هراس کشاورزان ازهیولای ملخی

سطح زمین پر از سوراخ هایی به قطر و ارتفاع یک خودکار ، سوراخ هایی که هر کدام پر از تخم ملخ هایی است که در ۴۸ ساعت چندین هکتار مزرعه را به زمینی لم یزرع تبدیل می کنند. هجوم ملخ ها به مزارع کشاورزی چند سالی است که در فصل های مختلف بروز می کند. هجومی که هیچ گزینه ای به جز سم پاشی ندارد و البته سم پاشی نیز باید در چندین مرحله انجام شود تا تاثیر مطلوب خود را داشته باشد. یک کشاورز در روستای قدمگاه نهبندان که یکی از کانون های مهم حمله ملخ در این شهرستان به حساب می آید در توصیف حمله ملخ ها به مزرعه اش می گوید: ملخ ها این قدر بزرگ و زیاد هستند که گنجشک ها هم قادر به خوردن این حجم و اندازه نیست. ماشاا… بخشی ادامه می دهد: ملخ ها در فصل تخم گذاری وارد منطقه شدند، تخم گذاری شان هم در زمین انجام می شود. وی تشریح می کند: انگار خودکار برداشته اند و در هر مترمربع زمین بی نهایت سوراخ ایحاد کرده اند. این کشاورز که ۱۲۰ هکتار زمین کشاورزی از انواع گندم،جو و کلزا دارد می گوید: فعلا درصد خسارت وارده در حد ۲۰ درصد است اما بعد از اینکه پوره های ملخ از تخم خارج شود دیگر مبارزه بسیار دشوار خواهد بود به همین دلیل سم پاشی در چندین مرحله باید انجام شود تا علاوه بر از بین رفتن ملخ های بالغ،تخم ملخ ها نیز نابود شود. وی با اشاره به اینکه جهاد کشاورزی مبارزه با این آفت را آغاز کرده است و در این راه کشاورزان هم کمک می کنند، ادامه می دهد: خودروهای سم پاش جهاد کشاورزی عملکردی به مراتب بهتر از تراکتورهای ما دارد. بخشی تاثیر سم پاشی با خودروهای سم پاش جهاد را حدود ۸۰ درصد دانسته و می گوید: باید همه سازمان ها از بسیج و سپاه و … دست به دست هم دهیم برای انجام سم پاشی مطلوب. هر چند اکنون نیز منابع طبیعی و بسیج کشاورزی در کنار سازمان جهاد کشاورزی در حال سم پاشی مزارع هستند اما بر اساس گفته کارشناسان باید هر هفته این سم پاشی انجام شود تا تخم ملخ ها تبدیل به حشره نشود. این کشاورز که عضو یک شرکت تعاونی کشاورزی در منطقه قدمگاه است، ادامه می دهد: در این تعاونی بیش از ۱۰۰ خانواده کشاورز عضو هستند که تنها راه معاش آنها از کشاورزی است. بخشی با ابراز نگرانی از شرایط موجود می افزاید: امسال به دلیل بارندگی ها کشاورزان کشت دیم نیز زیاد داشته اند که اکنون مزارع دیم در معرض نابودی است. به گفته وی جهادکشاورزی سم را به صورت رایگان در اختیار کشاورزان قرار می دهد و از این بابت کشاورزان مشکل خاصی ندارند. اما مهمترین معضل سم پاشی اصولی است که با تراکتورهای کشاورزی به خوبی خودروهای دولتی انجام نمی شود.

سرزمین مرده ها

این کشاورز که ۶۰ سال از عمرش می گذرد تا به حال چنین حجمی از هجوم ملخ ها به مزارع را به یاد ندارد. وی ادامه می دهد: اولین روزی که ملخ ها به قدمگاه رسیدند در عرض سه ساعت حدود ۶ هکتار از مزارع را هرچه که بود خوردند. وی در توصیف جوندگی و میزان خسارت این آفت می گوید: اگر به همان نحوی که در روز اول دیدم تخم ملخ ها باز شود و آنها هم به همین سرعت عمل کنند، می توانند اینجا را به سرزمین مرده ها تبدیل کنند.

