نسرین کاری – ورزش زورخانه ای تنها ورزش ملی و مذهبی ایران است. خراسان جنوبی به خصوص شهر بیرجند در کشور جز شهرها و استان های بوده است که در ورزش زورخانه ای شناخته شده است. علی قمری متولد ۱۳۷۰ مربی بین المللی ، مدرس و داور رسمی فدراسیون ورزش زورخانه ای و کشتی پهلوانی ایران می باشد که هم اکنون به عنوان سرمربی تیم های زورخانه ای خراسان جنوبی فعالیت می کند. وی که سابقه مربیگری تیم ملی نوجوانان ورزش زورخانه ای ایران را هم در کارنامه دارد از کودکی زیر نظر استاد مهدی قمری در زورخانه امیرعرب(ع) فعالیت نموده و موفقیت های زیادی را برای خراسان جنوبی در میادین کشوری و بین المللی به ارمغان آورده است.
خراسان جنوبی در ورزش زورخانه ای سیر صعودی پیدا کرده است
علی قمری در گفتگو با خبرنگار آوا گفت: ورزش زورخانه ای خراسان جنوبی همواره در کشور الهام بخش و مورد احترام بوده است و خوشبختانه بیرجند و خراسان جنوبی در این ورزش در تراز بالای کشور قرار دارد ، البته فراز و فرودهایی در مقاطع مختلف داشته ایم. وی با بیان اینکه از انتهای سال ۱۴۰۱ تا به امروز ورزش زورخانه ای در خراسان جنوبی سیر صعودی داشته است ادامه داد : امروز هم به لحاظ جنبه های اجتماعی و خدمات عام المنفعه و هم به لحاظ انسجام و همدلی در بین خانواده ورزش زورخانه ای خراسان جنوبی در کشور الگو هستیم. این جوان ورزشکار بیرجندی خاطرنشان کرد: در سال ۱۴۰۲ یک جهش خوب در مدال آوری را شاهد بودیم و به یاری خدا توانستیم ۲۷ مدال رنگارنگ در سطح کشور در رده های سنی مختلف به دست آوریم، که به نسبت سال ۱۴۰۱ بیش از ۱۳ برابر رشد در این زمینه را نشان می داد. وی عنوان کرد: خوشبختانه با هیئت جدیدی که با ریاست حجت الاسلام آقای حامد مقری شکل گرفته است مجددا ورزش زورخانه ای در مسیر درستی قرار گرفته که آمار مدال آوری ذکر شده تاییدی بر این ادعا می باشد. قمری گفت: امیدواریم این حرکت رو به رشد تا رسیدن به نقطه مطلوب ادامه همچنان داشته باشد.
مقام معظم رهبری: توصیه من بین المللی کردن ورزش باستانی است
علی قمری یادآور شد : رهبر معظم انقلاب در اواخر سال گذشته در دیدار با جمعی از مدال آوران فرمودند : توصیه من بین المللی کردن ورزش باستانی است. وی ادامه داد در این دیدار برای اولین بار در حسینیه امام خمینی (ره) ورزش زورخانه ای توسط نونهالان باستانیکار اجرا شد که با تحسین و توجه مقام معظم رهبری همراه بود. اجرای ورزش زورخانه ای در حسینه امام خمینی در محضر مقام معظم رهبری خود می تواند نشانگر جایگاه این ورزش ملی و مذهبی باشد. قمری افزود :بعد از تاکید مقام معظم رهبری مبنی بر بین المللی نمودن ورزش باستانی با ابتکار فدراسیون ورزش زورخانه ای با مدیریت سردار باران چشمه و وزرات ورزش سازوکار جدیدی برای تحقق این توصیه تحت عنوان فدراسیون جهانی ورزش زورخانه ای ( WPSF ) شکل گرفت و در اولین اقدام اولین مسابقات جهانی ورزش زورخانه ای توسط این فدراسیون جهانی برنامه ریزی شد.
