مهدی آبادی – تکرار حوادث و خسارت‌های مکرر، تبدیل به یکی از معمولی‌ترین موضوعات در کشور شده است که هر سال در برهه‌های زمانی مشخصی تکرار می‌شوند؛ چه زلزله و حوادثی که قابل پیش‌بینی و پیشگیری نیستند و چه سیل و آب‌گرفتگی و اشکالات زیرساختی که قابل پیش‌بینی و پیشگیری هستند؛ فرقی ندارد و در همه این موارد هر‌ساله با خسارت‌های مالی عمده‌ای مواجه هستیم. امسال هم بهار با باران آغاز شد آن هم بارانی که توانست بسیاری از بندهای خاکی استان را تا مرز لبریز شدن پیش ببرد. بندهایی که سال‌ها بود فقر آب گریبانگیرشان شده بود. اما اکنون با این وجود می‌توان امید داشت که بارش‌ها بتواند منابع زیر زمینی استان را بار دیگر تغذیه کند، تغذیه‌ای که قطعاً برکات فراوانی را به خراسان جنوبی هدیه خواهد داد. اما این بارش های بهاری روی دیگری هم نیز به خودش نشان داد و به رغم خوشحالی از نزول رحمت الهی به دلیل آسیب پذیری برخی زیرساخت‌های شهری و روستایی، جاری شدن سیل خسارت های زیادی را به بار آورد. به گفته مدیرکل بحران استانداری خراسان جنوبی خسارت‌های سیل در شهرستان خوسف مانند سیل زیرکوه است و در پی بارش شدید باران و جاری شدن سیلاب در مناطق مختلف، به راه‌های این شهرستان آسیب جدی وارد شده است. یعنی با توجه به صحبت های معاون عمرانی استانداری که خسارت ۲هزار میلیاردی خسارت به شهرستان زیرکوه صحبت می کرد، اکنون باید میزان خسارت های سیل بهاری فقط در دو شهرستان استان را بالغ بر ۴ هزار میلیارد تومان بدانیم، البته این اعداد در بررسی های بعدی و لحاظ شدن شهرهای دیگر مطمئنا بیشتر خواهد شد. به هرحال مسئله درخورتوجه درباره خسارت‌های متعدد جانی وقوع سیلاب‌ها، این است که این حوادث هر سال تکرار می‌شوند و نه‌تنها شاهد اصلاح شرایط زیربنایی و ایجاد زیرساخت و شبکه‌های جمع‌آوری آب‌های سطحی و‌… نیستیم، بلکه مسئولان اجرائی به جای درس‌آموزی، اقدام به پیگیری و اقدام پس از وقوع حادثه می‌کنند و پس از رفع موقتی موضوع و خسارت‌ها، پرونده آن سیلاب تا حادثه‌ای جدید دوباره کنار گذاشته می‌شود. به عبارتی پرونده سیلاب هر سال با فصل باران بیرون می‌آید و با پایان آن دوباره کنار می‌رود؛ در‌حالی‌که کابوس وقوع سیل همچنان برای مردم باقی مانده است. البته باید بپذیریم که شاید ما شاهد پیامدهای تغییر اقلیم نبودیم و اکنون چند سالی است که با گرمایش جهانی و تغییر اقلیم مواجه هستیم و همه هم می‌دانیم موقعی که در شرایط تغییر اقلیم هستیم، اقلیم بی‌نظم می‌شود، یعنی یا باران نداریم اگر هم داشته باشیم رگباری است و این ‌بارش‌ها هم یک مقدار شدت‌شان و گستره عمل‌شان بیشتر می‌شود. یعنی نه اینکه بارندگی‌ها کم نشده باشد، شده، اما اینطور نیست که دیگر باران نیاید. نه! اتفاقا بارندگی هست، کم هم نیست، فقط الگوی بارش‌ها، زمان و شدت و حدت آنها تغییراتی داشته است. مثلا به‌جای بارش برف در فلان فصل سال یا بارندگی‌های ملایم و مستمر درطول چندماه، همان میزان بارندگی را در یک روز یا یک هفته در یک نقطه جغرافیایی خاص داریم اگر بخواهیم دنبال مقصر باشیم هم مردم، هم دولت و هم مدیریت‌ها همه مقصر هستند. اینها نباید گناه را گردن هم بیندازند. باید مدیران مربوطه و متخصصان و دانشمندان با هم بنشینند و بررسی کنند که چرا چنین شد؟ سیل بهاری امسال نیز باید بررسی شود. به نظرم سیلهای بهاری این روزها در استان پیامهایی برای ما دارند. ما ناسازگاری زیادی با طبیعت داشته ایم. وقتی ما با طبیعت مهربان نیستم و به قواعد آن احترام نمیگذاریم طبیعت نیز شورش می کند. وقتی بی توجه به بستر رودخانه ها خانه ای را بنا می کنیم حتما خشم رودخانه پی آن خانه را میروبد و سقف آن را آواره می کند. وقتی گونه ها و پوشش های گیاهی را از بین می بریم حتما طبیعت از ما انتقام میگیرد. وقتی بی مهابا جهان را گرم میکنیم حتما جهان نیز از در انتقام برمیاید و از یخچال هایش سیلی بر سرما فرو میریزد. قهر طبیعت واکنش دفاعیِ طبیعت در مقابل اعمال ما است. هم مدیران و مسئولان اجرایی ما در زمان بحران در بین مردم حضور داشتند و با همه امکانات خودشان در تلاش برای کاهش میزان خسارت های سیلاب بودند که باید از این آمادگی تقدیر و تشکر کرد. بازدیدهای مداوم و میدانی مسئولان از مناطق پرخطر و حضور ملموس و محسوس در سطح شهر از نکات جالب توجه و حائز اهمیت در بررسی تحلیلی سیل اخیر در شهرستان استان هم بود که بدون شک مانع از بروز بحران ها و مشکلات سنگین تر شد. لیکن راه حل مشکلات سیلاب های اخیر نیازمند نگاه کلان و بلند مدت مسئولان است که با اختصاص بودجه مناسب، جلوی تکرار خسارت های سیل گرفت شود. این نکته هم لازم به ذکر است که ما در مجلس، دولت، وزارتخانه ها و مراجع تصمیم گیر نیازمند آموزش جدی در زمینه مدیریت بحران هستیم، چون اگر به مواردی که در همین قانون فعلی وجود دارد عمل می شد، جلوی خیلی از خسارات ناشی از سیل اخیر یا دیگر بالای طبیعی گرفته می شد و حتی بعد از آن با در نظر گرفتن مواردی نظیر بیمه و امثال آن هم که در قانون مذکور به صراحت مورد اشاره قرار گرفته نیز می توانستیم از میزان خسارات وارده بر گرده دولت و ملت جلوگیری کنیم.(لطفاً نظرات و پیشنهادات خود درباره این سرمقاله را از طریق ۰۹۱۵۵۶۶۵۷۸۲ اعلام یا ارسال بفرمایید) ه این سخنان نافی عملکرد مناسب مسئولان اجرایی در زمان وقوع بحران نیست.