بهروزی فر – موضوع صحبت در یک جمع کارشناسی، باید و نبایدها و به عبارتی آسیب شناسی طرح جوانی جمعیت بود، همین طرحی که به طور ویژه در دستور کار دولت قرار گرفته و دستگاه های متولی مکلف به اجرای آن هستند و هدف از تصویب آن هم کمک به افزایش جمعیت فعال کشور است. افراد دعوت شده به این نشستِ غیر رسمی از هر قشر و رده درآمدی بودند و هر کدام قرار بود با ارائه گوشه هایی از زندگی خود و تجربه هایی که کسب کرده اند، کاملاً عینی و مصداقی در مورد این طرح و البته تعداد فرزندان یک خانواده بحث و تبادل نظر کنند. نظرات فردی با دلایل کامل کنار هم ثبت می شدند تا مقایسه آنها، به عنوان برون داد جلسه ارائه شوند، صحبت درباره چرایی طرح این موضوع و قرار گرفتن آن در صدر برنامه های دولت به یک اتفاق نظر ختم شد، آن هم اینکه پیر شدن جمعیت و از دست رفتن نیروی کار، معضل بزرگی است و به هر شکل ممکن باید از رسیدن به این مرحله جلوگیری کرد چرا که اصلاً قابل قبول نیست کشوری که سال هاست صادر کننده نیروی کار و مغز و اندیشه بوده، حالا به شرایط ۶۰- ۷۰ سال قبل خود برگردد و پزشک و مهندسش را از دیگر کشورها تأمین کند، اما این نتیجه مشترک، یک اما و اگر هم به همراه داشت، آن هم اینکه ممانعت از بروز این اتفاق، راهکارهای منطقی می طلبد. به باور عده ای، قانون جوانی جمعیت و قوانین مشابهی که در هر دولت به فراخور شرایط ارائه شده و می شوند، باید از ویژگی بسیار مهم ترغیب کنندگی و ملموس بودن برخوردار باشند. مردم و به ویژه قشر جوان تا حس نکنند آن چه روی کاغذ و در قالب قانون و دستورالعمل ارائه شده، با آن چه در میدان اجرا اتفاق می افتد، یکی است و بدون هیچ گیر و گرفت و اما و شایدی عملیاتی می شود، نمی توانند به وعده ها دل ببندند. به اعتقاد گروهی هم، بخش عمده ای از افراد جامعه- به طور خاص و ویژه در استان ما- براساس اعتقادات و باورهای قلبی به اصل فرزندآوری و تعدد فرزندان توجه دارند و با وجود ناهمخوانی درآمدها و هزینه هاشان، داشتن نسلی پویا و متعدد را ترجیح می دهند. گروهی شاهد مثال هایی را از دیگر کشورهای دنیا مطرح کرده و با تأکید بر اینکه استفاده از تجربه های سایرین همیشه اشتباه نیست بلکه می تواند راه های رفته را کوتاه تر نماید، به شرح شنیده ها از مشوق های فرزندآوری در کشورهای مختلف پرداختند. بنا به اطلاعاتی که در این جلسه ارائه شد؛ دولت فرانسه هزینه مراقبت ها از پیش از تولد تا رسیدن بچه به سن ۷ سالگی را به عهده می گیرد و به خانواده های بالای سه نفر در تمامی خدمات عمومی تخفیف های عمده می دهد. در ژاپن که این روزها خبرهایی مبنی بر بحرانی شدن جمعیت در آن می شنویم، تا رسیدن فرزند به سن ۱۵ سالگی به خانواده ها، ماهانه حقوقی تا ۱۳ هزار یِن حدود ۹۵ دلار پرداخت می شود، علاوه بر این پدر و مادر می‌توانند با دریافت نصف حقوق خود تا سقف تعیین شده به مرخصی بروند و این درحالی است که بعد از آن هم می‌توانند بدون هیچ نگرانی به کار قبلی خود بازگردند. در ایتالیا برای حمایت از خانواده و تشویق مردم به بچه دار شدن، علاوه بر پرداخت ۸۰۰ یورو به ازای تولد هر فرزند، مشوق های دیگری هم لحاظ شده، مثلاً صاحبخانه ها اجازه ندارند، مستأجری که فرزند زیر ۱۸ سال دارد را بیرون کنند. در سوئد هم علاوه بر کمک بلاعوضی که در ازای تولد هر کودک تا سن ۱۶ سالگی به خانواده ها پرداخت می‌ شود، مرخصی والدین برای هر فرزند ۱۵ ماه است و آن ها اجازه دارند تا ۸ سالگی کودک بطور متناوب مرخصی بگیرند و در زمان مرخصی ۸۰ درصد حقوق خود، معادل ۴۸۰ روز کاری بهره مند شوند، نکته جالب تر اینکه خانواده‌هایی که بعد از ۳۰ ماه برای فرزند بعدی اقدام می‌کنند، از امکانات ویژه‌ تری هم برخوردار می‌شوند. به باور این جمع و با تحلیل جمیع مطالب ارائه شده در جلسه، مشوق های قانون جوانی جمعیت و حمایت از خانواده، آن طور که باید و شاید نتوانسته اند ترغیب کننده باشند، چرا که افراد برای بهره مندی از هر کدام از این مشوق ها، باید هزینه هایی را پرداخت کنند که با درآمد خانواده ها به ویژه در قشر جوان خیلی هماهنگی ندارد، لذا لازم است مجلس شورای اسلامی با بازنگری این قانون و ارائه راهکارهایی، دست دولت را در ارائه تسهیلات و خدمات ویژه، بازتر نماید. دولت می بایست مشوق ها و طرح های حمایتی ویژه تری را لحاظ نماید و اگر چه تحقق این موضوع، منابع اعتباری ویژه ای هم می طلبد، اما باید بپذیریم هزینه ای که امروز صورت می گیرد، می تواند تضمین کننده آینده جوان ایران اسلامی باشد.
(لطفاً نظرات و پیشنهادات خود درباره این سرمقاله را از طریق ۰۹۹۲۲۱۳۴۲۸۷ اعلام یا ارسال بفرمایید)