بیمه و داستان های خودش

کشاورز دیگری در شهرستان سربیشه نیز همین شرایط را توصیف می کند با این تفاوت که در مراتع هم هجوم ملخ ها باعث نگرانی گله داران شده است چرا که علف های سبز را نابود می کنند. حسینی در پاسخ به اینکه آیا بیمه خسارت احتمالی به کشاورزان در مقابل حمله ملخ ها را عهده دار خواهد شد می گوید: نمی دانم. وی ادامه می دهد: زمین های گندم، جو و کلزا بیمه است اما در مقابل سیل و تگرگ نامی از ملخ نیامده واقعا نمی دانم چه سرنوشتی در انتظار کشاورزان است. وی که علاوه بر محصولات بالا باغ پسته و محصولات جالیزی و کشت علوفه نیز دارد ، می گوید: مسئولان جهادکشاورزی بازدید های زیادی داشته اند و سم پاشی را شروع کرده اند اما گفته شده باید ۶ مرحله مبارزه ادامه داشته باشد.

پیش بینی های قوی

یک کارشناس حفظ نباتات نیز در این باره به آوا می گوید: خسارت به محصولات (خسارت‌های دوره‌ای)، معضلات اجتماعی (به خطر انداختن امنیت غذایی ) و مشکلات سیاسی (ضرورت پاسخگویی مسئولان) از جمله تاثیرات هجوم ملخ‌ها بر جوامع انسانی است. مجید فرخی تصریح می کند: غیرقابل دسترس بودن مناطق تولید مثلی این حشرات، تحرک زیاد، احتمال مقاومت به آفت‌کُش‌ها، قدرت پروازی بالا و قابلیت مهاجری، همه چیز خوار بودن این حشره و تغییر در رفتار و رنگ و فیزیولوژی ملخ‌ها از جمله تفاوت ملخ‌ها با سایر آفات است. وی با بیان اینکه فازهای خسارت‌زای ملخ صحرایی شامل انفرادی و مهاجری است، گفت: طول دوره تخم ریزی ملخ‌ها ۱۰ تا ۶۵ روز بوده که طول دوره پورگی به طور متوسط ۳۶ روز و مجموع چرخه زندگی ملخ ۲ تا ۶ ماه است. وی با بیان اینکه ملخ دریایی مضرترین نوع ملخ است، ادامه می دهد: این نوع ملخ اصولاً بومی ایران نبوده و در کشورهای دیگر به نام ملخ بیابانی و صحرایی نامیده می‌شود و چون معمولاً از روی خلیج فارس پرواز کرده و خود را به ایران می‌رساند، در کشور ما به آن ملخ دریایی هم می‌گویند. این کارشناس درباره کانون این ملخ ها اعلام می کند: کانون‌های دائمی ملخ دریایی شامل آفریقا، عربستان سعودی، هندوستان و پاکستان بوده که به مناطق جنوبی ایران حمله کرده و از نظر اقتصادی، خسارت ملخ دریایی فوق‌العاده حائز اهمیت است. خراسان جنوبی بهره برداران زیادی در حوزه کشاورزی و دامداری دارد که درآمد آنها نقش مهمی در تامین احتیاجات سفره‌هایشان دارد که در صورت هجوم ملخ ها و نبود مبارزه موثر، تاثیرات منفی زیادی در بخش کشاورزی استان بر جا می‌گذارد. وی یادآور می شود: منطقه جازموریان در جنوب استان کرمان سال گذشته دروازه ورودی ملخ‌ها به پهناورترین استان کشور بود که با اقدامات به موقع ولی با دستان خالی سازمان جهاد کشاورزی، این حشرات مضر زمین گیر شدند و تجربه خوبی در این زمینه برجا گذاشت.

