کاری- درخت زیبا و قدیمی چنار «دوشنگان» روستای محمد آباد شهرستان درمیان با ۷۵۰ سال حیات یکی از کهن ترین آثار طبیعی این شهرستان مرزی است. قطر درخت چنار دوشنگان حدود ۴ متر بوده و داخل تنه آن در اثر درون پوسیدگی حفره بزرگی ایجاد شده است. از سمت غرب این مکان آب قنات به سمت این درخت که در شیب دره قرار دارد جاری است و این آب در سمت غرب درخت در یک گودال کم عمق جمع شده و برکه ای را بوجود آورده است که تصویر این درخت عظیم در آن افتاده و موجب خلق منظره ای بسیار زیبا شده است مدتی قبل خبری مبنی بر آتش گرفتن این درخت ملی که نظیرش در کشور نیست، منتشر شد؛ چناری که اگرچه آتش آن مهار شد، اما بخش تنه آن دچار آسیب شده است.
روشن کردن آتش
در دهانه درخت دوشنگان
یکی از مالکین مزرعه دوشنگان در گفتگو با خبرنگار آوا گفت: متاسفانه تعدادی جوان با روشن کردن آتش در داخل دهنه درخت موجب آتش سوزی شدند. رفیعی با اشاره به اینکه این درخت در سال ۸۹ توسط اداره میراث فرهنگی استان ثبت ملی شده است، افزود: بدون در نظر گرفتن نظر مالکان این محدوده و فضاهای اطراف یک منطقه گردشگری اعلام شد که مشکلات عدیده ای برای ما بوجود آورده است. وی با بیان اینکه متاسفانه برای حفاظت این درخت تاریخی کار خاصی انجام نشده است، ادامه داد: برخی افراد گردشگر نما به راحتی در این محدوده آتش روشن کرده و حتی افزایش شدید زباله در این منطقه هستیم.رفیعی خاطر نشان کرد: در این محدوده یک سرویس بهداشتی مناسب وجود ندارد تا گردشگران از آن استفاده کنند و از باغ های مالکین استفاده می شود! وی با تاکید بر لزوم آماده سازی زیرساخت ها یادآور شد: متاسفانه بارها در فاصله نزدیک انواع و اقسام زباله و حتی پوشک انداخته می شود که جلوه بسیار زشتی دارد.
استفاده از هیزم درخت مزارع اهالی دوشنگان
رفیعی با اشاره به سایه زیبای درخت دوشنگان گفت: برخی افراد برای استفاده از این سایه و فضای زیبا هیزم از مزارع مالکان و درخت ها می کنند و هیچ حفاظی برای مزارع ما وجود ندارد.
وی با اشاره به اینکه حیف است که یک اثر جاودانه ۷۵۰ ساله بخاطر بی تدبیری نابود شود، افزود: بارها به فرمانداری و استانداری و حتی میراث نامه زده تا برای حفاظت از درخت دوشنگان تدبیری اندیشیده شود اما هیچگاه جواب قانع کننده ای نگرفتیم. این مالک مزرعه دوشنگان خاطر نشان کرد: درخت دوشنگاه دومین درخت با سابقه طولانی در ایران است و این اتفاقات و سوانح برای یک اثر ملی اسفناک است. رفیعی با اشاره به اینکه اگر بازهم از این دست اتفاقات بیفتد خسارت غیر قابل جبران است، ادامه داد: تقاضا داریم استاندار، فرماندار و میراث فرهنگی و گردشگری برای حصارکشی و حفاظت از درخت اقدامات لازم انجام دهند.
زخم سهل انگاری بر جان درختان
یکی از اهالی این روستا با بیان اینکه متاسفانه برخی افراد با حک کردن یادگاری، زخم سهل انگاری بر تنه درخت می‌نشانند، یادآور شد: امسال دومین دفعه است که این اتفاق برای این درخت چندصد ساله می افتد . قاسمی افزود: متاسفانه، چون درخت در حاشیه جاده واقع شده برای همین خاک زیادی بر درخت می‌نشیند و درخت نمی‌تواند تنفس کند که باید در سال حداقل ۳ بار درخت شسته شود. وی با بیان اینکه متاسفانه اطراف درخت را سنگ فرش کردند که این خود به درخت آسیب می‌زند، ادامه داد: همین طور گردشگران را ترغیب می‌کند تا در کنار درخت باشند. وی از مسئولان مربوطه خواست تا هر چه سریعتر برای دور درخت دیواری بکشند تا مشکلی برای این درخت چندین ساله بوجود نیاید.
