بهروزی فر – بر اساس یک قاعده کلی که در تمام دنیا معمول است و رواج دارد، همواره بروز یک ماجرای ویژه یا یک فرصت شناسی فوق العاده، ملاک تعیین نامی در روزشمار ایام هستند، مثلاً یادمانِ اعتراضات منسجم کارگران آمریکایی در روز یک می ۱۸۸۶ میلادی برای کاهش ساعت کاری خود از ۱۴ ساعت به ۸ ساعت، روز جهانی کارگر نام گرفته یا تدبیر مؤسس کارت‌های تبریک هالمارک در سال ۱۹۳۰ که روز ۲ اوت را به عنوان روز دوستی معرفی کرد تا مردم با ارسال کارت تبریک، مراتب دوستی خود را به یکدیگر ابراز کنند و سازمان ملل متحد هم به جهت رسمیت دادن به این اندیشه و با هدف گسترش دوستی میان مردم جهان،در سال ۲۰۱۱، روز ۱۳ ژانویه مصادف با ۲۵ دی ماه را روز جهانی دوستی معرفی کرد، یا عشق های نافرجامی که روز جهانی بوسه را در تقویم ماندگار کردند و شهادت استاد سخن شهید مرتضی مطهری که روزی به نام معلم را در قلب مناسبت ها جا داد، و یا… هر کدام از مناسبت های تقویمی، علاوه بر این که یک فرصت مناسب برای مرور تاریخ هستند، برای دریافت اطلاعات مرتبط نیز مغتنم می باشند، مثلاً همین روز عفاف و حجاب که به جهت کشتار فجیع معترضان به سیاست های تغییر لباس دوران پهلوی اول در ۲۱ تیرماه ۱۳۱۴ و در مسجد گوهرشاد، تعیین شد، بهانه ای است برای کنکاش در چرایی تعیین سیاست های تغییر لباس و پیامدهایی که به همراه داشت، و البته می تواند دلیلی هم باشد برای این که شرایط عفاف و حجاب را در اوراق قطور تاریخ ملل مختلف بررسی کنیم و از چند و چون باور مردم نقطه نقطه دنیا در مورد این موضوع بیشتر بدانیم. بنابر مستندات مندرج در منابع تاریخی، در بیشتر ملت ها و ادیان، حجاب در بین زنان و مردان وجود داشته، هر چند در گذر زمان با فراز و نشیب های فراوانی مواجه شده است و گاهی با اعمال سلیقه حاکمان، تشدید یا تخفیف یافته، ولی هیچگاه به طور کامل از بین نرفته است.مورخان بندرت از اقوام بدوی که دارای پوشش مناسب نبوده و یا به صورت برهنه در اجتماع ظاهر می شدند، یاد می کنند و دانشمندان، تاریخ حجاب و پوشش را به دوران ما قبل از تاریخ و عصر حجر نسبت می دهند. گذر زمان و بروز اختلافات طبقاتی و دسته بندی های سیاسی، هر کدام به سهم خود، شاید در نوع پوشش زنان و مردان به ویژه در ایران تأثیر گذاشته اما یک اصل بسیار مهم در همه ادوار محفوظ مانده است، پوشیدگی! این واقعیت انکارناپذیر را که در کتب تاریخی نقل شده، به هنر تهیه کنندگان فیلم ها و سریال هایی همچون بانوی عمارت، جیران، امیرکبیر، کمال الملک و…. در قاب تصویر دیده ایم و می توان با تکیه بر این مستندات به جرأت گفت؛ پوشیدگی، ویژگی مهم البسه مردان و زنان ایرانی بوده است. در مطالعه مقالات و متون مختلف پیرامون همین اصل عفاف و حجاب در بازه های مختلف تاریخ ایران، به اسنادی درخصوص مذموم شمردن مظاهر برهنگی و پوشش نامناسب رسیدم و البته تنبیه ها و مجازات هایی که برای برخورد با این پدیده نامأنوس در جامعه لحاظ شده بود، یکی از این موارد که در قانون مورد تأکید قرار گرفته؛ “مجازات تردد با زیرشلواری در معابر عمومی” بود. وفق بند ۱۴ از ماده یک قانون مجازات عمومی که در سال ۱۳۰۴ شمسی به تصویب رسید و طی آن، جرم از حیث شدت و ضعف به چهار نوع تقسیم می‌شد؛ “کسانی که با زیرشلواری یا لنگ یا لباس خانه (بدون عذرموجه) در معابر عمومی تردد یا توقف نمایند، به دو روز تا پنج روز حبس تکدیری و به تأدیه ۱۰ ریال تا ۵۰ ریال غرامت محکوم می‌گردند”.کمی تأمل در این قانون و موارد مشابه آن، حجب و حیای حاکم بر زندگی پیشینیان مان را به وضوح هویدا می سازد، اصلی که این روزها در پی جنگ نرم دشمنان اسلام و ایران، به حاشیه رانده شده و جایی در اولویت های زندگی خیلی ها ندارد و پایه و اساس بسیاری از مشکلات روز جامعه اند، مسایلی که خیز نرم رونده دارند و بدون تردید در حال خالی کردن زیربناهای فکری و اعتقادی می باشند و می توانند آینده موهوم را برای نسل های بعدی مان متصور سازند.
(لطفاً نظرات و پیشنهادات خود درباره این سرمقاله را از طریق ۰۹۹۲۲۱۳۴۲۸۷ اعلام یا ارسال بفرمایید)
دادرس مقدم – پیرمرد بشرویه ایی با بخشش فیش حج خود به جبهه مقاومت از
