بهروزی فر

بالاخره بعد از همه اما و اگرها و بالا و پایین کردن های بیشمار، فصل بازگشایی مدارس از راه رسید و روز شنبه ۱۵ شهریور ماه، بوی ماه مهر، زودتر از همیشه شامه نواز می شود و دانش آموزان در اقدامی بی سابقه! دو هفته زودتر از همه سال های گذشته، تحصیل علم و دانش را شروع می کنند. از شنبه، شور کودکانه بچه ها شروع می شود، فرقی نمی کند کلاس اولی باشند یا برای گذران روزهای پایه دوازدهم پا به مدرسه می گذارند، هر کدام به نوعی شعفی وصف ناشدنی دارند.به عبارتی، روز شنبه، همه احساس ها، بهاری است،کوچه ها را غوغایی غریب فرا می گیرد، دوباره کتاب های دوستی در گوشه گوشه حیاط مدرسه گشوده می شود، سکوت سرد کلاس ها در هیاهوی امید بخش دانش آموزان می شکند، دفترهای حضور و غیاب روی میز معلم ها باز می شوند تا اضطراب معصومانه کودکان را ثبت نمایند، نوای همشاگردی سلام! گوش ها را پر می کند و محال است این ها را ببینی و دفتر کاهی خاطراتت ورق نخورد. بدون تردید حس و حال غریب بچه ها روز شنبه دیدنی است اما… امسال و با توجه به شرایط خاصی که بر دنیا حاکم است و ویروس کرونا- این بیماری ناشناخته قرن- همچنان یکه تاز میدان می باشد، دغدغه خانواده ها را هم باید به این بوم زیبای تصویر اولین روز مدرسه اضافه کرد.
روز چهارشنبه و در خبری به نقل از وزیر آموزش و پرورش آمده؛ “هیچ گاه آموزش‌های دیگر را به آموزش حضوری برتری ندادیم چون مدرسه کارکردهای دیگری جز آموزش دارد ، لذا امسال هم اصل بر آموزش حضوری است مگر این که اجازه نداشته باشیم. ما می‌دانیم که خانواده‌ها فرزندان عزیز خود را به دست ما می‌سپارند و باید مراقبت کنیم، بنابراین حداکثر مراقبت را از نظر رعایت پروتکل های بهداشتی خواهیم داشت. دورنمای روشنی از آینده کرونا نداریم و وقتی نمی‌دانیم کرونا چه زمانی تمام می‌شود، پس باید به بچه‌ها یاد بدهیم چگونه از خودشان مراقبت کنند، ما نمی توانیم زندگی را تعطیل کنیم بنابراین با رعایت پروتکل‌های بهداشتی اصل بر آموزش حضوری است”.
رسمیت یافتن مدارس و حضور فیزیکی دانش آموزان در محیط های آموزشی و انتقال چهره به چهره مفاهیم و محتواهای درسی همه و همه ارزنده اند و تأثیر این موضوع که بچه ها در کنار هم درس هایی می آموزند که تأثیری ژرف بر زندگی شان دارد و آنها را هیچ گاه فراموش نخواهند کرد، بر هیچ کس پوشیده نیست و لیکن مرور عملکرد متولیان، اتفاقات، برنامه ریزی ها و واکنش هایی که در حوزه های مختلف به چهره هزار رنگ کرونا نشان داده شده، پرده از واقعیت هایی برمی دارد که نگرانی را مهمان دل خانواده ها کرده است.
گفته های دکتر یحیی خسروی، معاون بهداشت حرفه ای مرکز سلامت محیط و کار وزارت بهداشت حکایت از این دارد که؛” انتقال هوابرد ویروس در شرایط خاصی مانند صحبت کردن با افراد زیاد در مسافت کوتاه و در یک فضای بسته بدون تهویه، نظیر وسایل حمل ونقل عمومی، محیط کار و…، خطر ابتلا به ویروس را حتی بدون سرفه یا عطسه نیز امکانپذیر می کند”.
حال شرایط کلاس های درس را با وضعیتی تصور کنید که؛ دانش آموزان از مناطق مختلف در یک مجموعه کلاسی کوچک گرد هم جمع می شوند و در مدارس شبانه روزی با وجود فعال شدن خوابگاه ها و حضور شبانه بچه ها در کنار هم شرایط را قدری سخت تر می کند. عده زیادی از بچه ها برای رسیدن به محیط مدرسه از سرویس استفاده می کنند و وسیله تردد بخشی از دانش آموزان نیز وسایط نقلیه عمومی است، و از آن جایی که هر کدام از این دو نوع وسیله،در اختیار گروه های مختلف قرار دارد و حجم انبوهی از افراد در رده های سنی گوناگون از این وسایل استفاده می کنند، می توانند محیط مناسبی برای انتقال ویروس باشند . همه دانش آموزان برای کسب انرژی لازم، نیاز به تغذیه و میان وعده دارند، و این موضوع ضمن آموزش کامل بچه های کوچکتر و مکلف کردن آنها به ضدعفونی دست ها قبل از خوردن هر چیز، تأمین مواد ضدعفونی کننده و تزریق حجم مورد نیازی از آنها در کلاس های درس را می طلبد. در محیط کلاس شاید بتوان با رعایت همه ضوابط و یک خط درمیان کردن حضور دانش آموزان و فاصله گذاشتن بین نیمکت ها، طرح فاصله گذاری اجتماعی را اجرا کرد اما بچه ها خواه ناخواه زنگ تفریح را در کنار هم خواهند بود. فضای کلاس، محیط راهرو ، نمازخانه، سرویس های بهداشتی و .. تهویه منظم نیاز دارند و برای این کار می بایست پنجره ها به طور کامل باز باشند تا هوا به خوبی جابه جا شود، و این در حالی است که روزهای سرد سال، امکان باز بودن پنجره ها را غیرممکن می سازد. اغلب دبیران ناچارند به جهت تکمیل ساعت کاری خود در مدارس مختلف حضور پیدا کنند، عمق فاجعه هم آنجاست که گاه ناچارند در یک روز کاری به چند مدرسه مراجعه داشته باشند و در چند کلاس درس حاضر شوند و این یعنی جابه جا کردن ویروس! بر اساس تحقیقات پزشکی ویروس کرونا تا 5 روز بر روی سطوح کاغذی زنده می ماند و این پرکاربردترین وسیله مورد استفاده در محیط کلاس، می تواند مهمترین راه انتقال بیماری هم باشد.دست به دست شدن دفتر و کتاب ها بین دانش آموزان، بین دانش آموز و معلم، کاربرد آن روی نیمکت و بعد انتقال آن به فضای خانه و … راه های مناسبی برای انتقال ویروس می باشند.و از همه مهمتر این که بیش از 30 درصد افراد مبتلا به کرونا، هیچ نشانه و علامتی ندارند و حتی از بیماری خود مطلع نیستند و به عبارتی ناقل خاموش کرونا می باشند، و این افراد ، عاملان اصلی شیوع بیماری می باشند ….. و ده ها دلیل دیگر که نگرانی های خانواده ها را دوچندان می کند.
بازگشایی مدارس، اتفاق میمونی است اما بدون تردید آموزش و پرورش برای رفع نگرانی های جامعه هدف گسترده خود از دانش آموزان گرفته تا اولیای آنها و دبیران، معلمان، کادر آموزشی و خدماتی فعال در مدارس، وظایف سنگینی به عهده دارد، بدون تردید ابتلای حتی یک نفر به کرونا در محیط مدرسه می تواند تبعات اجتماعی غیرقابل جبرانی داشته باشد.