طیفی از نیازهای شغلی، تحصیلی، خرید، دریافت خدمات، تفریح و دید و بازدید، از حمل و نقل شهری استفاده می کنند. در استفاده از این ظرفیت، هیچ شهر و منطقه ای مستثنی نیست و شهر بیرجند هم در این قاعده جایگاهی ویژه دارد، به گونه ای که در حال حاضر ترافیک در برخی خیابان های بیرجند به مرحله ای رسیده که اگر چه با کلان شهرها قابل قیاس نیست اما گره های کور ترافیکی در بعضی نقاط کاملاً مشهود و هویداست و از طرفی گسترش روزافزون اتومبیل ها و عدم توسعه متوازن شهر باعث شده معابر شهری، دیگر پاسخگوی نیازهای ترافیکی در بیرجند نباشند. موضوع گره های کور ترافیکی در خیابان های طالقانی، منتظری، سه راه اسدی و … بحث دیرینه ای است که سالهاست متولیان امر برای برون رفت از آن طرح و برنامه های متعددی ارائه نموده اند. یک طرفه کردن خیابان طالقانی، استفاده از ظرفیت خیابان شیرین، ممانعت از پارک خودروها در حاشیه خیابان منتظری، احداث آی لند میانی خیابانی جمهوری اسلامی و … راهکارهای متعددی است که بارها و بارها رسانه ای شده اند، برخی ها اجرا شده و بخش عمده ای نیز در حد مصوبات شورای ترافیک شهرستان و حتی استان باقی مانده اند. اگر چه طرح جامع مطالعات ترافیک شهر بیرجند به عنوان راهکاری مهم برای رفع مشکلات موجود در حال تدوین است و امید می رود آبی بر آتش مشکلات موجود در معابر قدیمی ساز و دیرینه شهر باشد اما آن چه نمی توان نادیده گرفت، کم دقتی متولیان امر در رعایت توازن های لازم در خیابان ها و گذرهای تازه تأسیس می باشد، گواه این ادعا، خیابان های انتهایی بلوار شهید آوینی است که به جهت عدم تناسب حجم جمعیت با عرض معابر از یک سو ، کم توجهی در بلندمرتبه سازی های بی حد و اندازه بدون درنظر گرفتن تعداد پارکینگ های لازم به تعداد واحدهای مسکونی تعبیه شده در برج ها که پارک خودروها در معابر راه به همراه دارد از سوی دیگر و همچنین تعبیه خیلی از کاربری های عمومی که بدون تردید ازدحام به همراه دارد، آسایش را از ساکنان این منطقه سلب نموده است. نمونه این خیابان در محلات شمال شهر هم نمودی عینی دارد و با وجود جوان بودن این گذرها، رعایت اصول و ضوابط ترافیک شهری در آنها بسیار کمرنگ است. واقعیت این است که در دوره های مختلف، منابع اعتباری خاصی هم به موضوع حل مشکلات ترافیکی شهر اختصاص داده شده اما این که چرا همچنان اندر خم یک کوچه ایم؟ موضوعی است که پاسخ به آن را از متولیان امر انتظار داریم.
نگاهی کوتاه به منشور حقوق شهروندی به این سؤال که مدیران در قبال شهروندان چه مسئولیت‌هایی به عهده دارند؟ این گونه پاسخ می دهد که؛ “ دولت در برابر شهروندان خود تعهداتی دارد که باید به آنها عمل کند. حفظ کرامت انسانی، ارتباط با مردم، تلاش برای آبادانی، حمایت از اقشار آسیب‌پذیر جامعه، افزایش سطح درآمد و رفاه مردم، گردش سرمایه و جلوگیری از انباشت آن، تخصیص عادلانه منابع و امکانات و رعایت اولویت‌ها، برقراری امنیت و ایجاد نظم و انضباط اداری و همچنین صیانت از حقوق فردی، همگی از تعهدات دولت در قبال شهروندان است”. کوتاه سخن این که بی توجهی به اصول برنامه ریزی حمل و نقل و ترافیک در تهیه طرح جامع و تفصیلی باعث شده که شهر بیرجند بی قواره رشد کند و به طبع آن معبرها تنگ تر شده و خدمات حمل و نقل از این توسعه عقب تر بمانند، موضوعی که اگر نسبت به آن بی تفاوت باشیم قطعاً می تواند در ادامه راه دردسرساز شود و زیبایی شهر تاریخی مان را تحت الشعاع قرار دهد.
(لطفاً نظرات و پیشنهادات خود را درباره این سرمقاله به ۰۹۹۲۲۱۳۴۲۸۷ ارسال بفرمایید)