مرد ۴۵ ساله که در ۲۰۰ کیلومتری بیرجند ساکن است، ۶ روز می‌شود پدرش بر اثر ابتلا به کرونا و پارکینسون در بیمارستان ولیعصر (عج) بیرجند بستری شده و در این شب‌های سرد زمستان محل اسکانش خودروی شخصی است.ساعت حدود ۲۰ یک شب زمستانی است که به بخش اورژانس بیمارستان ولیعصر (عج) بیرجند مراجعه و خودم را نه خبرنگار بلکه همراه یکی از بیماران بستری در بخش داخلی و فرد شهرستانی معرفی می‌کنم. از نگهبان می‌پرسم در این بیمارستان یا در شهر مکانی برای اقامت همراهان بیماران شهرستانی مثل من وجود دارد که پاسخ می‌دهد برای استراحت ۲ یا سه ساعت می‌توانید از نمازخانه داخل محوطه استفاده کنید اما برای اقامت شب در این بیمارستان مکانی نیست و در شهر هم مکانی را سراغ ندارم که به شما معرفی کنم، برای اسکان باید به مهمانسراها یا هتل‌ها مراجعه کنید که هزینه‌اش هم بالاست.مرد حدود ۴۵ ساله با ظاهر روستایی کمی آن طرف‌تر نظاره‌گر گفت و گوی من و نگهبان بخش اورژانس است که به میان صحبت‌مان می‌آمد و می‌گوید: قبلا در بیمارستان رازی بیرجند محلی برای اسکان همراهان بیماران وجود داشت و می‌توانید به این بیمارستان سری بزنید، من خودم نهبندانی هستم و خیلی قبل که مریضی در این بیمارستان بستری داشتم در بیمارستان رازی به ما محل اسکان دادند.از وی می‌خواهم که بخش اورژانس را ترک کنیم و داخل محوطه بیمارستان خودم را خبرنگار معرفی می‌کنم و اینکه به دنبال بررسی مشکلات همراهان بیماران در مرکز استان هستم، از این موضوع خیلی خوشحال می‌شود و می‌گوید: انشاالله خدا کمک کند که پیگیری‌ها و قلمتان به نتیجه برسد و مشکل افرادی مثل ما برطرف شود.
بی‌مکانی و خوابیدن در سوز سرما
بلوری گفت: پدرم به دلیل بیماری پارکینسون و ابتلا به کرونا از ۶ روز گذشته در این بیمارستان بستری شده و من همراه برادرم به عنوان همراه بیمار پنج شب است که داخل پارکینگ خارج از بیمارستان در خودرو می‌خوابیم؛ واقعا سخت است، اقوام و خویشاوند نزدیک هم در بیرجند نداریم.وی افزود: در این شب‌های سرد زمستان خوابیدن در خودرو خیلی سخت است اما چاره‌ای نیست و توان مالی برای پرداخت هزینه مسافرخانه را هم نداریم، گاهی نصف شب‌ها از سردی هوا داخل خودرو خوابم نمی‌برد و به بخش اورژانس می‌روم و روی صندلی می‌نشینم تا صبح شود. این شهروند نهبندانی گفت: ۲ سال پیش دایی بنده در محور بیرجند – نهبندان تصادف کرد و حدود سه هفته به دلیل شکستگی دست و پا در بیمارستان امام رضا (ع) بیرجند بستری بود و به دلیل همزمانی با فصل تابستان باز هم به دلیل گرمای شدید هوا حسابی اذیت شدیم و واقعا روزهای خیلی سختی برای ما بود.وی ادامه داد: شهر نهبندان ۲۰۰ کیلومتر با بیرجند فاصله دارد و رفت و برگشت به شهرستان هم سخت و هزینه‌بر است. بلوری در پایان صحبتش از من می‌خواهد از برادرش که در پارکینگ بیمارستان داخل خودرو خواب است، عکس بگیرم تا اثرگذاری بیشتری داشته باشد و اصرار دارد که این موضوع را به‌طور مستمر پیگیری کنم تا شاید دغدغه‌های اسکان همراهان بیماران شهرستانی و روستایی هرچه زودتر رفع شود.
