طرح اقدام ملی مسکن پس از گذشت دو سال از مطرح شدن در خراسان جنوبی هنوز با مشکلاتی مواجه است. مسکن یکی از نیازهای اساسی هر فرد برای زندگی بوده اما طی سال‌های اخیر به دلیل افزایش قیمت بیش از حد مسکن، مصالح ساختمانی، آهن آلات و غیره ساخت و خرید مسکن بسیار دشوار شده است. دولت‌های یازدهم و دوازدهم اقدام خاصی در حوزه مسکن انجام نداد و در اواخر سال ۱۳۹۸ بحث اقدام ملی مسکن در کشور مطرح شد، طرحی که شرایط بسیار سخت و تسهیلات گران قیمت با درصد سود بسیار زیادی داشت. این طرح به صورت گروه‌ساز بوده و متقاضیان خودشان باید اقدام به ساخت کنند و با تمامی این شرایط سخت طرح اقدام ملی مسکن افرادی که فاقد مسکن بودند با هزاران امید و آرزو در سامانه تعریف شده ثبت‌نام کرده و منتظر تأیید یا رد شدن بودند. حال پس از گذشت حدود دو سال از این طرح متقاضیان ادعا می‌کنند اقدام خاصی در حوزه ساخت مسکن اتفاق نیفتاده است.
طرح ملی مسکن کارشناسی نشده بود
رضا رحمانی یکی از متقاضیان مسکن ملی در بیرجند اظهار داشت: طرح اقدام ملی مسکن طرحی بسیار سخت و غیر کارشناسی بوده و به نظر می‌رسد دولت قبل فقط برای اینکه مردم نگویند برای مسکن کاری انجام نشد، این طرح را کلید زد. وی افزود: در این طرح برای خانه‌دار شدن باید متقاضی ابتدی امر ۴۰ میلیون تومان آورده اولیه داشته باشد و وام در نظر گرفته شده با ۱۸ درصد سود بوده که بسیار زیاد است. این متقاضی عنوان داشت: گروه‌ساز بودن این طرح از دیگر معایب آن بوده چراکه به تفاهم رسیدن و هماهنگ بودن پنج نفر برای انجام همزمان کارها و پرداخت هزینه‌های مربوطه اولیه بسیار سخت است. رحمانی گفت: اگر این طرح به انبوه سازان برای ساخت داده می‌شد بسیار خوب بود چراکه ابتدای مطرح شدن این طرح متری حداقل با ۴ میلیون تومان قابل اجرا بود اما هم اکنون با افزایش تورم متری حداقل ۸ میلیون تومان هزینه دارد. وی خاطرنشان ساخت: هم اکنون در بهترین نقطه شهر بیرجند می‌توان یک واحد مسکونی با ۶۰۰ میلیون تومان خریداری کرد در صورتی که اگر تمام مشکلات طرح اقدام ملی برطرف شود و کار ساخت آغاز گردد، هر واحد حداقل ۸۰۰ میلیون تومان برای متقاضی تمام خواهد شد.
چرا به انبوه ساز ندادند
این متقاضی با بیان اینکه برای صدور پروانه بین راه و شهرسازی و شهرداری اختلاف است، گفت: راه و شهرسازی ۴۰ میلیون تومان آورده اولیه متقاضی را برای آماده‌سازی زمین‌ها استفاده کرده است. وی افزود: نکته قابل تأمل در مورد طرح اقدام ملی مسکن این بوده که پیمانکاران می‌گویند این طرح مشکل دارد و انبوه‌سازان ادعا می‌کنند ابتدای طرح ما گفتیم حاضر به ساخت به صورت انبوه هستیم اما راه و شهرسازی قبول نکرد. رحمانی یادآور شد: راه و شهرسازی ادعا کرده انبوه‌سازان واحدها را خوب نمی‌سازند در حالی که می‌توان نسبت به کار انبوه‌سازان نظارت داشت. این متقاضی بیان داشت: به نظر می‌رسد آمارهایی که در مورد آماده‌سازی اراضی و آغاز کار اعلام می‌شود واقعیت نداشته باشد، چراکه در شهر بیرجند در محدوده در نظر گرفته شده اقدام خاصی مشاهده نمی‌شود.
اختلاف راه و شهرسازی با شهرداری
رضایی یکی دیگر از متقاضیان مسکن ملی در بیرجند در گفت‌وگو با خبرنگار فارس، اظهارداشت: اختلاف راه و شهرسازی با شهرداری بر سر صدور پروانه ساختمانی از مشکلات طرح مسکن ملی است. وی افزود: شهرداری باید برای صدور پروانه ساختمانی ۵۰ درصد تخفیف در نظر بگیرد در حالی که ۲۵ درصد تخفیف بیشتر در نظر گرفته نمی‌شود. این متقاضی بیان کرد: گفته شده در این طرح افراد پالایش شده و به درخواست متقاضیان واقعی و فاقد مسکن پاسخ داده شده در حالی که برخی از افرادی که دارای خانه هستند برای فرزندان خود اقدام به ثبت‌نام کرده و به واسطه توانایی مالی که دارند مشکلی متوجه آنها نیست. رضایی یادآور شد: بهتر است در این خصوص شفاف‌سازی انجام و برای متقاضیان واقعی فاقد مسکن اقدام شود.