انتخاب قمری به عنوان مربی تیم ورزش زورخانه ای کشور بلاروس
قمری افزود : بر همین اساس اولین دوره مسابقات جهانی ورزش زورخانه ای با سازوکاری جدید ۳۰ خرداد الی ۱ تیرماه سال جاری با حضور ۲۲ کشور جهان به میزبانی اصفهان برگزار گردید. وی یادآور شد: بنده با دعوت فدراسیون به عنوان سرمربی تیم ملی ورزش زورخانه ای کشور بلاروس هدایت و آموزش نماینگان این کشور را در این رویداد بین المللی برعهده داشتم و همچنین آقای محمدرضا حسن پور مرشد ارزنده و پرافتخار استان به عنوان مرشد تیم بلاروس در این مسابقات شرکت داشت. قمری سطح کمی و کیفی این مسابقات را خوب ارزیابی کرد و افزود: برای معرفی این ورزش به جهان نیاز به سرمایه گزاری، برنامه ریزی و برگزاری منظم مسابقات و دوره های آموزشی این رشته در سطح بین المللی هستیم. او ادامه داد: در این دوره از مسابقات جهانی همانطور که قابل پیش بینی بود تیم ملی ورزش زورخانه ای جمهوری اسلامی ایران بر سکوی قهرمانی ایستاد و تیم های آذربایبجان، عراق و تاجیکستان در رتبه های دوم تا سوم مشترک قرار گرفتند.
وی ادامه داد: با توجه به اینکه اعضای تیم بلاروس جزو آن دسته از کشورهایی بودند که با این ورزش آشنایی اندکی داشتند در مجموع اجرای قابل قبولی در مسابقات را به نمایش گذاشتند که از سوی مسئولان فنی رقابت ها جهانی خوب ارزیابی شد.مربی بین المللی ورزش زورخانه ای استان که در مسابقات جهانی در سال ۲۰۲۰ هم به عنوان مربی تیم ملی عراق حضور داشته است و موفق به کسب مقام نایب قهرمانی در رشته تیمی با این کشور شده است سطح کمی و کیفی مسابقات جهانی ۲۰۲۴ را مطلوب تر نسبت به گذشته توصیف کرد
آکادمی زورخانه امیرعرب بیرجند، آکادمی نمونه ایران معرفی شد
علی قمری به عنوان سرمربی تیم های خراسان جنوبی گفت: به توفیق الهی در یک هفته اخیر ۲ موفقیت بزرگ و شیرین برای ورزش زورخانه ای استان حاصل شده است : اولا قهرمانی مقتدرانه تیم میانداری -مرشدی استان در رده نونهالان و نوجوانان با ترکیب آقایان ( امیرمحمد دلیری نیا ، ابوالفضل سورگی، طاها غفاری ، ابوالفضل وارسته با مربیگری آقایان علی اصغر اکبری و محمدحسین خدابخشی،) در استان قم . به گفته وی همچنین موفقیت دوم معرفی آکادمی زورخانه امیرعرب (ع) بیرجند با مدیریت استاد مهدی قمری به عنوان آکادمی نمونه در کشور از سوی کمیته توسعه همگانی فدراسیون ورزش زورخانه ای می باشد که باید این موفقیت ها را به جامعه ورزش استان خصوصا جامعه ورزش زورخانه ای تبریک گفت.
لیست افتخارآفرینی های ملی باستانی کاران خراسان جنوبی در سال ۱۴۰۲
قمری افزود: در سال ۱۴۰۲ ورزش زورخانه ای استان موفق به کسب رتبه های کشوری متنوعی از جمله کسب مقام نایب قهرمانی کشور در رده سنی بزرگسالان در رشته تیمی، کسب مقام نایب قهرمانی کشور در رده سنی جوانان در رشته تیمی، کسب مقام سومی کشور در رده سنی نونهالان در رشته تیمی و کسب مقام چهارمی کشور در رده سنی نوجوانان نایل شد. وی با اشاره به کسب مقام سوم رشته میانداری بزرگسالان کشور توسط آقای علی اصغر اکبری، کسب مقام سوم رشته مرشدی جوانان کشور توسط آقای محمدعرفان شمس آبادی، کسب مقام سوم رشته میانداری جوانان کشور توسط آقای سیدمحمدرضا رضوی ادامه داد: همچنین کسب مقام نایب قهرمانی رشته میل بازی در مسابقات کشوری بزرگسالان توسط آقای امیرحسین دهقانی ، کسب مقام سوم کشور در رشته چرخ چمنی بزرگسالان توسط آقای کاوه کرمانی و کسب مقام سوم کشور در رشته سنگ پیشکسوتان کشور توسط آقای امیر حسینی مقدم از مهمترین افتخارات این هیئت می باشد.قمری با بیان اینکه همه این موفقیت ها در حالی به دست آمده است که استان ما از لحاظ امکانات و تجهیزات ، تعداد زورخانه ، تعداد ورزشکار و مربی در مقایسه با رقبای مدعی در این رشته قابل قیاس نیست، اضافه کرد: به عنوان مثال استانهایی مانند اصفهان ، یزد ، تهران و خراسان رضوی با توجه به جمعیت خود هر کدام بیش از 100 زورخانه دارند که کار رقابت با آن ها را دشوار می کند. وی تاکید کرد: خراسان جنوبی در حال حاضر ۲۶ زورخانه فعال دارد که به نسبت جمعیت استان ما عدد قابل توجهی است. وی خاطر نشان کرد: موفقیت های ذکر شده خراسان جنوبی با موجود این امکانات و جمعیت نابرابر نشان می دهد پتانسیل استان ما در این ورزش چقدر بالا است و این موفقیت ها که با تلاش های مربیان سازنده و قهرمانان ما رقم خورده است چقدر ارزشمند، قابل تحسین و حائز اهمیت می باشد.