کرونا و تعطیلی همراه‌سرای بیمارستان رازی
حدود ساعت ۲۱ همان شب به بیمارستان رازی بیرجند می‌روم، روی تابلوی زردرنگی به عنوان مشخصات پروژه، نام بیمارستان ۲۰۰ تختخوابی امام رضا (ع) بیرجند حک شده و با وجود اینکه این بیمارستان تازه‌ساخت در اسفند سال ۱۳۹۵ افتتاح شد، هنوز تابلوی مشخصات آن شامل نام پیمانکار و کارفرما، زیربنا و مساحت در ورودی بیمارستان نصب است. عملیات اجرایی این پروژه در سال ۱۳۸۶ به عنوان بیمارستان امام رضا (ع) بیرجند آغاز شد و به دلیل وجود یک بیمارستان دیگر به همین نام در بیرجند در زمان افتتاح نام آن به مرکز آموزشی و درمانی رازی تغییر کرد.از در اصلی بیمارستان با معرفی خودم به عنوان همراه بیمار وارد می‌شوم و بعد از گذشتن از محوطه اصلی بیمارستان با باز شدن درب ریلی وارد ساختمان اصلی مجموعه می‌شوم، به محض باز شدن درب ریلی، دو طرف راهرو ورودی، ۲ در شیشه‌ای وجود دارد که روی در سمت چپ نوشته شده همراه‌سرای بانوان و ورود آقایان ممنوع و بر در سمت راست هم نام همراه‌سرای آقایان و ورود خانم‌ها ممنوع، موجود است. برق هر دو همراه‌سرا خاموش و در ورودی هر دو بخش آقایان و خانم‌ها قفل است و از وسایل جاگذاری شده در آن از جمله کارتن، وسایل و سایر تجهیزات اداری مشخص می‌شود که در همراه‌سراها امکان پذیرش وجود ندارد. در این بیمارستان هم خودم را به نگهبان، همراه یکی از بیماران معرفی می‌کنم و درخواست استفاده از همراه‌سرا را دارم که نگهبان بخش در پاسخ به درخواستم می‌گوید: از زمان شیوع کرونا این همراه‌سراها بسته شده است.وقتی می‌گویم توان مالی و جایی برای اسکان در بیرجند ندارم، نگهبان در پاسخ به درخواست مجدد و اصرار من ادامه داد: چند لحظه‌ای صبر کنید با رییس بخش پرستاری صحبت کنم.با تماس تلفنی وی، رییس بخش پرستاری بیمارستان رازی گفت که در این شرایط کرونا از اسکان همراهان بیمار در این بیمارستان معذوریم.
چهار اتاق اسکان همراه بیمار در بیمارستان امام رضا (ع)
از بیمارستان‌های ولیعصر و رازی بیرجند راهی بیمارستان امام رضا (ع) در خیابان طالقانی می‌شوم که مرکز درمانی تروما است و از نگهبان درب اصلی بیمارستان نشانی مرکز اقامت همراهان بیماران را می‌پرسم.او نشانی محوطه درمانگاه شبانه‌روزی این بیمارستان را به من داد و از سمت چپ در اصلی بیمارستان امام رضا (ع) از در کوچکی وارد درمانگاه شبانه‌روزی می‌شوم، در محوطه این درمانگاه و زیر راهروی اصلی ورود به درمانگاه چهار اتاقک وجود داشت که بر در ورودی یک اتاق محل استراحت رانندگان و بر ورودی سایر اتاق‌ها هم عنوان اتاق اسکان حک شده و به ترتیب شمارگذاری شده است. در ورودی اتاق اسکان شماره یک، یک جفت کفش مردانه کنار هم جفت شده و کمی لای در باز است، در اتاق اسکان را می‌زنم و در فاصله یکی و ۲ متری منتظر می‌ایستم، بعد از چند دقیقه مردی حدود ۳۰ ساله در چارچوب در قرار گرفت. خودم را معرفی می‌کنم و از او درخواست مصاحبه درخصوص مشکلات همراهان بیماران در شهر بیرجند و گرفتن عکس از داخل اتاق محل اسکان را می‌کنم که در پاسخ می‌گوید چند لحظه‌ای صبر کنید تا وسایل را مرتب کنم.
