عشق به محیط زیست و دیدن شگفتی‌های خلقت و زیبایی‌های آفرینش بی شک از جمله مؤلفه‌هایی است که روح هر انسانی را به آرامش می‌رساند. برای محیط بان شدن باید عاشق طبیعت بود چون حفاظت از محیط زیست کاری است دلی و محیط بان بودن هم کاری سخت و دلی است. خراسان جنوبی حدود ۱۵ میلیون هکتار عرصه طبیعی دارد که دو میلیون هکتار آن عرصه های تحت مدیریت محیط زیست است اما تنها ۷۰ نفر محیط بان سبز پوش استان به طور شبانه روزی از این عرصه وسیع حفاظت می کنند. درباره چالش های محیط بانی با سه نفر از محیط بانان استان به گفتگو نشستیم.
کمبود حداقل ۱۳۰ محیط بان
در خراسان جنوبی
فرمانده یگان حفاظت محیط زیست خراسان‌جنوبی با اشاره به اینکه فقط ۷۰ محیط بان در خراسان جنوبی مشغول به کار هستند گفت: در استان با توجه به پهناور بودن آن با کمبود نیرو مواجه هستیم و حداقل ۱۳۰ محیط بان برای عرصه ۱۵ میلیون هکتاری خراسان جنوبی نیاز است. مسعود مستقیم با بیان اینکه حضور محیط بانان در مناطق تحت مدیریت و شکار ممنوع ، باید جدی‌تر و دائمی باشد اظهار کرد: از جمله دغدغه‌های محیط‌بانان این است که علی رغم تلاش‌هایشان برای حفظ و حراست از تنوع گونه‌های جانوری، ولی شاهد قاچاق گونه‌های کمیاب، چون هوبره در خراسان‌جنوبی هستیم. وی با اشاره به اینکه این استان یکی از قاچاقچی خیزترین مناطق کشور در حوزه قاچاق هوبره است، بیان‌کرد: متأسفانه این موضوع را در زیرکوه به مراتب مشاهده می‌کنیم و این پرنده خاص استان به کشورهای عربی قاچاق می شود.
شهادت بیش از ۱۳۰
محیط بان در کشور
وی با اشاره به شهادت و جانباز شدن بیش از ۱۳۰ محیط بان در کشور بیان کرد: قانون حمایت قضایی از حقوق محیط بانان به تصویب رسیده اما کافی نیست و باید قوانین حمایتی و مزایای بیشتری از این قشر زحمتکش در نظر گرفته شود. فرمانده یگان حفاظت محیط زیست خراسان‌جنوبی ادامه داد: در خراسان جنوبی فقط دو مورد حمله به محیط بانان رخ داده و امیدواریم دیگر شاهد از دست دادن پاسداران محیط زیست در کشور نباشیم.
