روزنامه نگاری در ایران باستان
برای اولین مرتبه در تاریخ ایران در زمان پادشاهی داریوش کبیر اوضاع مملکتی بر روی لوحه های حکاکی شده گلین، سنگهای نرم و چوب برای حکام مناطق مختلف و همچنین روسای ممالک فرستاده شد. می توان روزنامه میرزا صالح شیرازی را اولین روزنامه جدید ایران دانست . اولین شماره این روزنامه در روز دوشنبه ۲۵ محرم ۱۲۵۳ هجری قمری منشتر گردیده . میرزا صالح شیرازی در ۱۰ جمادی‌الثانی ۱۲۳۰ مصادف با (۱۹ آوریل ۱۸۱۵) به اتفاق چهار نفر دیگر، به فرمان عباس میرزا نایب‌السلطنه و وزیر او میرزا عیسی قائم‌مقام برای تحصیل از تبریز به انگلستان فرستاده شد.
آزادی انتخابات و مطبوعات ، آزادی افکار و عقاید و ترویج علم و صنعت، میرزا صالح شیرازی را تحت تاثیر قرار می دهد و به تفاوت طرز زندگی و فکر مردم اروپا و ایران پی می برد. وی پس از مراجعت از لندن به تشویق و توسعه صنعت چاپ پرداخت .بی شک میرزا صالح شیرازی را باید یکی از روشنفکران نیمه اول قرن نوزدهم ایران دانست . می توان گفت روزنامه او هسته خیلی از تحولات و تغییراتی را کاشت که سال های بعد در ایران به وجود آمد دررمضان المبارک ۱۲۵۲ “ اعلام نامه” یا طلیعه ، هم زمان با سومین سال سلطنت محمد شاه قاجار به مدیریت و سردبیری میرزا صالح شیرازی در تهران منتشر شد. پس از گذشت حدود سه ماه از انتشار این “ اعلام نامه” نخستین شماره از روزنامه میرزا صالح به نام “ کاغذ اخبار” ، درتاریخ دوشنبه ۲۵ محرم الحرام ۱۲۵۳ ه.ق به فرمان شاه منتشرمی شود. در واقع کاغذ اخبار نخستین نشریه ایران است که ۶۹ سال (خورشیدی) پیش از صدور فرمان مشروطه آغاز به انتشار کرد. این نشریه ، نام بخصوصی نداشت و «کاغذ اخبار» نامیده می‌شد.منبع خبرهای داخلی کاغذ اخبار، دربار و دیوان بود. در مورد خبرهای خارجی از ترجمه ی “ کاغذاخبار” یعنی روزنامه های کشورهای دیگر ، بهره می گرفتند. اجازه انتشار روزنامه وقایع اتفاقیه به امیرکبیر داده شد و اولین شماره آن در ماه ربیع الثانی ۱۲۶۷ هجری مطابق با ۱۸۵۱ میلادی در راستای اهداف امیرکبیر برای انجام تغییراتی بنیادین در ایران گردید. علی احسانی مقدم- کارشناس کتابخانه ملی ایران
ابوالفضل(ع) نماد غیرت و جوانمردی به بلندای تاریخ بشر
باب الحوائج، حضرت ابوالفضل (ع)، برترین نمونه ای است که چگونگی پیروی از پیشوای معصوم را عملاً تعلیم می دهد. شخصیت آن بزرگوار به گونه ای است که همه صفاتی را که لازمه یک پیرو واقعی است، به نحو کامل بروز داده و تجسمی از همه فضائل است.«وفا» از مهمترین صفات انسانی است و معیاری برای شناختن نیکان است. این صفت زمانی پسندیده تر است که انسان نسبت به میثاق خدایی وفادار باشد. وفاداری نسبت به پیشوای معصوم از مهمترین مصداق وفا به میثاق الهی است و حضرت باب الحوائج عباس بن علی (ع) تا پای جان به میثاق خویش وفادار ماند. به طوری که از آن پس در تاریخ تشیع به عنوان مظهر وفا شناخته شده و وفاداری به نام آن بزرگوار مترادف گردیده است.یکی از صحنه های شکوهمند وفاداری حضرت عباس بن علی (ع) زمانی بود که شمر، به خیمه های امام حسین (ع) نزدیک شد و برای حضرت عباس(ع) امان نامه ای آورد و آن بزرگوار را صدا زد. حضرت ابوالفضل(س) از پاسخ دادن به شمر کراهت داشت پاسخی به صدای شمر نداد ولی امام حسین (ع) به عباس(س) فرمود پرسش شمر را که تو را صدا می زند، بی پاسخ مگذار. حضرت باب الحوائج به دستور امام خویش در پاسخ به شمر فرمود: ای دشمن خدا، بر امانی که برای ما آورده ای لعنت باد. روز جانباز فرصت مناسبی است که نسل امروز علاوه بر الگوپذیری از رشادت ها و جانبازی های حضرت عباس(ع) در وقایع دفاع مقدّس و دلاوری ها و شجاعت های جانبازان غیرتمند ایران به مطالعه بپردازند و درس بگیرند.
آرامگاه حکیم نزاری
مقبره ی شاعر بزرگ سعدالدین نزاری مشهور به حکیم نزاری در شهر بیرجند واقع شده است. این شاعر بزرگ که از طرفداران فرقه اسماعیلیه بود، در دهه هفتم هجری می زیست. سعدالدین نزاری متولد روستای فوداج از توابع شهرستان بیرجند است. جامی که خود از شاعران معروف است بر این باور بود که برخی از اشعار حافظ متأثر از اشعار حکیم نزاری سروده شده است و در حقیقت باور جامی بر این است که حافظ شیرازی پیرو سعدالدین نزاری بوده است. در اشعار نزاری مفاهیم فلسفی، علمی، دینی و صوفی قابل رؤیت است. سعدالدین نزاری تحصیلاتش را در قاین و بیرجند گذراند و سپس به منظور مطالعه ادبیات و فلسفه عازم قهستان شد. وی در همان دوران جوانی مشغول به کار و کسب تجربه بود. نزاری در سال ۶۷۸ هجری قمری حاصل تجارب خود را در کتابی به نام سفرنامه به نمایش گذاشت. مقبره حکیم نزاری در بافت قدیمی بیرجند قرار دارد.
