خطه کویری خراسان جنوبی غنی از سنگ های قیمتی و نیمه قیمتی است. عقیق های این منطقه که در طرح‌ها و رنگ‌های مختلفی دیده می‌شوند به جرات می‌توان گفت در دنیا بی نظیر هستند اما متاسفانه امروزه با برداشت غیر اصولی و بی رویه در حال نابودی هستند. استان پهناور خراسان جنوبی منبعی غنی از سنگ‌های خانواده کوارتز نظیر کالسدونی، عقیق، جاسپر، سیترین، اوپال، انواع ژئودها و همچنین آندالوزیت، گارنت، تورمالین، و کروندوم (یاقوت ها) است. بر اساس آمار‌ها، تاکنون بیش از ۵۰ نوع سنگ قیمتی و نیمه قیمتی در استان خراسان جنوبی شناسایی شده که میزان ذخیره این سنگ‌ها حدود ۲ میلیارد و ۶۰۰ میلیون تن برآورد شده است. می توان گفت منطقه سربیشه، مزار کاهی، منطقه بمرود، خور، کاریجگان، شوسف، قلعه زری و سولابست از مناطق غنی سنگ های معدنی قیمتی هستند، شهرستان خوسف یکی از شهرستان‌های با ظرفیت بالا است که انواع سنگ‌های تزیینی و انواع عقیق در آن به وفور پیدا می‌شود. برای این ظرفیت مدفون شده طی سال‌های اخیر قدم‌های خوبی هم برای جلوگیری از خام فروشی و اشتغالزایی برداشته شده، اما همچنان نیازمند حمایت های جدی و ورود سرمایه گذاران است. مردم محلی این مناطق با در دست داشتن یک کیسه و بیل کوچک در دل بیابان سنگ های گران قیمت را جمع آوری و سنگ ها را با خام فروشی به تاراج می برند.
تارج جواهر در قطب سنگ های قیمتی و نیمه قیمتی خراسان جنوبی
«رحمت ا… نوخواه»، یکی از صنعتگران خوسف در گفتگو اظهار کرد: سنگ های نیمه قیمتی خوسف در صورت حمایت مسئولان بازار کار خوبی دارد. در شهر خوسف نمایشگاه سنگ دارم و به صورت رایگان آموزش سنگ تراشی دارم تا علاقه مندان به گوهرتراشی بتوانند برای خود شغلی دست و پا کنند. نوخواه ادامه داد: مردم سنگ های نیمه قیمتی را صورت فله ای و خام به فروش می رسانند، این فرهنگ باید در بین آنها جا بیفتد که فرآوری سنگ، سنگ را تبدیل جواهر می کند، مردم منطقه محرومی همانند خور اگر حمایت شوند ارزش سنگ های این منطقه سه برابر می شود.وی با بیان اینکه روستای خور شهرستان خوسف یکی از قطب های خراسان جنوبی در بحث سنگ های نیمه قیمتی است، اضافه کرد: نمایشگاه سنگی در خوسف دارم که برای آن میلیاردها خرج کرده ام، اما مکان درستی برای نمایشگاه ندارم، این نمایشگاه زیرپیلوت منزلم در یک کوچه بدون عبور و مرور است که اگر این نمایشگاه در شهری شلوغ می بود اقتصادم چندین برابر می شد.
افول اقتصاد صنعتگران
«خرمی» نیز از دیگر صنعتگران روستای خور گفت: در روستای خور کارگاه های سنگ تراشی فعال هستند اما پیشرفت آنچنانی ندارند، برای رونق گرفتن اقتصاد مردم محلی در قطب سنگ های نیمه قیمتی خور؛ چندین جلسه در فرمانداری برگزار و مقرر شد چند سرمایه گذار در این زمینه سرمایه گذای کنند اما خبری از سرمایه گذار نیست، در حال حاضر نیاز مبرم به دستگاه های مخصوص تراش سنگ داریم. وی با بیان اینکه با واگذاری بازارچه های جوار جاده خور می توان به اقتصاد این روستای ملی کمک کرد، گفت: با وجود پیشنهادات زیاد، تاکنون زمینی برای این منظور واگذار نشده است، پیش از این خام فروشی گسترده ای از سنگ های قیمتی و نیمه قیمتی خور توسط مردم محلی انجام می‌شد اما با توصیه و سفارشات مردم بومی و مسئولان فعلا خام فروشی کمتر شده است.
درآمد ۵۰۰ میلیونی صنعتگران از دل سنگ
«حسن رمضانی»، مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری اظهار کرد: در حوزه رشته های مزیت دار استان، تراش سنگ های نیمه قیمتی و قیمتی با توجه به قابلیت ها و پتانسیل هایی که در خراسان جنوبی و معادن استان وجود دارد، صنعتگران زیادی تمایل به فعلیت در این حوزه دارند.وی ادادمه داد: تمایل افراد به این حوزه به این معنی است که سنگ های قیمتی و نیمه قیمتی خراسان جنوبی در خارج از مرزهای جغرافیایی استان هم شناخته شده هستند و مشتریان خاص خود را دارد. مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری خراسان جنوبی با بیان اینکه متاسفانه مشاهده می شود که سنگ های قیمتی و نیمه قیمیت به صورت فله و خام از استان خارج می شوند، گفت: سامانه خود اظهاری فروش سنگ ها را نداریم که میزان فروش دقیق از صنعتگران این حوزه را ارائه دهیم، اما بر اساس مشاهداتی که داریم و بیانات صنعتگران تعدادی از صنعتگران به دلیل کرونا فروش و باز مطلوبی ندارند. رمضانی با بیان اینکه طبق گفته یک صنعتگر در حوزه تراش سنگ های قیمتی و نیمه قیمتی استان، از ابتدای امسال ۴۰ میلیون تومان از محل گوهر تراشی فروش داشته است، که اگر این عدد را به صنعتگران استان تعیمم دهیم می توان گفت از ابتدای امسال تاکنون ۵۰۰ میلیون تومان فروش صنعتگران بوده است که اگر شرایط کرونایی نبود قطعا فروش بیشتر بود. وی با بیان اینکه تکیه فروش صنعتگران در حال حاضر به دلیل شیوع بمیاری کرونا بر فضای مجازی است، ادامه داد: تاکنون ۱۰۰ میلیون تومان تسهیلات از محل اعتبارات سال گذشته به صنعتگران پرداخت شده و تسهیلات مشاغل خانگی هم ابلاغ شده که در دست اقدام است.
ایجاد شهرک گوهرسنگ در خوسف
«حسین مالکی»، معاون سیاسی، امنیتی و انتظامی فرماندار خوسف هم با بیان اینکه برای توسعه این صنعت ایجاد شهرک گوهرسنگ در شهرستان خوسف در دست پیگیری است، گفت: با وجود سنگ‌های قیمتی و نیمه قیمتی در شهرستان، با جذب سرمایه گذار در این خصوص عملیات اجرایی آن بزودی آغاز می شود.وی با بیان اینکه این مجتمع در زمینی به مساحت حدود سه هزار مترمربع ایجاد خواهد شد که در معرفی این صنعت در شرق کشور اقدام بسیار ارزشمندی خواهد بود، افزود: این مرکز در حوزه آموزش، تولید، فروش، عرضه و بازاریابی و نمایشگاه سنگ‌های قیمتی و نیمه قیمتی ایجاد خواهد شد. شبستان
