بارورسازی ابرها ؛ مطالبه ای اولویت دار از مسئولین

هرم پور – تصویر هر روزه ی زمین هایی با لب های خشک و کشتزارها و مزارعی در استان که واقعاً از بی آبی سوخته اند، روضه ی غم انگیز دلهای بسیاری از مردم خراسان جنوبی به ویژه روستانشینان ماست. باید همگی بنشینیم و بر این درد، اشک بریزیم. شوخی نیست وقتی می گوییم برداشت انار و زرشک و زعفران و گل نرگس در استان نسبت به سال قبل به صورت میانگین ۴۰ درصد کاهش پیدا کرده است! این یک تراژدی بزرگ است، یک تراژدی واقعی . اما در بسیاری از کشورهای دنیا، برای کاهش این آلام، راهبردها و راههایی در نظر گرفته شده و به بر اساس آن به دستاوردهای مناسبی هم رسیده اند . یکی از مهم ترین آنها، استفاده از فناوری مهم بارورسازی ابرهاست. باروری ابرها به عنوان روشی علمی در تعدیل آب و هوا قدمتی ۸۰ ساله در تحقیقات آزمایشگاهی دارد و بسیاری از دانشمندان و فعالان حوزه آب در سراسر دنیا طی سالها، تحقیقات بسیاری انجام دادند تا بتوانند با افزودن مواد به‌داخل یک ابر (با استفاده از ژنراتورهای زمینی، موشک و یا هواپیما) به افزایش بارش کمک کنند. در ایران نیز تحقیق و مطالعه روی این روش از سالها پیش آغاز شده و مرکز ملی تحقیقات و مطالعات باروری ابرها وابسته به مرکز تحقیقات آب در وزارت نیرو، به عنوان تنها مرکز اجرایی و تحقیقاتی در زمینه تعدیل وضع هوا و انجام پروژه های افزایش بارش در کشور، روی این روش متمرکز شده است. فناوری بارورسازی ابرها به عنوان شاخه ای از علم تعدیل وضع هوا، برای نخستین بار در ایران از سال ۱۳۵۴ تا ۱۳۵۷ توسط یک شرکت کانادایی در حوضه آبریز سدهای کرج و جاجرود به کار گرفته شده است. درباره بارورسازی ابرها دیدگاههای مختلفی وجود دارد. هر چند به اعتقاد مخالفان بارورسازی ابرها، حتی اگر باران زایی با این روش ممکن باشد، حجم بارش تولید شده بسیار محدود است و باید به جای اتکا به راه‌حل‌های کوتاه مدت، بر کاهش مصرف و نیاز آبی کشور تمرکز کنیم اما علیرضا مساح بوانی استاد دانشگاه می گوید: بارورسازی ابرها یک واقعیت علمی تایید شده توسط مجامع علمی بین المللی به خصوص سازمان هواشناسی جهانی (WMO ) است . این سازمان در بیانیه های مختلفی در سالهای ۲۰۰۷ ، ۲۰۰۹ و ۲۰۱۳ به صراحت اعلام کرده که بارورسازی ابرها یک بحث تایید شده است و کشورها بهتر است که در این زمینه با انجام تحقیقات، آن را اجرایی کنند. او تأکید می کند که تحقیقات نشان داده بارورسازی ابرها مقرون به صرفه ترین راهکار برای مدیریت عرضه است. شاهد چنین مدعایی هم اقدامات و موفقیت های سایر کشورهای جهان است. مثلاً دولت مالزی از سال ۲۰۱۴ میلادی تاکنون، هر ساله با هدف مبارزه با آلودگی هوا اقدام به بارور کردن ابرها می کند. مالزی در سال ۲۰۱۵ میلادی پس از وقوع آتش سوزی گسترده جنگل های اندونزی اقداماتی را برای بارور کردن ابرها انجام داده که در نتیجه کمکهای مالزی در زمان بروز آتش سوزی در جنگلهای اندوزی و ایجاد باران مصنوعی، میزان تخریب جنگل ها، آلودگی های زیست محیطی و خسارت های اقتصادی دست کم ۴۰ درصد کاهش یافته است. همچنین ژاپن موفق شده در سال ۲۰۱۳ میلادی که توکیو با کمبود شدید آب روبرو شده بود دست کم ۱۵ درصد از آب مورد نیاز این کشور را از طریق بارورسازی ابرها تامین کند. مدیرعلمی طرح باروری ابرها در ایران نیز با اشاره به اینکه قابلیت تایید شده باروری ابرها در افزایش فصلی بارش ۵ تا ۱۵ درصد است، می گوید : بیشتر فراوانی زمان باروری ابرها در ایران از نیمه نخست آبان تا پایان اردیبهشت انجام می شود. او تأکید می کند که فرصت های باروری بسته به ماه، سال و منطقه ای که در آن اجرا می شود متغیر است و می گوید: ۴۶ درصد ابرها به روش هوایی قابل بارورشدن هستند، و ۴۷ درصد ابرها از طریق زمینی و ۶۶ درصد هم از طریق هوایی قابل باروری هستند و در صورت ترکیب این دو شیوه امکان باروری درصد بیشتری از بارش فراهم می‌شود. سالهاست شرایط و وضعیت استان ما از منظر خشکسالی، قرمز و بحرانی است. تداوم این شرایط به یک فاجعه زیست محیطی، انسانی، حتی اجتماعی و فرهنگی و امنیتی و اقتصادی برای منطقه استراتژیک شرق کشور منجر خواهد شد. شرایط اقتصادی کشور نه تنها عالی بلکه حتی خوب هم نیست که بتواند با تزریق بودجه های مطلوب و به موقع، بخشی از خسارت های وارده ناشی از خشکسالی را جبران یا پیشگیری نماید. با یک حساب سرانگشتی کاملاً مسجل است که باروری ابرها حتی اگر در بدبینانه ترین حالت به رشد همان ۱۵ درصد حجم بارش ها در سال منجر شود، باز یک نقطه امید برای مردم لب تشنه و زمین های سوخته ی استان ما و استانهایی از قبیل ماست. شواهد مستند نشان می دهد در بعضی از استانها، کار بارورسازی ابرها از مدت ها قبل در حال انجام است. استاندار محترم! نمایندگان عزیز! مسئولین دستگاههای ذیربط! بارور سازی ابرها، یک مطالبه ی جدی از سوی مردم، دلسوزان و دغدغه مندان استان خراسان جنوبی خطاب به شماست. تا مثل سالهای قبل زمان نگذشته، فریادگر این مطالبه در گوش مسئولین کشوری برای آغاز این طرح مهم در استان ظرف هفته های آینده باشید.
(لطفاً نظرات و پیشنهادات خود را درباره این سرمقاله به شماره ۰۹۳۰۴۹۴۳۸۳۱ ارسال بفرمایید)

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *


برنا – مدیرکل دفتر امور شهری و شوراهای استانداری خراسان جنوبی گفت: ۱۶ دستگاه تنفسی

بیشتر

جم – امروز برای بررسی احوالات استان در سالی که گذشت سری به روزنامه های

بیشتر

چند روز پیش یکی از همکاران پزشک مطلبی برایم ارسال کرد که گویا قرار است

بیشتر

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *


فرم

فرم گزارش اشکال در سایت