مسئول میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی درمیان نیز، گفت: پس از روشن کردن آتش داخل حفره درخت متاسفانه دود به داخل آن نفوذ کرد و امکان خاموش کردن سخت بود که با دومرحله حضور کارشناسان ۹۵ درصد مشکل حل شد. امیراسماعیل شهسواری با بیان اینکه این درخت بیش از ۷۵۰ سال قدمت دارد، افزود: پس از ملی شدن، حفاظت‌هایی از جمله کودپاشی، سم پاشی، آفت شناسی، محوطه سازی اطراف درخت، شستشوی برگ‌ها و آسفالت قسمتی از جاده منتهی به درخت انجام شده است. وی با بیان اینکه این درخت زیبا، همواره در طول زمان پرصلابت و استوار سایه اش را در گرمای تابستان نثار رهگذاران می کند، ادامه داد: مردم روستاهای اطراف و شهر اسدیه در ایام تعطیل از سایه این درخت برای گذراندن اوقات فراغت استفاده می کنند.
نصب تابلو و حصار کشی
به صورت مشارکتی
وی با اشاره به اینکه میراث فرهنگی درصدد انجام اقدامات حفاظتی است، افزود: پس از کار کارشناسی و کسب اعتبارات نصب تابلو و حصارکشی انجام می شود. وی خاطر نشان کرد: درخت دوشنگان سایه خوبی دارد و اکثر گردشگران روزهای تعطیل از این سایه استفاده می کنند که متاسفانه گاها به منطقه آسیب زده و زباله تولید می کنند. مسئول میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی درمیان با بیان اینکه اکنون کارشناسی ۱۰۰ درصد در مورد ابعاد حادثه انجام نشده، افزود: حفره داخل درخت که فضای آن ۹ متر است توسط افرادی که آتش روشن کرده بودند، دچار حریق شده است. شهسواری با بیان اینکه پس از اطلاع افراد محلی به آتش نشانی، آتش اولیه خاموش شد، خاطر نشان کرد: اما برای جلوگیری از آتش گرفتن دوباره، فضای ورودی را با گچ و آهک مسدود شد تا اکسیژن به آن قسمت نرسد. وی با بیان اینکه بررسی‌های بیشتری لازم است، تصریح کرد: حفاظت پس از ثبت ملی شدن درخت تشدید شد، اما این درخت مالک شخصی دارد، بنابراین حفاظت کمی سخت می‌شود. وی با بیان اینکه پس از نظر کارشناسی و پس از تخصیص اعتبارات اقدامات اصولی انجام می شود، تاکید کرد:چون این محدوده ملک شخصی است امیدواریم بشود با طرح مشارکتی میراث و مالکین برای این اثر تاریخی کاری انجام داد.
بازدیدهای مستمر
از درخت دوشنگان
مسئول میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی درمیان تاکید کرد: بازدیدهای مستمر از درخت انجام می‌شود، اما گاهی عدم ملاحظه گردشگران در مقابل تمام حفاظت‌ها باعث آسیب می شود. شهسواری با تاکید بر کمبود اعتبارت در بحث حفاظت از آثار تاریخی، یادآور شد: نزدیک ۳۰۰ اثر تاریخی ثبت شده در درمیان داریم که با کوچکترین بارندگی و مشکلی با خطر مواجه هستند اما با توجه به کمبود اعتبارات نمی‌توانستیم حفاظت کامل انجام دهیم. وی با بیان اینکه امیدواریم مردم و گردشگران به آثار تاریخی اهمیت بیشتری بدهند، افزود: چه خوب است که برای استفاده از این مکانها با لیدر و کارشناس خبره هماهنگ شود تا نه فقط حفاظت و محیط زیست در نظر گرفته شود اطلاعات موثق و دقیقی هم کسب کنند.