سیر تکامل ورزش زورخانه ای
قمری در خصوص معرفی چهره های شاخص ورزش زورخانه ای استان گفت: در ورزش زورخانه ای استان پهلوانان و نام آوران بزرگی فعالیت داشته و دارند که نام بردن از تک تک آنان از حوصله این جلسه خارج است که باید تلاش های همه آن عزیزان را ارج نهاد. اما از چهره های تاثیرگذار معاصر به مواردی اشاره می نمایم . وی با اشاره به اینکه در ابتدا باید از مرشد کهنه سوار زنده یاد استاد غلامحسین قمری که به اذعان همگان احیاگر ورزش زورخانه ای در بیرجند و به تبع آن در استان بوده اند یاد کنم، ادامه داد: آن مرحوم با ساخت ۳ زورخانه در بیرجند از جمله تاسیس زورخانه امیرعرب(ع) در سال ۱۳۵۳ باعث رونق ورزش زورخانه ای در مرکز استان شدند .
استاد قمری چهره ای شناخته شده در ورزش زورخانه ای استان
به گفته وی استاد مهدی قمری فرزند و شاگرد ایشان که از سنین نوجوانی و جوانی اداره زورخانه امیرعرب (ع) را به دلیل بیماری پدر برعهده گرفتند را می توان اولین نفری نامید که با تمرکز بر امر آموزش نوجوانان و جوانان که در آن زمان در زورخانه ها رواج نداشت، پایه گذار شکوفایی ورزش زورخانه ای دیارمان در دهه های بعدی شد
وی خاطر نشان کرد: ایشان که با آینده نگری و به درستی از اهمیت آموزش جهت پیشرفت این ورزش آگاه بود، بیشتر وقت خود را صرف آموزش و پرورش جوانان و نوجوانی کرد بعدها به عنوان نسل طلایی ورزش زورخانه ای بیرجند شناخته شدند و توانستند ۶ دوره متوالی در دهه هفتاد در کشور صاحب مقام قهرمانی گردند و عنوان پرافتخارترین تیم ورزش زورخانه ای را از آن خود کنند وی یادآور شد: قهرمانی همچون آقایان ناصر کهن ، علی کهنسال، علی سنگکی، محمدرضا سعدیزاده، محمد حضرتی ، حسین مسافر، رضا آفتابی ، محمد مسافرجمعی از اعضای آن تیم منحصر به فرد بودند. وی عنوان کرد: استاد مهدی قمری را به حق می توان باسابقه ترین و موفق ترین مربی ورزش زورخانه ای استان در حال حاضر نامید که با تربیت صدها شاگرد از چندین نسل مختلف هم در ورزش و هم در رشته مرشدی نقش بی بدیلی در توسعه و پیشرفت ورزش زورخانه ای در دیارمان ایفا کرده است. وی افزود: استاد مهدی قمری به عنوان تنها چهره ای که هم در مربیگری ورزش زورخانه ای و هم در هنر مرشدی دارای مدرک مدرسی در کشور است همچنان عاشقانه در امر آموزش فعالیت می نمایند و در همین روزها حدود ۴۰ مرشد دانش آموز در طرحی موسوم به شهید طوقانی زیر نظر ایشان در حال آموزش می باشند .قمری ادامه داد: علاقه مندم همچنین از کهن کسوت ورزش زورخانه ای استان و اولین رییس هیات ورزش زورخانه ای بیرجند بعد از انقلاب استاد سید کاظم طباطبایی یاد کنم چون از ایشان کم تر گفته شده است. وی با بیان اینکه این کهن کسوت عزیز علاوه بر زحمات زیادی که برای ورزش زورخانه ای در گذشته کشیده اند هم اکنون هم با حساسیت روند پیشرفت ورزش زورخانه ای استان را دنبال می کنند، ادامه داد: ایشان همواره از قهرمانان و نسل جدید ورزش زورخانه ای حمایت معنوی می کنند.