ناشکری نمی‌کنم؛ سرپناهی است
اتاقی حدود ۱۲ متری که کف اتاق موکت است و روی موکت‌ها چند پتوی کهنه که از همراهان بیماران قبلی به ارث مانده و کولر، پخچال و یک دستگاه شوفاژ همه امکانات این اتاق اسکان است، بعد از دیدن داخل اتاق چند دقیقه‌ای را در محوطه بیمارستان با این همراه بیمار به گفت و گو می‌نشینم. اهل یکی از روستاهای شهرستان مرزی سربیشه در فاصله ۱۰۰ کیلومتری بیرجند است و پدرش به دلیل سکته مغزی به مدت ۴۵ روز در بخش آی سی یو بیمارستان امام رضا (ع) بیرجند بستری است.گوهری گفت: نباید ناشکری کنیم از اینکه خواسته باشیم ۴۵ روز را خانه اقوام و نزدیکان سپری کنم، اینجا برایم بهتر است و یک سرپناه گرمی در فصل زمستان برای من روستایی است.وی افزود: باید از سرویس‌های بهداشتی داخل محوطه بیمارستان استفاده کنیم که واقعا مناسب نیست ولی در داخل این اتاق ۱۲ متری وسایل گرمایشی برای تابستان و سرمایشی برای تابستان وجود دارد. این همراه بیمار با بیان اینکه در داخل اتاق اسکان یک دستگاه کولر، شوفاژ و یک دستگاه یخچال وجود دارد گفت: باید وسایل شخصی و حتی پیک نیک برای تهیه غذا و تشک و پتو را خودمان تهیه کنیم.وی درباره شرایط تحویل کلید این اتاق‌ها توسط نگهبانی بیمارستان گفت: از جمله شرط‌های ارائه کلید توسط نگهبانی بیمارستان این است که حتما در بخش آی سی یو بیمارستان مریض داشته باشیم و شهرستانی باشیم، در صورتی که اتاق‌ها خالی باشد با پرداخت قبض پنج هزار تومانی به پذیرش بیمارستان، کلید اتاق اسکان را در اختیارمان می‌گذارند.گوهری اظهار داشت: روز اول تهیه وسایل شخصی برای اقامت خیلی سخت بود به عنوان مثال چند ساعت را در خیابان‌های بیرجند در به در به دنبال جایی برای پر کردن پیک نیک بودم.وی افزود: در بیمارستان امام رضا (ع) همین چند اتاق برای اسکان همراهان وجود دارد ولی در بیمارستان ولیعصر (عج) که همین شرایط هم وجود ندارد و همراهان بیمار بیشتر گلایه‌مند هستند.
درد مریض‌داری و درد نداشتن محل اسکان
بعد از گفت و گو با این مرد در درب اصلی بیمارستان با پیرمرد روستایی حدود ۸۰ ساله ساکن یکی از روستاهای شهرستان درمیان که همسرش به دلیل افتادن از پله و شکستن کمر از هشت ماه گذشته بارها در بیمارستان امام رضا (ع) بیرجند بستری شده است، هم‌صحبت می‌شوم.فیروزی گفت: در این مدت که همسرم بستری است، واقعا اذیت شدم و هرچند شب را خانه یکی از فرزندانم هستم، در این مدت به دنبال اجاره خانه مستقل بودم اما هزینه‌های اجاره خانه بالاست و در توان من نیست. وی افزود: محلی برای اسکان همراهان بیمار شهرستانی در مرکز استان ضروری است، درد مریض‌داری یک طرف و درد نداشتن محل اسکان یک طرف، در این هشت ماه فرزندانمان از اینکه با آنها زندگی می‌کنم خیلی خوشحال هستند ولی برای خودم خیلی سخت است. فیروزی گفت: مددجوی کمیته امداد هستم و برای تهیه هزینه‌های بیمارستان مانده‌ام تا اینک بخواهم هزینه محل اسکان مستقل را هم پرداخت کنم، اگر اطراف این بیمارستان مکانی برای استراحت شبانه‌ام باشد، برایم کافی است.
واگذاری اتاق‌های اسکان فقط به همراه بیماران آی سی یو
یکی از شهروندان گنابادی که از ۲ هفته پیش برادرش به دلیل تصادف در محور بیرجند – قاینات در این بیمارستان بستری است به جمع ما پیوست و گفت: از بیرجند به عنوان مرکز استان انتظار بیشتر از این داشتم که حداقل یک مرکز همراهان بیمار به‌صورت مجهز وجود داشته باشد نه اینکه ۱۲ شب همراه خانواده باید در به در دنبال محل اسکان باشم. دوباره به نگهبانی درب اصلی بیمارستان امام رضا (ع) مراجعه و خودم را معرفی می‌کنم و شرایط واگذاری اتاق‌های استراحت همراهان بیمار را می‌پرسم که نگهبان در پاسخ می‌گوید: در این بیمارستان تنها چهار اتاق اسکان وجود دارد و به افرادی واگذار می‌شود که بیمار در بخش آی سی یو دارند. به گفته وی همراهان بیماران شهرستانی به دلیل نبود محل اقامت مشکلات زیادی دارند و روزانه مراجعات و درخواست‌های زیادی برای واگذاری محل اقامت از سوی همراهان بیمار وجود دارد.
