بهروزی فر- ماجرای مدال های المپیک ۱ + ۲۰۲۰ توکیو را حتماً شنیده اید، همان ها که موقع اهدا، به همه دریافت کنندگان توصیه می شود، گازشان نگیرند. صرفاً به جهت اطلاع آن بزرگوارانی که خیلی اهل تلویزیون دیدن یا دنبال کردن اخبار المپیک نیستند، عرض می کنم که؛” مرداد ماه ۹۸ یا همان سال ۲۰۱۹ که ژاپنی ها خود را برای برگزاری المپیک آماده می کردند، مقامات این کشور مدال‌های این بازی‌ها را به طور رسمی در توکیو رونمایی کردند . برگزارکنندگان المپیک، برای ساخت حدود ۵ هزار مدال، از وسایل بازیافتی ۶.۲ میلیون رایانه قدیمی و تلفن همراه اهدایی شهروندان ژاپنی، استفاده کرده اند. کارشناسان ژاپنی که معتقدند مدال های تولیدی شان، از لحاظ فناوری و طراحی، کیفیت بسیار بالاتری نسبت به بازی‌های المپیک برزیل دارند- بخشی از مدال های المپیک برزیل هم از مواد بازیافتی ساخته شده بودند- برای تحقق این هدف متعالی و از بازیافت تلفن های همراه ۳۲ کیلوگرم طلا، ۳.۵ تن نقره و ۲.۲ تن برنز استخراج کردند. حالا حساب کنید با احتساب هر گرم طلای ۱۸ عیار که به قیمت امروز یک میلیون و ۱۰۱ هزار تومان، هر گرم نقره ۹۹۹ به قیمت ۱۹ هزار و ۳۳۰ تومان (هر کیلو ۸۱۰ دلار در بازار جهانی) و هر کیلو برنز به قیمت ۱۲۸ هزار تومان ، ژاپن در این تدبیر شایسته، چه سرمایه هنگفتی را به بازار مصرف برگردانده است. به راستی چه عامل یا عواملی سبب شده که ژاپن به عنوان یکی از بزرگترین اقتصادهای دنیا، به جای این که به دنبال هزینه ای سنگین برای تولید مدال هایی با طلای خالص باشد، به این نتیجه می رسد که برای هدیه ای که صرفاً ارزش معنوی دارد، می تواند راهی بهتر بجوید و با یک تیر چند نشان بزند. واقعیت این است که پس از این شورش سال ۱۹۶۸ و سقوط دولت وقت و روی کار آمدن “موتسوهیتو”، مردم ژاپن برای عقب نماندن از قافله مدرنیزاسیون، درصدد اجرای یک برنامه گسترده مدرن‌سازی برآمدند.به باور امپراتور جوان؛ “توسعه”، تنها راه تبدیل کردن ژاپن به یک کشور قدرتمند و مستقل بود، از همین زمان، ژاپن پیشرفت خود را از طریق واردات فناوری‌های پیشرفته از کشورهای دیگر و بومی کردن آنها محقق می‌کرد اما هنگامی که در دهه هشتاد میلادی قدرت اقتصادی این کشور با آمریکا برابری داشت، برای ادامه این روند، نیازمند ابتکار در توسعه فناوری‌های بومی بود . تصمیم سازان کشور در ادامه راه، اصلاحات ساختاری و نهادی زیادی در این کشور انجام دادند، چرا که نهادهای اقتصادی، با الگوی جدید رشد اقتصادی مبتنی بر فناوری‌های نوین ساخت داخل تناسب نداشتند. از همین رو ، در سال ۲۰۰۱ رویکرد “سیاست خوشه‌ای صنعتی” اتخاذ شد که بر رشد ابتکار محور مبتنی بوده ، هدف آن ترویج این خوشه‌ها به عنوان مرکز رشدی برای ابتکارات نوین بود. با اتکای به این روش، ژاپن که بارها و بارها به واسطه جنگ جهانی دوم، پرتاب دو بمب اتمی در شهرهای هیروشیما و ناکازاکی، شوک نفتی اکتبر ۱۹۷۳، رکود شدید اقتصادی ۱۹۹۱ و… در مقابل مشکلات، زانو زده بود اما به دلیل وجود مردمی سختکوش و دقیق و نیز جامعه‌ای شدیداً صنعتی، بازسازی اقتصادی خود را از سر گرفت و هم‌اکنون در زمینه اتومبیل سازی، تجهیزات الکترونیکی، ماشین‌افزار، فولاد و فلزات غیرآهنی، کشتی‌سازی، صنایع شیمیایی و نساجی یکی از پیشرفته‌ترین کشورهای جهان به شمار می‌رود. اقتصاد این کشور نیز در پی سرمایه‌گذاری گسترده در بخش صنعت و فناوری‌های پیشرفته، به اقتصادی توسعه یافته و بازار محور تبدیل شده و با داشتن ۵ تریلیون دلار تولید ناخالص داخلی، سومین اقتصاد بزرگ دنیا محسوب می‌شود. شاید شما هم بر این باور باشید که؛ هر کشوری مختصات یگانه خود را دارد و از تاریخ، جغرافیا، باورها و ارزش ها و عادت های ویژه خود برخوردار است و تقلید و مشابه سازی امور، اشتباهی بزرگ است، اما ما در مبانی دینی و احادیث مختلف به الهام گرفتن و یادگیری فعالانه توصیه شده ایم، بنابراین می توانیم تفاوت ها را ببینیم و از آن ها درس بگیریم. بد نیست بدانیم، ژاپن چطور با تکیه بر توان مردمی، استفاده از ظرفیت های داخلی و تولید دانش بنیان، ژاپن شد؟! ایران قرار نیست ژاپن شود، اما می تواند از راه های تجربه شده برترین صنعت دنیا، الگو بگیرد.
(لطفاً نظرات و پیشنهادات خود درباره این سرمقاله را از طریق ۰۹۹۲۲۱۳۴۲۸۷ اعلام یا ارسال بفرمایید)