این مربی ورزش زورخانه ای خاطر نشان کرد: همچنین باید از دومین رییس هیات ورزش زورخانه ای بیرجند و اولین رییس هیات استان خراسان جنوبی زنده یاد استاد محمد مهدی چوبدار که مدت مدیدی در شهرستان بیرجند و 3 سال به عنوان مسئول هیات پهلوانی استان خدمات شایان و تاثیرگذاری برای ورزش زورخانه ای ارائه نمود یاد کرد. وی یادآور شد: استاد فقید محمد مهدی چوبدار در ورزش زورخانه ای کشور جزو سرشناس ترین چهره ها می باشد و همواره باعث افتخار ما و ورزش زورخانه ای استان بوده اند. قمری گفت: در این مجال از مرشد کهن کسوت استان استاد اسماعیل نوروزپور که از چهره های شاخص ورزش زورخانه ای دیارمان می باشند باید یاد نمود و برای ایشان و همه پیشکسوتان حی و حاضر سلامتی و طول عمر را آرزومندم.
۵۰ سال در مسیر
افتخارآفرینی و بالندگی
علی قمری افزود : تاثیر زورخانه ی امیرعرب(ع) فقط محدود به شهرستان بیرجند و استان نبود و در حقیقت بر ورزش زورخانه ای کشور تاثیرگذار شد. وی با بیان اینکه اولین تیم اعزامی زورخانه امیرعرب(ع) به مسابقات کشوری در سال ۷۵ که متشکل از چهره های شاخص ورزش زورخانه ای استان بود ، ادامه داد: این تیم توانست با ارائه فرم نوآورانه و زیبایی از ورزش زورخانه ای سبک جدیدی از این ورزش را به ورزش کشور معرفی کند که مورد اقبال و تقلید سایر استان ها در آینده قرار گرفت. به گفته وی اساتیدی همچون آقایان مهدی قمری(مرشد)، زندیاد محمد مهدی چوبدار(میاندار)، علیرضا شاعرزاده ، محمد قمری، زنده یاد محمد افلاکی،رضا صادقی، حسین افلاکی، حسین زحمتکش، علی نارمنجی، حسین قاسمی، علی اکبر درستکار از اعضای این تیم تاریخ ساز و به یادماندنی بودند. وی با بیان اینکه بنابراین می توان گفت که سبک جدید ورزش زورخانه ای در زورخانه امیرعرب(ع) بیرجند متولد گردید و به کشور معرفی شده است، ادامه داد: امروز مفتخریم که در آستانه ی پنجاهمین سالگرد تاسیس زورخانه امیرعرب (ع) این زورخانه از طرف فدراسیون به عنوان آکادمی نمونه جمهوری اسلامی ایران در سال ۱۴۰۲ معرفی گردیده است که نشان دهنده یک حرکت رو به رشد و بالنده در نیم قرن اخیر می باشد.
افتخارات بین المللی ورزش
زورخانه ای خراسان جنوبی
علی قمری افزود از اوایل دهه هشتاد تلاش هایی برای معرفی ورزش زورخانه ای به سایر کشورها توسط مسئولین ورزش وقت کشور شکل گرفت و باستانی کاران خراسان جنوبی در این خصوص نقش به سزایی داشته اند . وی با بیان اینکه به عنوان مثال اولین زورخانه احداث شده در خارج از مرزهای ایران زورخانه حکیم ابوالقاسم فردوسی کشور تاجیکستان در شهر دوشنبه بود که با اجرای باستانیکاران زورخانه امیرعرب(ع) بیرجند به افتتاح رسید، ادامه داد: همچنین تیم بزرگسالان خراسان جنوبی در اوایل دهه هشتاد با اعزام به کشورهای لبنان و سوریه و اجراهای متعدد در شهرهای مختلف این دو کشور ماموریت معرفی این ورزش زیبا را برعهده داشتند.
مربی ورزش زورخانه ای استان با اشاره به اجرای ورزش زورخانه ای در مقر یونسکو در پاریس پایتخت فرانسه توسط تیم جوانان خراسان جنوبی در اوایل دهه ۹۰، ادامه داد: همچنین اعزام مربی و مرشد به کشورهای دیگری همچون بنگلادش ، اوگاندا ، اندونزی و بلاروس جهت توسعه و آموزش از سوابق ورزش زورخانه ای خراسان جنوبی می باشد.
