بهروزی فر – نگاهی به آمار افزایشی جمعیت شهری در شهرستان های ۱۱ گانه خراسان‌ جنوبی، بیانگر یک واقعیت نه چندان خوشایند است، آن هم اینکه همه این رشد قابل توجه به زاد و ولد و فرزندآوری مرتبط نیست بلکه بخش عمده ای از آن به توسعه حاشیه نشینی ناشی از مهاجرت جمعیت ساکن در مناطق روستایی استان مربوط می شود، جمعیتی که با وجود فراهم بودن خدمات روبنایی و زیر بنایی و هزینه های کلانی که نظام طی این ۴۰ و اندی سال برای تأمین برق و گاز و راه و مدرسه و… در روستاها متحمل شده، عزم شان را بر ترک دیار جزم کرده و در نقاط شهری ساکن شده اند. تغییر هرم سنی، خالی شدن روستاها از افراد جوان، توسعه حاشیه نشینی در شهرها، افزایش هزینه های زندگی، کم شدن تولیدات روستایی از جمله محصولات کشاورزی و دامی و… از جمله آثار سوء و پیامدهای نامطلوب مهاجرت روستاییان به شهرها عنوان شده و نکته قابل تأمل هم این است که از آن جایی که جامعه روستایی سهم بسزایی در تولید محصولات سالم و ارگانیک کشاورزی و دامی دارند، با خالی شدن روستاها از قشر مولد و جوان، حجم تولید این محصولات روندی کاهشی یافته و چه بسا در برخی موارد به صفر نزدیک شده است. نمونه هایش را در همین استان خودمان به وفور شاهد هستیم، کافی است پای صحبت ها و خاطرات بزرگترهای فامیل بنشینید تا برای شما از روزهایی بگویند که آنقدر کشک و مَسکه (کره) و گندم و جوی دیم و… تولید می کردند که نمی دانستند آنها را چطور نگهدارند و چه بکنند؟! صدالبته بخشی از تحلیل نعمت ها در مناطق روستایی متأثر از کم بارشی و خشکسالی هایی است که بیش از دو دهه به طول انجامیده و بر حجم آب قنوات و چشمه ها و چاه ها تأثیری نامطلوب داشته است. با قهر طبیعت که نمی توان جنگید ولی آن چه لازم است انجام اقداماتی است که بتواند تبعات این اتفاق را کاهش دهد، ادامه روند خشکسالی ها با آن چه در فصل برف و باران امسال شاهد هستیم، دور از ذهن نیست و قطعاً حجم محصولات کشاورزی و دامی وابسته به آب زیاد ، متأثر از این جریان کاهشی خواهد بود ولیکن چاره کار چیست؟! ما اگر بخواهیم جلوی سیل مهاجرت را بگیریم، تنهاترین و بهترین راهکار توسعه مشاغلی است که بتواند جذابیت ایجاد کند و افراد را به برگشت، حضور و ماندگاری در روستاها ترغیب نماید و نکته حائز اهمیت در این زمینه، توجه داشتن به حوزه بانوان است، یعنی مشاغلی را بیشتر مدنظر قرار دهیم که زنان که ۵۰ درصد جمعیت را شامل می شوند را بکار گمارد، چه اینکه بانوان به عنوان ستون های خانه، عامل اصلی در پیوست اعضای خانواده اند و از دیرباز زن روستایی، نقشی بسزا در تولید محصولات کشاورزی و دامی داشته است. ایجاد گلخانه هایی در مقیاس کوچک، کمک به پرورش گیاهان دارویی در محیط خانه، راه اندازی کارگاه های صنایع دستی گوهرسنگ، توبافی و… با کمترین هزینه و البته تأمین بازارهای فروش دائمی و در دسترس از جمله این کارهاست که باید به پشتوانه دولت و تدبیر درست قانون گذاران در مجلس شورای اسلامی چاره شود. بدون تردید اگر برای این معضل هم مثل همه آسیب های دیگر اگر از همین جا چاره اندیشی نشود، به زودی باید آستین هامان را برای حذف خیلی مشکلات بالا بزنیم و قطعاً آن موقع دیگر خیلی دیر خواهد بود.
(لطفاً نظرات و پیشنهادات خود درباره این سرمقاله را از طریق ۰۹۹۲۲۱۳۴۲۸۷ اعلام یا ارسال بفرمایید)