مرکز همراهان در بیرحند جزو واجبات
نگهبان بیمارستان برای واکاوی بیشتر مشکل همراهان بیماران در شهر بیرجند، شماره مدیر پرستاری بیمارستان امام رضا (ع) را به عنوان یک فرد دغدغه‌مند که از سالیان گذشته پیگیر رفع مشکل اقامت همراهان بیمار است، در اختیارم گذاشت.اسماعیل محمدیان در گفت و گوی تلفنی به خبرنگار ایرنا گفت: ایجاد مرکزی مجهز و قانونی برای اسکان همراهان بیمار در بیرجند جزو واجبات نه ملزومات است، بیشتر حجم مراکز تخصصی درمان را در شهر بیرجند داریم و همه بیماران شهرستانی برای ادامه روند درمان به مرکز استان اعزام می‌شوند.وی افزود: در بیمارستان امام رضا (ع) بیرجند حداقل به ۱۰ تا ۱۵ اتاق اسکان برای همراهان بیمار نیاز داریم، بیماران بخش آی سی یو، بخش اعصاب و روان و بخش سوختگی شاید ۲ تا سه ماه در این بیمارستان بستری باشند که همراهان آنان واقعا دچار مشکلاتی زیادی می‌شوند.محمدیان بیان کرد: همراهان بیمار در تابستان حداقل در خودرو و چادر می‌توانند سپری کنند اما در فصل زمستان به دلیل شدت سرما شرایط برای آنان سخت‌تر می‌شود.وی گفت: به دلیل درخواست‌های زیاد همراهان بیمار فضاهایی که به عنوان انباری استفاده می‌کردیم را تبدیل به اتاق‌های ۱۲ متری کردیم و در اختیار همراهان بیمار به عنوان سرپناه شبانه قرار می‌گیرد. مدیر پرستاری بیمارستان امام رضا (ع) بیرجند ادامه داد: ما خودمان هم این اتاق‌ها را در شان همراهان بیمار نمی‌دانیم و در صورتی که همراه بیمار از محل رضایت داشته باشد، کلید را در اختیارشان قرار می‌دهیم.وی با بیان اینکه وسعت راه‌های خراسان جنوبی زیاد و حجم تصادفات در محورها بالاست گفت: بیمارستان امام رضا (ع) بیرجند مرکز ترومای بیماران تصادفی است و گاهی همراهان بیمار را از سایر استان‌ها داریم که در شهر بیرجند برای اقامت خود دچار مشکل می‌شوند. محمدیان گفت: خراسان جنوبی سومین استان پهناور کشور است و گاهی رفت و برگشت به شهرستان‌ها برای همراهان بیمار سخت است لذا مجبورند در شهر بیرجند بمانند، درخواست‌های زیادی از سوی همراهان بیمار برای محل اقامت شبانه داریم ولی در شهر بیرجند محل اسکانی برای همراهان بیمار وجود ندارد که این افراد را معرفی کنیم. وی افزود: با توجه به مشکلات زیاد همراهان بیماران شهرستانی، بارها این دغدغه و مشکل را با افراد خیر در میان گذاشتیم و خیرین زیادی پای کار آمدند اما به دلیل ارائه نشدن زمین و مکان از سوی مسوولان متولی، ساخت و راه‌اندازی مرکز همراهان بیمار بی‌نتیجه ماند. وی اظهار داشت: انتظار داریم وقتی فرد خیر پای کار می‌آید، مسوولان متولی هم حمایت کنند تا این مشکل چندین ساله همراهان بیمار در شهر بیرجند رفع شود.