زورخانه امیرعرب(ع) در توجه
به ابعاد پهلوانی هم خوش درخشیده
قمری در مصاحبه با خبرنگار آوا مطرح کرد: زورخانه امیرعرب(ع) در ابعاد پهلوانی هم در سالیان گذشته اقدامات ویژه ای را پیگیری کرده است که در سطح کشور الهام بخش بوده است.به گفته وی:مهمترین آن برگزاری مراسم جشن گلریزان با همکاری هیئت محترم ابوالفضلی بیرجند با هدف تهیه لباس عیدانه برای کودکان محروم است . قمری افزود این مراسم با بیش از ۳ دهه سابقه برگزاری الحمدلله با اعتماد و استقبال کم نظیر مردم استان پایان هرسال برگزار می گردد.جشن مردمی گلریزان بیرجند با توجه به ویژگی های منحصر به فرد آن در سال ۹۸ باشماره 2057به ثبت آثار ملی معنوی ایران درآمده است.
احیای آیین نان و نمک
برای اولین بار در استان
مربی ورزش زورخانه ای با بیان اینکه آیین نان و نمک از سنن فراموش شده ورزش زورخانه ای بوده است، یادآور شد: طی مراسم خاصی ورزشکاری که مقدمات ورزش زورخانه ای را فراگرفته با اعلام وفاداری به ارزش های مورد تاکید در این ورزش در حضور پیشکسوتان رسما در جمع جوانمردان و فتیان پذیرفته می شود. وی با بیان اینکه استاد مهدی قمری با الهام گرفتن از این آیین کهن و فراموش شده که فقط در بعضی از کتب قدیمی یافت می شود برای اولین بار این مراسم را با اهداف تربیتی و تعالی بخش برای نونهالان و نوجوانان زورخانه انجام داد، خاطر نشان کرد: با در نظر گرفتن نیازهای روز جامعه محتوای آن را بروزرسانی کرد: وی یادآور شد: در فرم جدید طراحی شده نوآموزان نوجوان طی مراسمی با آدابی خاص با قرائت میثاقنامه پهلوانی ، تعهد خود را به ارزش های اسلامی از جمله اطاعت امر خداوند، اطاعت از والدین، احترام به معلم و بزرگترها و ابراز می داشتند.
تقدیر وزیر ورزش وقت از اقدامات فرهنگی زورخانه امیرعرب
قمری یادآور شد: بازخورد این فعالیت های فرهنگی آنقدر گسترده بود که و وزیر ورزش وقت دکتر سجادی طی تماسی تلفنی در فروردین سال ۱۴۰۲ با استاد مهدی قمری ضمن تشکر از این اقدامات تعالی بخش خواستار الگو گیری از جشن مردمی گلریزان بیرجند و آیین نان و نمک در کشور شد وی ادامه داد: اهدای خون در تاسوعای حسینی و مراسم احیا و عزاداری در لیالی قدر از سایر اقدامات فرهنگی زورخانه امیرعرب است که بیش از دو دهه سابقه دارد.مربی ورزش زورخانه ای در پایان گفت: امروز ما در عصری زندگی می کنیم که مملو از تهدیدات ضد فرهنگی و آسیب های اجتماعی است. خصوصا نسل جدید ما بیش از دیگران در معرض این تهدیدات قرار دارند . قمری گفت: با قاطعیت عرض می کنم محیط زورخانه می تواند مانند یک سنگر مستحکم فرزندان ما را از بسیاری از این آسیب ها محفوظ بدارد.وی افزود با توجه به جایگاه ویژه ورزش زورخانه ای خراسان جنوبی در کشور و مفاهیم تعالی بخش این ورزش ملی و مذهبی از کلیه خانواده هایی که دغدغه تربیت فرزندان خود را دارند دعوت می نمایم با ظرفیت فرهنگی زورخانه ها آشنا و از آن استفاده نمایند. در پایان ضمن تشکر از روزنامه آوا وظیفه دارم نام و یاد همه پیشکسوتانی که امروز در بین ما نیستند اما برای این ورزش زحمات زیادی را کشیده اند تا به دست ما برسد گرامی بدارم. قابل به ذکر است موزه و زورخانه امیرعرب( ع) بیرجند در خیابان مطهری ۳ پذیرای بازدیدکنندگان و هنرجویان این رشته زیبا همه روز از ساعت ۱۷:۳۰ الی ۱۹ می باشد. بنای قدیمی زورخانه امیرعرب (ع) که امروز به عنوان اولین موزه میراث پهلوانی به ثبت ملی رسیده است همه ساله پذیرای بازدیدکنندگانی از داخل و خارج از کشور می باشد.