• هرم پور

خدا رحمت کند سعدی را که اینچنین زیبا می گفت قرن ها قبل برای مایی که قرن ها بعد بودیم ؛«یاد دارم ز پیر دانشمند، تو هم از من به یاد دار این پند،هرچه بر نفس خویش نپسندی، نیز بر نفس دیگری مپسند». نپرسید چه ربطی بین این جمله نغز و این سرمقاله وجود دارد.می گویم. تابستان و هجمه ی هر روزه تبلیغات صدا و سیما و مطبوعات و توصیه مکرر مردم برای صرفه جویی در مصرف آب. تابستان و پندها و اندرزهای متعدد و پشت سر هم به مردم برای صرفه جویی در مصرف انرژی. و البته به جز تابستان، دهها تمنای مختلف برای کاهش مصرف برق، مصرف گاز، استفاده از امکانات، رعایت زمان، بهره وری در نیروی انسانی و غیره و غیره و غیره از مردم در سایر فصل ها. در پی این هشدارها و درخواست های مکرر، مردم عموماً همت می کنند و صرفه جویی را در دستور کارشان قرار می دهند و البته نتیجه اش بهبود وضعیت می شود. درست چیزی مثل ماجرای کرونا. این البته یک سوی ماجراست. سوی دیگرش ادارات، نهادها و سازمانها هستند.نه همه شان. برخی فقط. شاید این روزها شما هم سر و کارتان به بعضی از همین ادارات افتاده باشد. یا حتی شب ها از کنار بعضی از ادارات کل رد شده باشید. فقط یک جمله به ذهن ها می آید و آن هم اینکه انگار صرفه جویی ها معمولاً مربوط به مردم است نه ادارات! جالب اینجاست که بخش مهمی از مصارف انرژی در حوزه های مختلفش را همین ادارات، سازمانها، نهادها و ارگانها انجام می دهند؛ اتاق های بزرگ گاهی با یک کارمند و کولر های روشن همیشگی، راهروهای خالی از جمعیت و دهها لامپ روشن، فضاهای سبز آنچنانی با نیاز به آبیاری های گسترده، خودروهای متعدد برای سفرهای غیرضروری داخل شهری برای پوشش دادن ارسال نامه ها و مکاتبات و حتی برخی جلسات که هیچ نیازی به آنها نیست، چراغ های اضافی روشن مانده در ادارات که شب ها محیط شهر را گاهی چراغانی می کند، و البته میانگین بهره وری پایین و صرفه جویی های کم در قبال همه ی موجودی اندک از انرژی در کشور. اجازه بدهید اینقدر موضوع را پیچ و تاب ندهم و اصل ماجرا را بگویم و تمام کنم. مردم گلایه دارند از اینکه چرا همه ی توصیه ها، فقط برای ما هست و عملش هم برای ما، در حالیکه معمولاً رعایت هم می کنیم و همت هم داریم و پیگیر هم هستیم و به مدد مساعدت ما با دولت، میانگین مصرف انرژی در ماههای خاص سال خیلی هم پایین می آید اما کارکنان ادارات نسبت به این موضوع کمی بی تفاوت هستند و ساز و کارهای تعریف شده برای آنها در محیط به گونه ای است که نه نظارتی روی رفتارشان در قبال اسراف وجود دارد و نه صرفه جویی را در اولویت قرار می دهند. واقعیت این است که یکی از مهمترین نقصان های مدیریتی کشور، فقدان همگرایی در عملکردهاست. این موضوع علاوه بر اینکه به فرهنگ ما ربط دارد، به مدیریت ها هم بی ربط نیست، همچنان که به نظارت ها هم بی ربط نیست. اگر قرار است کار های بزرگی مثل صرفه جویی در هزینه ها، آب، برق، گاز و امکانات در فصل هایی مثل تابستان انجام بشود، مردم یک قشر وسیعند و ادارات هم یک قشر وسیع دیگر. نقطه تلاقی مساعدت و احترام آنها به این توصیه هاست که به نقطه اوج یک اتفاق خوب مثلاً کاهش مصرف آب یا برق در تابستان یا گاز و سوخت در زمستان منجر می شود. تثبیت این وضعیت، باز هم نیازمند نگاه فرهنگی به ماجرا و فرهنگ سازی خوب در همه ی قشرها، و نیازمند مدیریت مطلوب و جدی و البته نظارت های دقیق و کاربردی است. ما وقتی موفق می شویم که بتوانیم مدیریت یکپارچه ای روی همه اقشار مختلف مردم، بدون تفکیک قشری یا صنفی آنها و بدور از تبعیض های معمول بین اداری ها و غیراداری ها و بین ادارات و غیر ادارات قائل شویم، آنهم در کشوری که فرهنگ صرفه جویی خیلی فراگیر نشده و مردم از آن فرار می کنند، و آنهم در استانی که مدعی فرهنگ هستیم اما بدون تعارف دربعضی از حوزه ها هنوز کمیتمان لنگ می زند.
(لطفاً نظرات و پیشنهادات خود را درباره این سرمقاله به شماره ۰۹۳۰۴۹۴۳۸۳۱ ارسال بفرمایید)