ساخت مرکز همراهان بیمار بعد هفت سال در نقطه صفر
شهر بیرجند قطب درمانی خراسان جنوبی است و ساماندهی وضعیت همراهان بیمار در قالب احداث مرکز اقامت آنان ضروری است که در سالیان گذشته احداث طرح مرکز همراهان بیمار به عنوان نیاز ضروری همواره از سوی دستگاه‌های مختلف مورد تاکید قرار گرفته است.بر همین اساس عملیات اجرایی مجتمع اقامتی همراهان بیمار بیرجند در شهریور سال ۱۳۹۳ در زمینی به مساحت یک هزار و ۴۰۰ متر مربع در خیابان ظفر بیرجند آغاز شد و واگذار نشدن زمین به دلیل یکسری مشکلات در سند آن از مهمترین دلایلی بود که روند احداث پروژه را سال‌ها به تاخیر انداخت.اوایل دی سال گذشته بود که مدیرعامل مجمع خیرین سلامت خراسان جنوبی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا از رفع مشکل ۶ ساله سند زمین مرکز اقامتی همراهان بیمار بیرجند خبر داد و گفت: با اخذ مجوز پروانه ساخت عملیات اجرایی این طرح را سال آینده آغاز خواهیم کرد.سید محمود حسینی این بار در گفت و گوی تلفنی علت آغاز نشدن عملیات اجرایی این پروژه را این گونه برای خبرنگار ایرنا تشریح کرد که علت اصلی ساخته نشدن مرکز اقامتی همراهان بیمار در استان از سال ۱۳۹۳ تا پایان سال گذشته مشکلاتی درخصوص سند زمین این پروژه با بنیاد مستضعفان بوده که مشکل سند زمین سال گذشته رفع شده است.وی ادامه داد: سال گذشته با همکاری خوب بنیاد مستضعفان، زمینی به متراژ ۲ هزار و ۵۵۰ متر مربع برای ساخت مرکز همراهان بیمار به مجمع خیرین سلامت استان واگذار شد.مدیرعامل مجمع خیرین سلامت خراسان جنوبی گفت: سال گذشته طراحی نقشه ساخت مرکز همراهان را انجام دادیم و قرار شد ساخت این مرکز را آغاز کنیم اما در حال حاضر به دلیل اینکه این زمین در نزدیکی یکی از مراکز امنیتی بیرجند قرار دارد، محدودیت ارتفاع‌سازی در حد یک یا ۲ طبقه به ما داده شد.وی عنوان کرد: هرچه بررسی کردیم با محدودیت ارتفاع نمی‌توانیم مجموعه خوبی را بسازیم چرا که باید حداقل مکانی در سه یا چهار طبقه را بسازیم تا پاسخگوی نیاز همراهان بیمار باشد.حسینی گفت: از طریق شورای شهر بیرجند پیگیر هستیم که این زمین را به احسن تبدیل کنیم تا مشکل ارتفاع‌سازی رفع شود و شهرداری هم زمینی در نزدیکی بیمارستان ولیعصر دارد که اگر با نظر مساعد شهردار و اعضای شورای شهر در اختیار مجموعه ما قرار گیرد، بلافاصله کار ساخت را شروع خواهیم کرد.وی افزود: مدیریت جدید بنیاد مستضعفان همکاری و مساعدت خوبی دارد که امیدواریم هرچه سریعتر مشکل زمین مجموعه رفع شود و اکنون منتظر نتیجه شورای شهر بیرجند برای رفع مشکل زمین هستیم. مدیرعامل مجمع خیرین سلامت خراسان جنوبی گفت: در صورت رفع مشکل زمین در زمینه ساخت مرکز همراهان بیمار مشکل مالی نداریم و خیرین پای کار هستند زیرا ساخت این مرکز از نیازهای ضروری مردم است و باید هرچه سریعتر با رفع مشکل زمین، کار ساخت را شروع کنیم.وی بیان کرد: درخواست ما از دستگاه‌های متولی این است که همکاری کنند تا هرچه سریعتر مشکل زمین رفع و با ساخت این مجموعه دغدغه همراهان بیمار در مرکز استان برای همیشه رفع شود.حسینی گفت: ما آمادگی داریم که در صورت حل مشکل زمین با همه توان و در کمترین زمان نسبت به اجرای پروژه اقدام کنیم.به نظر می‌رسد باید توصیه مقام معظم رهبری مبنی بر کاهش دغدغه خانواده‌های بیماران بار دیگر مرور شود که فرمودند: «ما می‌خواهیم اگر کسی در خانواده مریض شد، آن خانواده بیش از مریض‌داری رنج دیگری نداشته باشد».امید می‌رود با همکاری مسوولان متولی مشکل زمین مرکز اقامتی همراهان بیمار در بیرجند هرچه سریعتر رفع و با همت خیرین عملیات اجرایی این طرح در بیرجند آغاز شود تا تسکینی بر آلام خانواده بیماران باشد.در حال حاضر ۱۴ بیمارستان با هزار و ۴۵۶ تخت ثابت در استان خراسان جنوبی زیرمجموعه دانشگاه علوم پزشکی بیرجند هستند که بیشترین آنها در مرکز استان فعالیت دارند.