پاسخ های مدیرکل راه و شهرسازی
مدیرکل راه و شهرسازی خراسان‌جنوبی اظهارداشت: ۴۰ میلیون تومانی که از متقاضی دریافت شده از ابتدای امر هزینه آماده‌سازی بوده است. داعی افزود: زمان ثبت‌نام در سامانه وقتی متقاضی قسمتی که نوشته شده من با شرایط موافق هستم را تیک می‌زند باید متن را دقیق بخواند چراکه در سایت نوشته شده هزینه آماده‌سازی ابتدای امر از متقاضی دریافت می‌شود. مدیرکل راه و شهرسازی خراسان‌جنوبی بیان کرد: اینکه برخی از متقاضیان عنوان می‌کنند چرا از ۴۰میلیون تومان آنها برای آماده‌سازی استفاده می‌شود؟ باید بدانند این مبلغ از ابتدا برای هزینه‌های آماده‌سازی بوده برای مورد دیگری نبوده است. داعی در مورد اینکه متقاضیان عنوان کردند چرا طرح به انبوه‌سازان داده نشده، عنوان داشت: در مقطعی که ما اقدام ملی را آغاز کردیم گروه‌های ساخت بود و همین متقاضیانی که هم اکنون می‌گویند چرا به انبوه ساز ندادید؟ آن موقع می‌گفتند چرا گروهی نمی‌دهید؟ همه متقاضی بودند خودشان بسازند. وی اظهار داشت: گروه‌ساز بودن طرح اقدام ملی و سایر شرایط این طرح کشوری بوده و خراسان‌جنوبی هیچ طرح و برنامه‌ای مختص استان ندارد. مدیرکل راه و شهرسازی خراسان‌جنوبی گفت: تنها تفاوت این بوده که در بیرجند گروه‌ها پنج نفره بوده اما در برخی شهرها از جمله نهبندان و طبس به دلیل فرهنگی که دارند و تراکم جمعیتی کمتر گروه‌های دو نفره در نظر گرفته شده است. داعی بیان داشت: اختلاف بین راه و شهرسازی با شهرداری برای صدور پروانه نیز برطرف شده و مشکلی وجود نداشته و امکان دریافت پروانه برای متقاضیان وجود دارد. وی افزود: آماده‌سازی در شهر بیرجند در حال انجام و مشخصات کف و بَر زمین نیز مشخص است.
قرار نبود ما خانه را بسازیم
مدیرکل راه و شهرسازی خراسان‌جنوبی عنوان داشت: دوستان گروه ساخت باید بروند پروانه ساخت را گرفته زمین را تحویل بگیرند و شروع به ساخت کنند. داعی اظهارداشت: قرار نبوده راه و شهرسازی مسکن‌ها را بسازد خود متقاضیان باید اینکار را انجام دهند. وی با بیان اینکه حدود دو سال از طرح اقدام ملی می‌گذرد، اضافه کرد: در این مدت پیام‌های زیادی از سوی متقاضیان داشتیم که ۴۰ میلیون تومان چه می‌شود؟ و سؤالات مشابه این، که به همه پاسخ داده شده است. مدیرکل راه و شهرسازی خراسان‌جنوبی گفت: گروه‌های ساخت مجری ساخت را که از نظام مهندسی استان صلاحیت داشته باشند انتخاب و به راه و شهرسازی معرفی می‌کنند و بعد قرارداد منعقد می‌شود. داعی بیان داشت: طرح نهضت ملی مسکن را اگر با انبوه‌سازان به تفاهم برسند احتمالا به انبوه‌ساز بدهند و دیگر در قالب گروهی داده نخواهد شد ضمن اینکه در حال حاضر طرحی به نام اقدام ملی نداریم چراکه بعد از اقدام ملی نهضت ملی و بعد جهش مسکن مطرح و ثبت‌نام شد اما در حال حاضر همه طرح‌ها با یک عنوان “نهضت ملی مسکن” مطرح و پیگیری می‌شود.
