هرم پور- با شروع کرونا، فصل جدیدی از زندگی همه ی ما آغاز شده است. بی شک، همانطور که گسترش این ویروس، به دامنه ی این فصل جدید افزود، افول آن هم  قطعاً به کاهش گستره ی این فصل منجر خواهد شد. اما یک نکته ی مهم وجود دارد و آن هم اینکه فعلاً چه بخواهیم و چه نخواهیم همگی در داخل این فصل و رویدادهای آن قرار گرفته ایم. لذا باید به قوانین، الزامات، ویژگی ها، بازتاب ها و نتایج آن هم گردن بگذاریم و قبولشان کنیم. یکی از اتفاق های جالب این فصل از زندگی ما، به ویژه برای آن دسته از مایی که نان خور دولت یا به عبارت بهتر، کارمند دولت هستیم، دورکاری هاست. ماههاست دولت در راستای کاهش آسیب های ناشی از انتشار ویروس کرونا، بخشنامه ی تمکین کارمندان دولت به دورکاری ها را ابلاغ و بر اجرای درست و دقیق آن نظارت می کند. هر چند از یک طرف بخشی از مردم، به دلیل عقب افتادن کارهای اداریشان یا به موقع انجام نشدنشان، مقداری گلایه مند هستند، اما عموم کارمندان عزیز از این شرایط راضی و و صد البته، تعداد زیادی هم به ادامه این شرایط دورکاری، راضی ترند. اگر به گزارش چند روز قبل رسانه ها استناد کنم که بر اساس نتایج یک نظرسنجی در انگلیس اعلام کرده بودند اکثر کارمندان دولت اعلام کرده اند در شرایط دورکاری، وظایفشان را  بهتر و بیشتر انجام داده می دهند، من هم از آن دسته افرادی هستم که با تداوم دورکاری ها صد در صد موافقم. اما از آنجایی که آنجا انگلیس است و اینجا ایران و خراسان جنوبی، و شرایط و  تعهدات و بازدهی کارمندی زمین تا آسمان با همدیگر تفاوت دارد،  فقط می توانم امیدوار باشم تداوم دورکاری منجر به ایجاد لایه های جدیدی از بروکراسی در جامعه ی اداری ما نشود. بررسی که می کردم، دیدم  نتایج یک نظرسنجی‌ جدید نشان می‌دهد که کرونا الگوهای کاری را برای همیشه تغییر داده و دورکاری، هم برای مدیران و هم کارمندان، تبدیل به «ترند» شده است،  به گونه‌ای که حتی پس از پایان بحران کرونا، بیشتر کارمندان دیگر علاقه‌ای ندارند تا در دفاتر حضور داشته باشند. مدیرعامل شورای ادارات انگلیس در این باره می گوید: «ما دیگر هیچوقت به وضعیت گذشته باز نمی‌گردیم. این تصور که افراد دوباره پنج روز در هفته در محل کار خود فعالیت می‌کند دیگر اتفاق نخواهد افتاد؛ به نظر من رویکردی ترکیبی مانند دو یا سه روز در شرکت و دو یا سه روز در منزل، یا هر مدلی که معمول‌تر است، بیشتر محتمل خواهد بود. بیشتر افراد در آینده کار را بر این اساس ارزش‌گذاری خواهند کرد.»  با این حال، مؤسسه مشاوره «گارتنر» در اواخر سال ۲۰۲۰  پیش‌بینی کرد که یکی از روندهای مهم در پساکرونا، توسعه فرهنگ دورکاری باشد. جالب‌ترین یافته‌های این بررسی نشان می‌دهد که مدیران در مقایسه با کارکنان نسبت به دورکاری کمتر خوش‌بین هستند. کارکنان زن نسبت به مردان،  دورکاری را بیشتر ترجیح می‌دهند و در کل نیمی از پاسخگویان دورکاری را برای آینده ترجیح می‌دهند. در این نظرسنجی، ۳۹درصد معتقد بودند  بهره‌وری آنها در دورکاری افزایش یافته، اما ۲۷درصد معتقد به کاهش میزان بهره‌وری خود در ایام دورکاری بودند. ۴۷درصد هم معتقد بودند که  توازن کار و زندگی آنها در ایام دورکاری بهبود یافته، اما ۱۹درصد معتقد به کاهش توازن کار و زندگی خود در ایام دورکاری‌ بودند. بر اساس تحقیقی یک مؤسسه دیگر به نام «سالزفورس»، میزان بهره‌وری کارمندان در ایام دورکاری، تنها ۱ درصد کاهش داشته و بیش از ۴۰ درصد کارکنان تمایل دارند که در آینده به صورت کامل، دورکار شوند. در این تحقیق، ۸۶ درصد کارمندان دورکار، میزان بهره‌وری خود را عالی یا خوب اعلام کرده‌ بودند. ۸۱ درصد کارمندان دورکار هم میزان ارتباط خود با همکاران را در این ایام،  عالی یا خوب اعلام کرده‌ بودند. هر چند در کشور ما هنوز تحقیق یا نظرسنجی دقیقی از تأثیر دورکاری بر کیفیت کارهای اداری منتشر نشده، اما به دلیل برخی تفاوت های فرهنگی و همچنین وجود دیدگاههای مذهبی، می توان امیدوار بود شرایط دورکاری را با مدیریت مناسب، بهبود ببخشیم. من هم معتقدم چه در خراسان جنوبی و چه در کل کشور، کرونا الگوی جدیدی از فضای کاری به نام دورکاری را ارائه کرده که احتمالاً در آینده ی پساکرونا به صورت های مختلف، ادامه خواهد داشت. اما دوست دارم چند نکته را از باب یادآوری خدمت شهروندان هم استانی به ویژه کارمندان عزیز تقدیم کنم: ۱ – اگر کارمند هستیم، نسبت به ارباب رجوع تعهد وجدانی و نسبت به اداره و سلسله مراتب خودمان، تعهد درونی و قلبی داشته باشیم. خدایی بالای سر همه ی ماست که هر فریب  و حیله را می داند و می بیند و به اندازه مثقالی از آنچه از تعهداتمان شانه خالی کنیم، از ما در دنیا و آخرت بازخواست خواهد کرد. ۲ – اگر مدیر هستیم، در شرایط دورکاری، تبعیض نداشته باشیم و عدالت را برای همه قائل شویم، دلی را نشکنیم، به هر دلیل، فشار مضاعفی بر گرده کارمندی وارد نکنیم و بهره وری کاری را نه با کاهش و نه با افزایش بی تدبیرانه ی دورکاری ها، دچار اعوجاج نکنیم. ۳ – بعضی از دورکاری ها، هیچ پیامدی جز بر زمین ماندن کار مراجعین ندارد، و البته بعضی از دورکاری ها به شدت از بعضی بروکراسی های بیخود و مخارج و هزینه های سرسام آور جلوگیری می کند. تعهد، وجدان و منطق و شرع  و اخلاق راسرلوحه کارمان داشته باشیم، کارشناسانه بنشینیم و این قبیل کارها را از هم تمیز بدهیم و برای آینده ی بدون کرونا تصمیم های مناسب و جدی بگیریم.  (لطفاً نظرات و پیشنهادات خود را درباره این سرمقاله به شماره ۰۹۳۰۴۹۴۳۸۳۱ ارسال بفرمایید)