بهروزی فر – حال و هوای این روزهای برخی مناطق استان تماشایی است، نگین های سرخ عناب بر شاخسار درختان، عنابستان ها را چشم نواز کرده و جان می دهد تا سفر کنی به سیوجان و تقاب و سربیشه و… و قدم بزنی زیر شاخه های سنگین به بار نشسته و دانه دانه عناب بچینی و گوشت سبز عناب های تازه را زیر دندان مزمزه کنی و کامت را به این نعمت، شیرین نمایی و از ذره ذره خاصیت هایش بهره ببری. عَناب یا عُناب منبع خوبی از ویتامین C و حاوی مقادیر قابل توجهی مواد معدنی است.این میوه دارای پروتئین، کربوهیدرات و مواد معدنی کلسیم، فسفر، آهن، کاروتن، تیامین، ریبوفلاوین، نیاسین، فلور و پکتین به عنوان فیبر محلول مؤثر در کاهش چربی و قند خون می باشد. براساس یافته های طب سنتی؛ عُنّاب آرامش‌بخش و ضد بد خلقی است و در طب سنتی چین و کره از آن به عنوان دارویی که سبب کاهش اضطراب شده و تقویت کننده معده و طحال و سیستم گوارشی است، استفاده می‌کنند. عُنّاب خون را تصفیه و سموم را از بدن دفع می‌کند، سبب روشنی پوست شده و از بروز مشکلات قلبی جلوگیری می‌نماید.عُنّاب خونساز، ملین و دارای لعاب بسیار است، سینه را نرم می‌ کند و باعث مقاوم سازی دندان ها در برابر پوسیدگی می شود. مغز این میوه بهبود زخم‌ها و بریدگی‌ها را سرعت می بخشد و چای آن که دارای ماده ضدسرطانی ساپونینز است، باعث ترمیم بافت‌های آسیب دیده و تقویت عضلات می‌شود. از جوشانده برگ عناب برای تسکین گلودرد و از عصاره آن برای درمان آن استفاده می‌شود و به علت تأثیر بر پاکسازی خون، برای از بین بردن جوش های بدن کاربرد دارد.همه این خصایص و ویژگی ها دست به دست هم داده اند تا از عناب به عنوان یک داروخانه کامل یاد شود، با همه این ها، عناب چون باعث ازدیاد ویتامین k در خون می‌ شود و خون را سفت می‌کند،افراد دارای غلظت خون بالا، از مصرف آن منع شده اند. وجود چنین مزایایی در کنار مقاومت در برابر کم آبی و خشکی، سبب شده، عناب به یکی از میوه های پرطرف دار به ویژه در طب سنتی تبدیل شود، با این حال رویشگاه اصلی آن به درستی مشخص نیست ولی لبنان، افغانستان، هندوستان و چین، از خاستگاه های کاشت عناب می باشند. ایران هم به لحاظ سطح زیر کشت و تولید عناب ، رتبه دوم جهان را دارد. بر اساس آمار؛ سطح زیر کشت محصول عناب در ایران حدود ۵ هزار هکتار است که از این میزان بیش از ۹۵ درصد آن در خراسان جنوبی واقع شده و ۹۸ درصد میوه عناب تولیدی کشور نیز مربوط به این استان است. خراسان جنوبی با تولید سالانه حدود ۷ هزار تن عناب، رتبه اول تولید عناب را در کشور دارد و نکته جالب توجه هم اینجاست که ۷۰ درصد عناب تولیدی استان، به دیگر مناطق صادر می‌ شود.عناب با بیش از ۴ هزار هکتار اراضی زیر کشت، زمینه اشتغال حدود ۱۰ هزار بهره بردار را فراهم آورده که به این لحاظ می توان از آن به عنوان یک فرصت اشتغالزا نام برد. از مهمترین معضلات عناب کاران استان خراسان جنوبی این است که بعد گذشت سال ها فعالیت در عرصه تولید این میوه، همچنان مسیر کاشت تا برداشت این محصول به شیوه سنتی طی می شود و حتی روش عرضه آن به بازار هم بیشتر سنتی و به صورت فله ای است و نبود زیرساخت های لازم و انگشت شمار بودن واحدهای فرآوری سبب شده ، تنها ۱۲ درصد عناب تولیدی استان در سال ۱۴۰۰ فرآوری شده و در قالب محصولات جدید از جمله شیره عناب، حبه عناب، بیسکویت عناب، ماست عناب و… به بازار عرضه شوند. و این همه در حالی است که با ورود حوزه هایی همچون جهاد دانشگاهی و شرکت های دانش بنیان به این موضوع، تاکنون حدود ۴۰ ایده و ده ها محصول ثبت اختراع شده در زمینه فرآوری عناب ارائه شده، که اگرچه در مقابل ۲۰۰ محصول تولیدی کشور چین بسیار ناچیز است، اما هر کدام به سهم خود می توانند برای این محصول، ارزش افزوده ایجاد کنند. علاوه بر این، با توجه به آورده های اقتصادی محصولات صادرات محور، عناب هم می تواند در سبد این محصولات قرار گیرد، کما این که تنها در ابتدای سال ۹۶ قریب به ۳۴ تن عناب تازه از کشور صادر شده که بیش از ۱۹۳ هزار دلار آورده اقتصادی به همراه داشته است. خراسان جنوبی پرچمدار تولید عناب در ایران است و کیفی ترین عناب کشور، در این استان تولید می شود، اما موانع موجود در مسیر فرآوری آن، همچنان به عنوان معضلاتی بسیار مهم یاد می شوند که ایجاد ارزش افزوده از این طلای ناب را با مشکل مواجه ساخته و بالطبع سطح درآمدی کشاورزان عزیز منطقه را نیز پایین نگهداشته است. درمان این بیماری مزمن، تنها یک راه دارد، آن هم همتی بلند در بکارگیری تمام ظرفیت ها برای ایجاد واحدهای فرآوری عدیده، تأمین بازار فروش و توسعه صادرات آن که بتواند عناب خراسان جنوبی را همچنان در قله تولید و نام آوری نگهدارد.
(لطفاً نظرات و پیشنهادات خود درباره این سرمقاله را از طریق ۰۹۹۲۲۱۳۴۲۸۷  اعلام یا ارسال بفرمایید)