آخرین وضعیت جهش مسکن در خراسان جنوبی
وی در مورد آخرین وضعیت این طرح، گفت: از مجموع ۴۰۰ هزار واحد مسکونی ابلاغی طرح اقدام ملی در سراسر کشور سهمیه استان خراسان‌جنوبی ۲ هزار ۴۵۰ واحد بوده است. مدیرکل راه و شهرسازی خراسان‌جنوبی افزود: یک‌هزار و ۳۸۳ واحد در شهرهای بالای ۱۰۰ هزار نفر و یک‌هزار و ۶۷ واحد در شهرهای زیر ۱۰۰ هزار نفر بوده است. داعی بیان داشت: استان خراسان‌جنوبی با وجود سهمیه ابلاغی ۱۳۸۳ واحد در شهرهای بالای ۱۰۰ هزار نفر اراضی جهت بهره‌مندی ۳ هزار و ۷۲۷ واحد به مساحت ۳۶ هکتار را تأمین کرده که تا مهرماه ماه ۱۴۰۰ تعداد ۳ هزار و۲۲۷ واحد دارای قرارداد ساخت نیز می‌باشند. وی عنوان داشت: در شهرهای زیر ۱۰۰ هزار نفر نیز اراضی به میزان ۵۰.۵ هکتار جهت ساخت ۳ هزار و ۴۱۶ واحد تأمین شده که درحال حاضر در شهرهای زیر ۱۰۰ هزار نفر ۲ هزار و ۵۲۳ واحد دارای قرار داد ساخت می‌باشد و در سطح استان خراسان‌جنوبی تا این لحظه تعداد ۲ هزار و ۷۷ واحد وارد فاز اجرا شده است. مدیرکل راه و شهرسازی خراسان‌جنوبی اظهارداشت: علاوه بر اقدامات اعلام شده تعداد ۲۸۲ واحد جهت بهره‌مندی مددجویان کمیته امداد اراضی به صورت رایگان واگذار شده که به میزان حدود ۳.۷ هکتار در سطح استان می‌باشد. داعی گفت: تعداد ۱۵ هزار و ۸۹ نفر در سامانه طرح اقدام ملی مسکن ثبت‌نام کردند که از این تعداد ۵ هزار و ۹۷۰ نفر واجد شرایط طرح اقدام ملی شناخته شده و ۵ هزار و ۹۷۰ نفر تاکنون اقدام به افتتاح حساب در بانک مسکن کرده و تعداد ۵ هزار و ۱۴۰ نفر اقدام به واریز وجه کردند. وی عنوان داشت: در حال حاضر در سطح استان یک‌هزار و ۷۷۰ واحد در مرحله اتمام فونداسیون و ۸۹۶ واحد اسکلت و تعداد ۳۴۸ واحد در مرحله اجرای سقف می‌باشد و تعداد ۲ هزار و ۱۴۰ واحد مستقر در سایت ۲۷ هکتاری شهر بیرجند در مرحله اخذ پروانه می‌باشند. مدیرکل راه و شهرسازی خراسان‌جنوبی افزود: در شهر بیرجند نیز تاکنون ۷هزار و ۱۲۲ متقاضی در سامانه ثبت‌نام کرده‌اند که از این تعداد ۲ هزار و ۳۷۶ متقاضی تأیید نهایی شده‌اند و اراضی تخصیصی در شهر بیرجند تاکنون ۳ هزار و ۲۲۷ واحد بوده و تاکنون ۶۰ واحد دارای ۶۳ درصد و ۷۲۰ واحد دارای ۱۵ درصد پیشرفت فیزیکی می‌باشد. داعی در مورد نهضت ملی، گفت: در حال حاضر در سطح استان خراسان‌جنوبی تعداد ۴۴ هزار و ۷۱۳ نفر در ۳۱ شهر در سامانه ثبت‌نام اولیه کردند که در حال پالایش و بررسی واجد شرایط بودن می‌باشد.وی بیان داشت: از این تعداد ۱۸ هزار ۶۵۹ نفر مربوط به شهر بیرجند می‌باشد و در حال حاضر بجز در شهر بیرجند در سایر شهرهای استان جانمایی اراضی جهت تأمین زمین طرح نهضت ملی مسکن صورت پذیرفته است. مدیرکل راه و شهرسازی خراسان‌جنوبی خاطرنشان ساخت: همچنین از این تعداد ۲ هزار و ۷۸۰ مجرد بین ۲۳ سال تا ۴۵ سال سن ثبت‌نام کرده‌اند.
اختلاف راه و شهر سازی با شهرداری برطرف شد
شهردار بیرجند نیز اظهارداشت: شورای شهر برای صدور پروانه ۲۵ درصد تخفیف در نظر گرفته و ۲۵ درصد را منوط به پرداخت تعهدات دولت کرده است؛ در قالب یک چک تعهد از افراد متقاضی گرفته شده است. بهترین افزود: اگر دولت به تعهدات خودش در بازپرداخت این تخفیف عمل کند این چک به صاحب برگشت داده خواهد شد. شهردار بیرجند بیان داشت: عملا شورای شهر ۵۰ درصد تخفیف را پیش‌بینی کرده است. بهترین عنوان داشت: این مسئله طی هفته گذشته در شورای شهر بررسی شده و با توجه به قوانین جهش مسکن ملی که ابلاغ شده همان ۳۰ درصدی که در قانون پیش‌بینی شده مورد تصویب قرار گرفته است. وی اظهارداشت: ان شاءالله بعد از طی مراحل قانونی این مصوبات در شهرداری بیرجند اجرایی خواهد شد و در بیرجند نیز مانند دیگر شهرهای کشور ۳۰ درصد تخفیف را در پروانه‌های جهش مسکن ملی را خواهیم داشت.