اعمال جریمه برای شکارچیان کارساز نیست
فرمانده یگان حفاظت محیط زیست خراسان‌جنوبی یادآور شد: قانون گذار برای شکارچیان جریمه های نقدی در نظر گرفته اما باید نگاه ساختاری و ریشه ای به این موضوع داشته باشیم. به گفته وی اگر نگاه‌ها به موضوع محیط زیست درست نشود اعمال جریمه‌ها تعداد شکارچیان غیرقانونی را کم نخواهد کرد. وی اظهار کرد: خون این محیط‌بانان بیگناه جز برای حفظ محیط طبیعی و ذخایر طبیعی این کشور ریخته نشد و از طرف دیگر بیش از این میزان شکارچی جان خود را از دست دادند. وی تاکید کرد: برای حفظ جان محیط‌بانان و چه شکارچیانی که در هر حال هم وطن ما هستند باید بر فرهنگ‌سازی و تغییر نگرش‌ها کار کرد. مستقیم برخی عقاید اشتباه مانند خواص دارویی در برخی از اعضای بدن برخی حیوانات را نیز عامل دیگری برای کشتار آنها دانست و افزود: متاسفانه شایعاتی نادرست از تاثیر صفرا و برخی جوارح بز کوهی، خرس، کبک باعث کشتار آنها شده، در حالی که هیچ کدام از این باورها منبع درست و علمی نیز ندارند. وی تاثیر لانه خفاش بر درمان سرطان را نیز یکی از دیگر خرافات شایع در بین مردم دانست و ادامه داد: این روزها تاثیر لانه خفاش بسیار رواج یافته و موجب ایجاد بازاری برای خرید و فروش لانه خفاش در بین برخی افراد شده است. این فعال محیط زیست اضافه کرد: خفاش پستاندار پرنده ای است که به دیوار مکان‌هایی مانند غارها می‌چسبد و هرگز لانه‌ای ایجاد نمی‌کند اما این باور اشتباه، بازار داغی برای درآمدهای کلان برخی از سودجویان فراهم کرده است. وی خرس قهوه ای را از دیگر حیوانات قربانی خرافات دانست و بیان کرد: متأسفانه خرافه پرستان، چربی، پوست و اعضای بدن این حیوان را برای درمان برخی بیماری ها مفید می دانند و این خرافه ها باعث شکار و سلاخی این حیوانات شده است. یکی دیگر از محیط‌بانان خراسان‌جنوبی با اشاره به اینکه ۷ سال است که وارد محیط زیست شده است، اظهار کرد: در ابتدا تجربه کافی در این حوزه نداشتم اما به مرور زمان عاشق محیط زیست شدم. محمدرضا رجبی با اشاره به اینکه کار کردن در محیط طبیعی یکی از زیبایی‌های کار محیط بانی است افزود: یک محیط‌بان همچون سرباز آماده است تا هر گاه خطری زیست حیات وحش را تهدید کند، مأموریت خود را در این زمینه انجام دهد. این محیط‌بان با اشاره به اینکه تا زمانی که فرهنگ تعامل با محیط زیست و حیات وحش وجود نداشته باشد مشکلات محیط‌بانان کاهش نمی‌یابد، ادامه داد: مشکل استخدامی و حقوق کم از چالش های محیط بان است که امیدوارم مسئولان به آن توجه کنند. وی یادآور شد: خشکسالی از مهمترین مشکلاتی است که محیط زیست استان با آن روبروست و گونه های حیات وحش و گیاهان خاص را به خطر انداخته است.
دیدن گله های حیات وحش از چشم اندازهای محیط زیست
حسین کمندی محیط بان دیگر هم استانی نیز با بیان اینکه از سال ۸۴ وارد محیط زیست شده است، افزود: دیدن گله های قوچ و میش در طبیعت لذتی وصف ناپذیر است که باعث شد به این حوزه علاقه مند شوم. وی ادامه داد: از چالش های محیط زیست شکار بی رویه حیوانات و آلودگی های زیست محیطی کارخانجات است.این فعال محیط زیست خاطر نشان کرد: باید در دوران ابتدایی آموزش هایی به کودکان انجام بگیرد.
هر ایرانی، یک محیط‌بان
کمندی تاکید کرد: حفاظت از محیط زیست یک وظیفه عمومی است و همه اقشار جامعه باید در برابر آن مسئول باشند. این محیط‌بان بیرجندی معتقد است هر ایرانی می‌تواند یک محیط‌بان باشد و این تنها یک شعار نیست چرا که طبیعت متعلق به همه مردم است و ما باید در حفظ آن کوشا باشیم. وی با بیان اینکه بعضی شهروندان زباله‌ها را بدون توجه به عوارض زیست محیطی از شیشه خودرو‌ها به بیرون پرتاب می‌کنند، ادامه داد: باید تلاش کنیم از مواد آلاینده محیط زیست کمتر استفاده کنیم و اگر ممکن است آنها را با مواد غیرآلاینده و دوستدار طبیعت جایگزین کنیم. این موارد حداقل وظایف یک شهروند دوستدار محیط زیست است. صباغی
