هرم پور
نلسون ماندلای فقید می گفت: « تعیلم و تربیت قوی ترین سلاحی است که می توانید برای تغییر دنیا از آن استفاده کنید». ما ایرانی ها می خواهیم یک تمدن بزرگ در جهان بنا کنیم. با این شرایط عجیب در نظام آموزشی، واقعاً صحبت از چنین آرزوهایی، خنده آور نیست؟ وزیر آموزش و پرورش روز سه شنبه هفته قبل(هشتم مهر) به کمیسیون اجتماعی مجلس رفت تا به سؤالات پنج نفر از نمایندگان پاسخ بدهد. اما علی رغم مشکلات متعدد فرهنگیان استان، نماینده ای از مجمع نمایندگان خراسان جنوبی جزو پنج نفر سؤال کننده نبود! ایشان پاسخ ها را گفت، اما به جز یک نفر، کسی قانع نشد! عمده سؤال ها پیرامون مسائل مرتبط با منابع انسانی وضعیت معلمان حقالتدریسی و حوزه رفاه معلمان در کشور بود. محسن حاجی میرزایی در این جلسه از مجوز استخدام ۷۳ هزار نفر نیروی انسانی با استفاده از قانون ماده ۲۸ و تحصیل یک‌ساله در دانشگاه فرهنگیان هم صحبت کرد.او درباره ی افزایش حقوق فرهنگیان هم گفت که در یک سال گذشته در چند نوبت انجام شده است. یادم هست همین چند وقت پیش بود که مرکز پژوهش‌های مجلس در بررسی بودجه وزارت آموزش و پرورش برای سال جاری گفته بود بودجه وزارت آموزش و پرورش اگرچه به طور کلی هجده درصد افزایش داشته، اما کاهش ردیف‌های مرتبط با عدالت منجر به تعمیق نابرابری آموزشی بین دانش‌آموزان شده است . مثلاً در این گزارش ذکر شده بود که ردیف کیفیت بخشی به فعالیت‌های آموزشی و پرورشی و توسعه عدالت آموزشی رشد منفی حدود ۴۶ درصدی، ردیف توسعه کمی و کیفی آموزش پیش از دبستان رشد منفی حدود ۳۰ درصدی، برنامه پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی دانش آموزان حدود ۷۶ درصد کاهش، برنامه آموزش پیش از دبستان بیش از ۲۹ درصد کاهش، برنامه سنجش و آمادگی تحصیلی بیش از ۵ درصد کاهش، برنامه‌های توانبخشی دانش‌آموزان استثنایی بیش از ۸ درصد کاهش و برنامه رشد و پرورش فکری کودکان و نوجوانان نیز بیش از ۵ درصد کاهش داشته است! گزارش تأکید کرده بود پدیده همزمان «مازاد» و «کمبود» نیروی انسانی در دوره متوسطه به دلیل ضعف در مدیریت منابع انسانی و به طور خاص نقل و انتقال بی‌سامان معلمان سبب شده در برخی شهرها و مناطق برخوردار، مازاد معلم و در مناطق حاشیه‌ای و کمتر برخوردار، کمبود معلم به وجود بیاید. یکی از مهم ترین بخش های گزارش مربوط به دانشگاه فرهنگیان بود که در سال ۹۹ با توجه به ورودی‌های جدید اما هیچ‌گونه اعتباری برای آموزش دوره های مهارتی استخدامی‌های موضوع ماده ۲۸ اساسنامه دانشگاه فرهنگیان و مشمولان قانون تعیین تکلیف استخدامی منظور نشده است! حتماً مطلع هستید که سهمیه های دانشگاه فرهنگیان برای جذب دانشجویان جدید حداقل برای استانهای به شدت نیازمندی مثل خراسان جنوبی که حتی در همین سال تحصیلی جدید چهار شهر قرمز از نظر وضعیت کمبود معلم داشت، به شدت پایین است. این علی رغم همه ی علاقه ایست که جوانان با استعداد و دارای رتبه های برتر کنکور در این خطه به شغل معلمی دارند. سؤال بزرگ این است که چرا برای افزایش سهیمه ها کاری انجام نمی شود؟ چرا نمایندگان محترم استان در مجلس ورود نمی کنند؟ چرا علی رغم اینکه استاندار محترم خراسان جنوبی به شدت پیگیر افزایش ظرفیت ها و زمینه ها برای ایجاد فرصت های اشتغال و افزایش دسترسی های عادلانه به امکانات از جمله امکانات آموزشی است، این فرصت با عدم توجه به سهمیه های دانشگاه فرهنگیان برای تربیت معلمینی که مردان و زنان فردای این استان را برای توسعه و پیشرفت وآبادانی سرزمینشان بسازند، اینچنین سهل و آسان از بین می رود؟ جالب اینکه در چنین شرایطی به دلیل کمبود شدید معلم، بعضی از معلمین دوره های متوسطه استان با تخصص های بالا به ناچار و یا برای سهولت انتقال به شهرهای مناسب تر استان، به دوره ابتدایی منتقل می شوند و فاجعه های آموزشی رخ می دهد. باکدام توجیه؟ با کدام مجوز؟ و با کدام منطق؟ همه ی این مطالب را کنار صحبت های مدیرگروه جامعه‌شناسی پژوهشگاه مطالعات آموزش‌وپرورش قرار می دهم که گفته بود از بین ۲۱ کشور، چین بالاترین میزان اعتماد به معلمان را دارد و در این کشور، معلمان برابر پزشکان قدر و منزلت دارند. در فنلاند افراد دارای مدرک کارشناسی ارشد با معدل بالا و از طریق آزمون و رقابت سخت به شغل معلی وارد می‌شوند، در کشورهای چین، کره جنوبی، مصر و ترکیه منزلت اجتماعی معلمان از نظر احترام بالاست و در اروپا و آمریکا در رده میانی قرار دارد. انگلیسی‌ها معلمان ارشد را پرمنزلت‌ترین شغل دانسته‌اند، در کشور نیوزلند معلمی را با پرستاران و در ژاپن معلمان را با مدیران دولتی شبیه دانسته‌اند.در کشور آلمان حقوق معلمان بالاتر از حقوق پزشکان عمومی است و این مسئله موجب اعتراض پزشکان عمومی شده به گونه ای که خانم «آنگلا مرکل» در پاسخ به این موضوع گفته «این امر غیر طبیعی نیست، چون این معلمان هستند که پزشک تربیت می‌کنند». نهایتاً هم یافته‌های این پژوهش نشان داده معلمانی که حقوق بهتری می‌گیرند دانش‌آموزان بهتری تربیت می‌کنند. مجلیه “فوربس” هم چندی قبل نوشته بود که در «لوکزامبورگ» یک معلم تازه کار مقطع ابتدایی به صورت سالانه حدود هفتاد هزار دلار درآمد داشته و پس از چند سال تجربه درآمد سالانه‌اش به مبلغ قابل ملاحظه ۱۰۲ هزار دلار می‌رسد. آموزگار آلمانی در مقطع ابتدایی سالانه بیش از ۵۶ هزار دلار درآمد دارد. در کره جنوبی ۵۳ هزار دلار، در ژاپن ۵۱ هزار دلار،در سنگاپور ۴۵ هزار دلار، در قطر ۴۴ هزار دلار، در مقاطع ابتدایی در آمریکا ۳۹ هزار دلار، در کانادا حدود ۳۹ هزار دلار، در اسپانیا ۴۵ هزار دلار، در فرانسه ۳۵ هزار دلار، در ایتالیا ۳۴ هزار دلار، در مکزیک ۳۱ هزار دلار، در کویت ۳۵ هزار دلار، در امارات ۳۲ هزار دلار، در عربستان ۲۰ هزار دلار، در بحرین ۱۱ هزار دلار، در فیلیپین و هند ۴ هزار دلار، و در ایران حدود ۱۴۰۰ دلار میانگین در آمد سالانه یک معلم ابتدایی است! ما مدعی هستیم در جهان یک تمدن بزرگ را می خواهیم پایه ریزی کنیم! ژاپنی ها ضرب المثل زیبایی دارند؛ “به خاطر میخی نعلی افتاد، به خاطر نعلی اسبی افتاد، به خاطر اسبی سرداری از اسب افتاد، به خاطر افتادن سرداری جنگی شکست خورد، به خاطر شکستی مملکتی نابود شد، و همه این ها به خاطر کسی بود که میخ را خوب نکوبیده بود» این روزها در کشور ما خیلی ها میخ را خوب نمی کوبند.
(لطفاً نظرات و پیشنهادات خود را درباره این سرمقاله به شماره ۰۹۳۰۴۹۴۳۸۳۱ ارسال بفرمایید)
