هرم پور – چند ماه قبل در همین ستون و به عنوان یک سرمقاله ی هشدار دهنده در خصوص وضعیت جمعیتی استان و شرایط پنجره ی جمعیتی خراسان جنوبی مطالبی را تقدیم حضور کردم. همین جا نوشتم که بر اساس نتایج سرشماری نفوس و مسکن سال ۱۳۹۵ ، جمعیت استان ما ۷۶۸ هزار و ۸۹۸ نفر بوده و ما بیست و هشتمین استان کشور از نظر جمعیت بوده ایم. نرخ رشد جمعیت در کشور معادل ۱.۲۴ درصد و در استان ما ۰.۹۸ درصد است و بر این اساس ما در رتبه ی نوزدهم قرار داریم. این رتبه در مقایسه با سال ۱۳۹۰ معادل ۰.۱۶ درصد افزایش داشته است. در حالیکه احتمالاً بر مبنای این پیش بینی ما در سال ۱۴۰۰ جمعیتی معادل ۸۱۸ هزار نفر داشته ایم، در سال ۱۴۱۵ این جمعیت به ۹۳۸ هزار نفر خواهد رسید. اما سهم جمعیت استان ما در سال ۱۳۸۵ معادل یک درصد از جمعیت کشور بوده که این سهم در سال ۱۳۹۰ به ۰.۹۷ درصد و در سال ۱۳۹۵ به ۰.۹۶ درصد کاهش یافته است. این را هم بدانیم بد نیست که نسبت جوانی جمعیت استان ما که در سال ۱۳۷۵ معادل ۴۰.۳ درصد بوده، در سال ۱۳۸۵ به ۲۸.۶ درصد ، در سال ۱۳۹۰ به ۲۷.۶ درصد و در سال ۱۳۹۵ به ۲۸.۳ درصد رسیده است. همین طور نسبت جمعیت سالمند استان ما که در سال ۱۳۷۵ معادل ۶.۱ درصد بوده، در سال ۱۳۸۵ به ۷ درصد، در سال ۱۳۹۰ به ۷.۳ درصد و در سال ۱۳۹۵ به ۶.۹ درصد رسیده است. یعنی نمودارها از کاهش جمعیت جوان ما و میل کردن جمعیت استان به سوی پیری نشانه می دهند.از سوی دیگر براساس نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال ۱۳۹۵، میزان باروری کل استان در این سال برابر با ۲.۸۵ و در سال ۱۴۰۱با روند کاهشی به ۲.۳۹ رسیده است که در رده دوم کشوری بعد از استان سیستان و بلوچستان قرار گرفته ایم. همان چند ماه قبل درباره ی پنجره جمعیتی هم نوشتم و گفتم که پنجره ی جمعیتی، دوره زمانی نسبتاً کوتاهی از تحولات جمعیتی یک کشور است که در آن نسبت جمعیت سنین فعال به حداکثر خود می رسد و نوعی ساختار مطلوب برای شتاب بخشیدن به رشد اقتصادی مهیا می شود.. سازمان ملل پیش بینی می کند پنجره جمعیتی ایران از سال ۱۳۸۵ شروع شود و چهار دهه یعنی تا سال ۱۴۲۵ ادامه داشته باشد و بین سالهای ۱۴۲۵ تا ۱۴۳۰ با افزایش جمعیت سالمند به تدریج بسته خواهد شد. در خراسان جنوبی این فرصت طلایی از سال ۱۳۹۰ آغاز شده و تا سال ۱۴۱۵ ادامه خواهد داشت. در روزهای گذشته هفته ملی جوانی جمعیت را پشت سر گذاشتیم. خیلی از مسئولین فریاد زدند و تهدید فرمودند و بعضی ها را به دلیل تقصیرها و قصورها و ترک فعل ها، قضایی هم کردند! خطر پیری جمعیت در کشور ما خطری واقعاً جدی و نزدیک به ماست. پیامدهای این تهدید بزرگ را در سالهای آینده به چشم خواهیم دید. همه به این موضوع مهم باور داریم اما بپذیریم که زمینه های اصلی ایجاد فضای مطلوب برای رفع این خطر بزرگ و افتادن در مسیر مناسب جوانی جمعیت چند مطلب مهم و حائز اهمیت است: اول رفع دغدغه های اقتصادی خانواده ها. دوم عمل به قول ها و وعده ها. سوم تبیین موضوع و توضیح اهمیت ماجرا با زبان ساده و به دور از افراط و تفریط. چهارم دور شدن از فضای قضایی و امنیتی و تهدید و ارعاب و توجه به ابعاد آموزش فرهنگی جمعیت در کشور ، و پنجم استفاده از مدیرانی در رأس کار که حال و حوصله، ذهن قوی و پویا و ایمان راسخ به موضوع جوانی جمعیت داشته باشند. جز این باشد باور کنید همه چیز در حد همان شعارهای زیبا و شیک باقی خواهد ماند و هر کدام از ما حتی اگر بخواهیم هم نمی توانیم سهممان از جوانی ایران را ادا کنیم.
(لطفاً نظرات و پیشنهادات خود درباره این سرمقاله را از طریق شماره ۰۹۳۰۴۹۴۳۸۳۱ و صفحه @s.hossein.harampoor.m اعلام یا ارسال بفرمایید)