درگیری با ملخ ها در جنوب استان

رئیس سازمان جهاد کشاورزی هم با اعلام اینکه امسال هجوم ملخ‌ها نسبت به سال گذشته، افزایش چند برابری داشته است، می گوید: سال گذشته هجوم ملخ‌ها فقط در نهبندان گزارش شد اما امسال شهرستان‌های مرزی زیرکوه، سربیشه و درمیان هم به این آفت آلوده شدند. غلامرضا قوسی می افزاید: نخستین ریزش ملخ صحرایی مهاجر را در یک هفته گذشته در شهرستان نهبندان شاهد بودیم. وی توضیح می دهد: ملخ صحرایی در این مناطق به رنگ زرد لیمویی در حال جفت‌گیری و تخم‌ریزی است. سازمان جهاد کشاورزی از چهارم اردیبهشت مبارزه با این آفت را به وسیله دستگاه‌های «یو ال وی» پاش آغاز کرده و تاکنون بیش از یکهزار ۳۰۰ تا یکهزار و ۵۰۰ هکتار سم‌پاشی انجام گرفته است. وی با بیان اینکه تاکنون ۱۷ هزار هکتار از زمین های نهبندان، ۵۰ هکتار در سربیشه و ۱۰ هکتار در زیرکوه آلوده شده است، می افزاید: البته براساس آخرین پیش‌بینی‌ها در ۲۵ کانون حدود ۴۰ هزار هکتار از مراتع و مزارع استان به این آفت آلوده شده است که این آمار به دلیل هجوم گسترده و طغیانگر به صورت روزانه در حال تغییر است. رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان خراسان جنوبی ادامه می دهد: با توجه به بارندگی‌های اخیر مراتع سبز، رطوبت کافی در حاشیه رودخانه‌های قدیمی، مسیل‌ها و دشت‌های دارای خاک نرم، شرایط مناسبی برای تخم ریزی آفت فراهم شده است. وی با اشاره به رصد و پایش روزانه مناطق مختلف استان به خصوص شهرستان‌های مرزی می گوید: در حال حاضر مناطق شمالی استان سیستان و بلوچستان و جنوب کرمان به آفت ملخ صحرایی آلوده است و چون خراسان جنوبی با این مناطق هم مرز است احتمال ریزش این آفت به استان از این مناطق زیاد است، البته احتمال ورود ملخ‌ها از کشور افغانستان هم وجود دارد. قوسی با بیان اینکه ملخ صحرایی قدرت پرواز روزانه ۲۰۰ تا ۳۰۰ کیلومتر را دارد، افزود: این آفت هنوز در مرحله تخم‌ریزی و جفت‌گیری است و ظرف ۲۰ تا ۲۵ روز بعد پوره‌های ملخ نمایان شده و البته این ملخ‌ها پنج نسل دارند که قدرت تخریب نسل چهارم و پنجم آن بسیار بالا خواهد بود. وی ادامه می دهد: این ملخ‌ها تاکنون بیشتر به مراتع استان خسارت وارد کرده‌اند، البته در نهبندان هجوم آنان به مزارع دیم هم مشاهده شده است. وی با اشاره به اینکه سال گذشته نیز در منطقه نهبندان درگیر آفت ملخ صحرایی بودیم، اضافه می کند: پیش‌بینی هجوم و بازگشت دوباره آنان را در سال جاری داشتیم و از چند ماه گذشته نسبت به تهیه سموم و دستگاه‌های سم پاش برای مبارزه اقدام کردیم.

نبود امکانات کافی

قوسی می گوید: اما امسال هجوم آنان بسیار گسترده‌تر بود و امکانات موجود ما برای مبارزه جوابگو نیست، البته پیگیر تهیه سم‌پاش و امکانات لازم از وزارتخانه هستیم و در این خصوص معاونت حفظ نباتات وزارتخانه قول تخصیص اعتبار برای خرید امکانات مبارزه ای لازم را داده است. وی می افزاید: همچنین از طریق وزارت جهاد کشاورزی پیگیر تهیه دستگاه سم‌پاش از استان‌های همجوار از جمله خراسان رضوی و خراسان شمالی هستیم که کمتر درگیر آفت هستند. رئیس سازمان جهاد کشاورزی خراسان جنوبی اضافه می کند: در ستاد مدیریت بحران ملخ صحرایی هم مقرر شد که جهاد کشاورزی نسبت به تهیه سموم، سم پاش و امکانات لازم اقدام کند و برای مبارزه ضربتی از امکانات و ظرفیت دستگاه‌های متولی، نیروی‌های بسیجی، جهادی و مردمی و نیروی‌های نظامی و انتظامی استفاده شود. گفته می شود تاکنون حدود ۴۰ هزار هکتار از مراتع خراسان جنوبی در دام ملخ صحرایی افتاده و به صورت روزانه و گاهی ساعتی این سطح در حال افزایش است، به طوری که در شهرستان نهبندان سطح آلودگی در یک روز از ۱۷ هزار هکتار به ۳۲ هزار هکتار افزایش یافت. در نهبندان هجوم ملخ‌ها به مزارع دیم گزارش شده و احتمال ورود آنان به سایر باغات و مزارع این شهرستان بسیار بالا است. با وجود اینکه خاستگاه ملخ صحرایی شبه جزیره عربستان است اما هجوم ملخ صحرایی از بهمن ماه سال ۹۷ در اراضی کشاورزی و عرصه های منابع طبیعی بندر نخیلو استان هرمزگان برای نخستین بار دیده شد و تا اوایل مرداد ماه سال ۹۸ در بیش از ۹ استان کشور شامل سیستان و بلوچستان، هرمزگان، بوشهر، کرمان، خوزستان، فارس، کهگیلویه و بویر احمد ، ایلام، خراسان جنوبی و قشم سرایت کرد. گفته‌ها حاکی از آن است که هجوم ملخ‌ صحرایی به ایران در بیش از پنج دهه اخیر بی‌سابقه بوده به طوری که در سال ۱۳۴۰ با حمله ملخ‌ها در سطحی بیش از ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار هکتار مبارزه شده بود. آفت ملخ صحرایی ۲۰ درصد از خشکی های دنیا را در سیطره خود دارد و می تواند بیش از ۲۰۰ کیلومتر در روز پرواز کند که در هفته به بیش از یکهزار کیلومتر می رسد و البته رکورد پنج هزار کیلومتر را نیز دارد. این ملخ روزانه معادل وزن خود، خوراک دارد و هر یکهزار و ۱۰۰ ملخ در یک روز می تواند معادل یک انسان یعنی حدود ۲ کیلوگرم از محصولات غذایی استفاده کند که در شرایط طغیانی تنه درختان از هجوم آنها مصون نیستند. زاد و ولد این آفت نیز به گونه ای است که در طول سه تا پنج ماهه، ۳۰۰ تخم به فاصله یک هفته و در هر دوره ۹۰ تا ۱۲۰ عدد تخم در عمق ۱۰ سانتیمتری خاک می گذارد. در حالی کشاورزان در حال شادمانی از بارندگی های خوب اسفند و فروردین بودند، ورود این حشره شادمانی را به کام این قشر پرتلاش خشکاند. حالا آنها امید به عنایت خداوند و سم پاشی هایی بسته اند که با خودروهای مخصوص بهتر از تراکتورهای خودشان انجام می شود، تا شاید جای امضای ملخ ها در زمین هایشان از بین برود – محمودآبادی

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *


برنا – مدیرکل دفتر امور شهری و شوراهای استانداری خراسان جنوبی گفت: ۱۶ دستگاه تنفسی

بیشتر

جم – امروز برای بررسی احوالات استان در سالی که گذشت سری به روزنامه های

بیشتر

چند روز پیش یکی از همکاران پزشک مطلبی برایم ارسال کرد که گویا قرار است

بیشتر

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *


فرم

فرم گزارش اشکال در سایت